Ομιλία του Μητροπολίτη Σουηδίας στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Γεωργίου Στοκχόλμης στην Κυριακή Θ΄ Λουκά

Πανοσιολογιώτατε,

Μουσικολογιώτατοι,

Αγαπητοί μου Αδελφοί,

Ο Χριστός και η Εκκλησία Του, που συνεχίζει το απολυτρωτικό Του έργο, δεν έφερε μια ιδεολογία ή ένα νέο σύστημα πολιτικο-οικονομικό στην ζωή των ανθρώπων, γι’ αυτό και κάθε πιστό μέλος της Εκκλησίας δεν έχει καμία υποχρέωση να συμμορφώνεται και να πειθαρχεί ή να εντάσσεται σ΄ ένα καθορισμένο πολιτικό ή οικονομικό σύστημα. Οι τοποθετήσεις γίνονται σύμφωνα με τις προσωπικές προτιμήσεις και επιλογές.

Ο Χριστός προσφέρει στον πιστό την σωτηρία και τον απελευθερώνει από κάθε μορφή δουλείας και υποτέλειας. Εκείνης της δουλείας, που θέτει εσωτερικά δεσμά και καθιστά τον άνθρωπο υποχείριο εμπαθών διαθέσεων και καταστάσεων.

Τα διάφορα πάθη και οι άλογες προσκολλήσεις του ανθρώπου δεν έχουν για την Εκκλησία απλώς μία ψυχολογική σημασία ή ακόμη κάποιο ηθικό καταλογισμό. Έχουν ένα βαθύτερο θεολογικό λόγο. Το κάθε πάθος αποτελεί ολέθρια παρέκκλιση της φυσικής, της αρχέγονης κατεύθυνσης του ανθρώπου, σε αλλότριους στόχους, ξένους προς τον ένα και αρχικό.

Από λάτρης του Θεού γίνεται λάτρης των κτισμάτων, δηλαδή του ίδιου του εαυτού του, διότι τελικά εκεί οδηγεί η παρέκκλιση. Λατρεύει «τῇ κτίσει παρά τόν κτίσαντα», γιατί έτσι μπορεί να λατρεύει τις αδυναμίες του και να ικανοποιεί την εγωπάθειά του.

Ο Κύριος, για να καταδικάσει το πάθος της πλεονεξίας, που είναι δουλεία και ειδωλολατρία, μας διδάσκει την παραβολή του άφρονος πλουσίου.

Ο πλούσιος έχει στην διάθεσή του πλούτη και ανέσεις κι έτσι, μπορεί να καταστήσει την προσωπική και οικογενειακή του ζωή πανευτυχή, αλλά και όσων είναι κοντά του.

Δυστυχώς, όμως, το πάθος της πλεονεξίας τον καθιστά προσωπικά δυστυχισμένο και κοινωνικά αρνητικό στοιχείο. Ούτε ο ίδιος χαίρεται τα αγαθά του, ούτε όμως μπορεί να κάνει και τους άλλους μετόχους αυτής της χαράς.

Το χρήμα μετατρέπεται στη ζωή του, από μέσο χρήσιμο κι απαραίτητο, σε σκοπό και είδωλο. Έτσι, τον πλούτο «μαμωνᾶ», τον προσωποποιεί και τον θεοποιεί ο πλεονέκτης και τον θέτει σε αντίθεση με την πίστη του στον Θεό.

Ο πλούτος, σ᾽ αυτή την περίπτωση, γίνεται ανταγωνιστής του Θεού. Ο πλεονέκτης γίνεται δούλος του πλούτου σε τέτοιο βαθμό, που αφοσιώνεται και προσκολλάται σε σημείο αποκλειστικής εξαρτήσεως. Η εμπιστοσύνη του στον Θεό κλονίζεται και τίθεται σε δεύτερη θέση, αφού κυριαρχική θέση στην ζωή του καταλαμβάνει η πεποίθηση στο χρήμα, που γίνεται ρυθμιστής όλων των ενεργειών του.

Ο Απόστολος Παύλος αναφέρει, ότι «ἡ πλεονεξία ἐστίν εἰδωλολατρεία» (Κολ. 3,5). Το μέσο συναλλαγής στις ανθρώπινες σχέσεις, όπως είναι το χρήμα, ηθελημένα και περισσότερο άθελα του ανθρώπου, θεοποιείται και ειδωλοποιείται.

Το δραματικό αυτής της καταστάσεως είναι πως, αυτόν τον κίνδυνο του πάθους της πλεονεξίας, δεν τον διατρέχει μόνον ο ευκατάστατος, αλλά κι εκείνος που είναι φτωχός.

Η πλεονεξία δεν είναι χαρακτηριστικό του άθεου και άπιστου, αλλά πειράζει κάποτε σε μεγαλύτερο βαθμό και τον πιστό κι αυτό, για να τον αποπροσανατολίσει πιο άνετα από την εμπιστοσύνη του στον Θεό, να κλονίσει την πίστη του και τελικά να τον οδηγήσει στην δουλεία.

«Στῶμεν καλῶς», Αδελφοί μου, διατηρώντας τα μάτια της ψυχής και του σώματος ανοικτά και γενόμενοι ευεργετικοί προς τους συνανθρώπους μας, χωρίς να ξεχνούμε, ότι η κοινωνία αγάπης μαζί τους, θα είναι η θύρα που θα μάς οδηγήσει στην αιώνια Βασιλεία. Αμήν!