3 Μαρτίου 1957: 65 χρόνια μετά τη δολοφονία του Γρηγόρη Αυξεντίου

Στις παραπάνω λίγες αυτές λέξεις, συμπυκνώνεται ένα από τα ανεξίτηλα ιστορικά αξιώματα, που αποτελεί και προσωπικό μου «πιστεύω». Αυτό το προσωπικό credo ξαναζωντάνεψε μέσα μου την περασμένη Κυριακή 28 Φεβρουαρίου, όταν εντελώς τυχαία, κάνοντας ζάπινγκ προσέκρουσα στον αγαπημένο μου κυπριακό τηλεοπτικό σταθμό ΡΙΚ. Και μάλιστα στην επιμνημόσυνη δέηση, για τα 65 χρόνια, από τη στυγερή δολοφονία του Γρηγόρη Αυξεντίου, κορυφαίου αγωνιστή του αιματηρού λαϊκοαπελευθερωτικού αγώνα της Κύπρου, κατά της αποικιοκρατικής τυραννίας, με επικεφαλής τον αδίστακτο βρετανό στρατοκράτη Χάρτινγκ.

Κυριολεκτικά καρφώθηκα στη μικρή οθόνη, που αναμετάδιδε τη δέηση αυτή, στον καθεδρικό ναό του Αποστόλου Βανάβα της Λευκωσίας. Το πρόσωπό μου πλημμύρισε από δάκρυα, γιατί αναπόλησα το πεντάχρονο χρονικό του λαϊκού απελευθερωτικού ξεσηκωμού της Κύπρου 1955-1959, στην περίοδο της ποιητικής επαναστατικής πορείας μιας ελληνικής εφηβείας, που στα γυμνασιακά και πανεπιστημιακά μας χρόνια, διψούσε για ένα προοδευτικό πατριωτικό δημοκρατικό προσανατολισμό.

Δεν είναι τυχαίο, ότι στην περίοδο των δεκαετιών ’50 και ’60 η Υφήλιος ξεσηκώθηκε από την αντιαποικιακή αφύπνιση μιας τουλάχιστον δεκάδας χωρών, με σεβαστό ιστορικό φορτίο, που επί δεκαετίες σήκωναν, στους τσακισμένους από την αδικία και την εκμετάλλευση ώμους τους, σαν τον Άτλαντα, το βάρος μιας πραγματικά ιστορικής αλλαγής και απαλλαγής από το άχθος της αποικιοκρατίας της Βρετανίας, του Βελγίου, γιατί όχι της Γαλλίας ή της Ολλανδίας.

Ο αρχιεπίσκοπος Μακάριος ανάμεσα σε μαχητές της ΕΟΚΑ.

Το ηφαίστειο των Αδεσμεύτων

Τότε ήταν το κίνημα των Αδεσμεύτων, με επικεφαλής τους Παντίτ Νεχρού και την Ίντιρα Γκάντι (Ινδία), τον μάρτυρα αυτού του αγώνα Πατρίς Λουμούμπα (πρώην Βελγικό Κογκό), τον Γιόμο Κενυάτα (Κένυα), τον αρχιεπίσκοπο της Κύπρου Μακάριο, τον Μπεν Μπελά, (Αλγερία), με αχώριστο αγωνιστικό του σύμβουλο τον μακαρίτη Μιχάλη Ράπτη-Πάμπλο-. Επίσης τον Αμπντούλ Καρίμ Κάσεμ (Ιράκ), τους Σεκού Τουρέ (Γουϊνέα), Κβάμε Νκρούμαχ (Γκάνα), Σουκάρνο (Ινδονησία) κ.α. Στο ίδιο κίνημα είχε προσχωρήσει και ο ηγέτης της Γιουγκοσλαβικής Λαϊκής Δημοκρατίας Τίτο και λίγο αργότερα και ο Μουαμάρ αλ Καντάφι (Λιβύη).

Ο Γρηγόρης Αυξεντίου με τη στολή του έφεδρου αξιωματικού του Ελληνικού Στρατού το 1953.

Ακριβώς αυτό το Κίνημα των Αδεσμεύτων ή αλλιώς του υποβαθμισμένου στα fora του ΟΗΕ «Τρίτου Κόσμου» είχε αλλάξει εκ βάθρων υπέρ των καταπιεσμένων τον αξιοκρατικό χάρτη της Ευρασίας και της Αφρικής. Το ίδιο αυτό κίνημα επεκτεινόταν και στη Λατινική Αμερική, με κορυφαίο το παράδειγμα της Κούβας του Φιντέλ Κάστρο και του Τσε Γκεβάρα, του Καμίλο Σιενφουέγος και άλλων συναγωνιστών.

Αξέχαστη θα μείνει η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, όπου ο αναμορφωτής, διάδοχος της σταλινικής τυραννίας, Νικήτα Χρουστσώφ είχε ταχτεί αλληλέγγυος της Καστρικής Κούβας, όταν η Αβάνα ήταν το επίκεντρο μιας διαμάχης ανάμεσα στη Δύση και την κομμουνιστική Ανατολή ή ακριβέστερα μιας αντιπαράθεσης που είχε οδηγήσει τον κόσμο στα πρόθυρα ενός Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Το τίμημα της Ελευθερίας

Τότε ο Φιντέλ Κάστρο, με τη στολή εκστρατείας έφθασε από την Αβάνα στη Νέα Υόρκη, για να μετάσχει η χώρα του ως μέλος της Διεθνούς Κοινωνίας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Κανένα ξενοδοχείο δεν τον έκανε δεκτό ως «ανεπιθύμητο κομμουνιστή». Ο «Φιντελίτο», με τη συνοδεία του, κοιμήθηκαν με αιώρες στο Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης.

Την επομένη, στην ταραχώδη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ Ο Χρουστσώφ που είχε ταχθεί με το μέρος των κουβανών επαναστατών, όσες φορές ζητούσε από το προεδρείο της Γ.Σ. παρέμβασή του υπέρ της Κούβας, τον διέκοπταν με φωνασκίες και χτυπήματα στα έδρανα οι αντίπαλοι της Δύσης. Τότε, ο χωρατατζής ουκρανός Γεν. Γραμματέας του ΚΚΣΕ Χρουστσώφ έβγαλε το παπούτσι του και μ’ αυτό χτυπούσε με μανία το έδρανό του για να τον ακούσουν.

Στο Κίνημα των Αδεσμεύτων τάχθηκε και η κουβανική επανάσταση.

Μοναδική τιμητική αντίθεση στη ψυχροπολεμική διάσταση Δύσης με την Ανατολή ήταν η συμπεριφορά του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι, ο οποίος τερμάτισε αυτή την ένταση αλλά και την απειλή για Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο σε συνεργασία με τον Νικήτα Χρουστσώφ. Ο Κένεντι πλήρωσε ακριβά με τη δολοφονία του, τη συμπεριφορά του αυτή στις 22 Νοεμβρίου 1963, σε περιοδεία του στο Ντάλας του Τέξας…

Η παραπάνω εκτενής παρένθεση, στο χρονικό της δολοφονίας του Γρηγόρη Αυξεντίου στην Κύπρο, θεώρησα χρέος να παρεμβληθεί συνειρμικά στο σημερινό μου κείμενο, μόνο και μόνο για ν’ ανασύρω από τις στάχτες της προσχεδιασμένης λήθης το χρονικό του λαϊκοαπελευθερωτικού κυπριακού έπους, ο οποίος εντάσσεται τιμητικά στους αγώνες των Αδεσμεύτων.

Και κλείνοντας το  κείμενό μου αυτό επισημαίνω ότι στη λήθη αυτή δυστυχώς συμβάλλει και η Παιδεία μας με το θάψιμο πολλές φορές αυτών των ιστορικών ορόσημων στα διδακτικά τους βιβλία.

Επομένως, δεν θεωρώ υπερβολή να επαναλάβω τη φράση, με την οποία ξεκίνησα το γράψιμο αυτού του κειμένου:

Όταν η μνήμη εξασθενεί τότε σκοτεινιάζει το μέλλον… 

 

in.gr

Ακολούθησέ μας....

Κοινοποίησέ το....