Τὴν Κυριακὴ τοῦ Ἀσώτου, 16 Φεβρουαρίου 2025, πέμπτη ἡμέρα τῶν Γ΄ Καραβαγγελείων, τελέσθηκαν οἱ λατρευτικὲς ἐκδηλώσεις στὴ μνήμη τοῦ θρυλικοῦ Μητροπολίτου τῆς Καστοριᾶς Γερμανοῦ Καραβαγγέλη, στὸν Ἱερὸ Μητροπολιτικὸ Ναὸ Καστοριᾶς.
Στὶς ἐκδηλώσεις συμμετεῖχε ὡς ἐκπρόσωπος τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος, τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Νέας Ρώμης Κωνσταντινουπόλεως καὶ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριάρχου Κυρίου κ. Βαρθολομαίου, Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αὐστρίας κ. Ἀρσένιος, ὁ ὁποῖος εἶναι καὶ διάδοχος τοῦ Γερμανοῦ Καραβαγγέλη ἀφοῦ ἐκοιμήθει στὴν Βιέννη ὡς Μητροπολίτης Ἀμασείας καὶ Ἔξαρχος Κεντρικῆς Εὐρώπης.
Τὸ πρωΐ τῆς Κυριακῆς, τελέσθηκε ὁ ὄρθρος καὶ ἐν συνεχείᾳ τὸ Ἀρχιερατικὸ Συλλείτουργο προεξάρχοντος τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Αὐστρίας κ. Ἀρσενίου καὶ συλλειτουργούντων τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου καὶ Γρεβενῶν κ. Δαδίβ, τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Τανάγρας κ. Ἀποστόλου καὶ τοῦ οἰκείου Μητροπολίτου κ. Καλλινίκου.
Στὴν Θεία Λειτουργία ἐκκλησιάσθηκαν οἱ Ἀρχὲς τοῦ τόπου, ἐκπρόσωποι φορέων καὶ ἐκπρόσωποι τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων καὶ τῶν Σωμάτων Ἀσφαλείας. Ἐπίσης, ὁ Σύλλογος «Ἀπογόνων Μακεδονομάχων», καθὼς καὶ παιδιὰ ἐνδεδυμένα τὶς παραδοσιακές τους φορεσιὲς ἀπὸ τὸν Μουσικοφιλολογικὸ Σύλλογο «Ἁρμονία» καὶ πλῆθος πιστῶν.
Τὸν θεῖο Λόγο κήρυξε ὁ προεξάρχων Ἀρχιερεὺς κ. Ἀρσένιος.
(ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΑΥΣΤΡΙΑΣ ΕΔΩ)
Στὸ τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας, τελέσθηκε τὸ Ἀρχιερατικὸ Μνημόσυνο στὴν μνήμη τοῦ Μητροπολίτου Καστορίας Γερμανοῦ Καραβαγγέλη, ὁ ὁποῖος ἐκοιμήθη στὶς 11 Φεβρουαρίου 1935, ἀλλὰ καὶ γιά ὅλους τοῦ μακαριστοὺς Μητροπολῖτες Καστοριᾶς.
Στὸ κέντρο τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ εἶχαν τοποθετηθεῖ μαζὶ μὲ τὰ κόλλυβα, ἡ μίτρα καὶ ἡ φωτογραφία τοῦ θρυλικοῦ Ἱεράρχου καὶ εἶχαν «περικυκλωθεῖ», ἀπὸ τὰ παραδοσιακὰ ἐνδεδυμένα παιδιά.
Στὸ τέλος τοῦ Μνημοσύνου, ὁ Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης κ. Καλλίνικος εἶπε τὰ ἑξῆς:
«Μέ τό σημερινό Ἀρχιερατικό Συλλείτουργο κορυφώνονται -δέν τελειώνουν- οἱ ἐκδηλώσεις γιά τά Γ´ Καραβαγγέλεια, πού ἦταν ἀφιερωμένα στόν μεγάλο αὐτοκράτορα τῆς Νέας Ρώμης – Κωνσταντινούπολης, τόν ἅγιο τῆς Ἐκκλησίας μας, τόν κτίτορα τῆς Ἁγια-Σοφιᾶς, καί συγγραφέα τοῦ ὕμνου τῆς Ἁγίας τοῦ Θεοῦ Σοφίας «Ὁ Μονογενής Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ», τόν καθιερώσαντα τήν ἑλληνική γλώσσα ὡς γλώσσα τῆς Αὐτοκρατορίας, τόν ἱδρυτή τῆς Καστοριᾶς μας, ἡ ὁποία ἔμελε νά παραμείνει στούς αἰῶνες μέχρι σήμερα στήν ἑλληνοχριστιανική παράδοση καί νά ἀποτελεῖ τό καμάρι τῆς Μακεδονίας, τήν ζωντανή «Βυζαντινή» Ἀρχόντισσα.
Ἡ παρακαταθήκη του, ἡ ἑλληνορθόδοξη παράδοση καί ἡ ἔνδοξη ἱστορία του, μᾶς καθοδηγεῖ καί χρήζει τῆς ἀνάλογης καλλιέργειας, ἀνάδειξης καί προβολῆς.
Ἐμεῖς, ὡς Ἐκκλησία, συνεχίζουμε νά λατρεύουμε τόν Ἐνανθρωπήσαντα Μονογενῆ Υἱό καί Λόγο τοῦ Θεοῦ, τήν Σοφία τοῦ Θεοῦ Πατρός, τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, μέ τήν ἴδια καί ἀπαράλλακτη πίστη, μέσα στούς Ναούς πού ἀνηγέρθησαν τήν περίοδο τῆς Χριστιανικῆς αὐτοκρατορίας, μέ τήν ἴδια θεία Λειτουργία, μέ τούς ἴδιους ὕμνους καί στήν ἴδια γλώσσα τῶν Εὐαγγελίων, τῶν Πατέρων καί τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων.
Καί συγχρόνως προσπαθοῦμε, ὡς Ἐκκλησία, νά ἀνακουφίσουμε τόν κόπο καί τόν πόνο τῶν συγχρόνων ἀνθρώπων, μέσα ἀπό Δομές κοινωνικοῦ χαρακτήρα, μέ τήν συνεργασία τῆς Πολιτείας, τῆς Τοπικῆς Αὐτοδιοίκησης καί τῶν κοινωνικῶν ἐργατῶν.
Αὐτήν τήν εὐλογημένη ὥρα τοῦ Ἀρχιερατικοῦ Συλλείτουργου καί τοῦ Μνημοσύνου ὑπέρ τῶν Προκατόχων μου Ἀρχιερέων, αἰσθάνομαι τήν ἀνάγκη νά πῶ ἕνα μεγάλο εὐχαριστῶ καί νά ἐκφράσω τήν εὐγνωμοσύνη μου.
Βεβαίως, τό εὐχαριστῶ γιά τούς εἰσηγητές καί τούς ἐν γένει συντελεστές τῶν ἐκδηλώσεων, τό ἐξέφρασα κατά περίσταση καί θά τό ἐκφράσω καί πάλι γραπτῶς καί δημοσίως, ἅμα τό πέρας τῶν ἐκδηλώσεων.
Ἐδῶ θέλω νά πῶ ἕνα μεγάλο εὐχαριστῶ, στούς Ἁγίους Ἀρχιερεῖς πού συμμετεῖχαν σήμερα στό Ἀρχιερατικό Συλλείτουργο, στά πλαίσια τῶν ἐκδηλώσεων γιά τά Γ´ Καραβαγγέλεια καί γιά τό Μνημόσυνο ἁπάντων τῶν Μητροπολιτῶν Καστορίας.
Νά εὐχαριστήσω κατ᾽ ἀρχάς τόν Παναγιώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως – Νέας Ρώμης καί Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαῖο, γιατί μᾶς ἀπέστειλε τόν Σεβασμιώτατο καί ἀγαπητό Μητροπολίτη Αὐστρίας κ. Ἀρσένιο, λαμπρό Ἱεράρχη τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου στήν καρδιά τῆς Εὐρώπης, ὡς ἐκπρόσωπό του, ὁ ὁποῖος λάμπρυνε τίς ἐκδηλώσεις μας, μέ τήν παρουσία του καί τόν λόγο του. Τόν λόγο τοῦ κηρύγματός του καί τόν λόγο του στήν σύναξη τοῦ Γενικοῦ Φιλοπτώχου Ταμείου τό ἀπόγευμα. Τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αὐστρίας πού εἶναι ἐπίσης διάδοχος τοῦ θρυλικοῦ Γερμανοῦ Καραβαγγέλη, ὁ ὁποῖος κοιμήθηκε στήν Βιέννη ὡς Μητροπολίτης Ἀμασείας καί Ἔξαρχος Κεντρικῆς Εὐρώπης.
Τόν Μακαριώτατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερώνυμο, γιατί μᾶς χάρισε μέ τήν μεγαλοκαρδία του τήν νέα Δομή Ψυχικῆς Ὑγείας, μᾶς ἀπέστειλε τόν εὐλογημένο χαιρετισμό του γιά τίς ἐκδηλώσεις μας καί μᾶς ἔστειλε τόν βοηθό του Θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Τανάγρας καί ἀγαπητό ἐν Χριστῷ ἀδελφό κ. Ἀπόστολο, πού ἄν καί ζεῖ μεταξύ Ἀθηνῶν καί Βρυξελλῶν, ἀγαπᾶ καί καταδέχεται τήν ἀκριτική μας Ἐπαρχία.
Τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεο, τόν σοφό, συνετό καί θεολόγο Ἱεράρχη τῆς Ἐκκλησίας μας, πού μᾶς καθοδηγεῖ μέ τόν θεολογικό, σαφῆ, σταθερό, γνωστικό καί καθαρό λόγο του καί τό παράδειγμά του.
Τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Γρεβενῶν κ. Δαβίδ, ἀγαπητό γείτονα, πού μᾶς τιμᾶ μέ τήν παρουσία του σήμερα καί λαμπρύνει τό Ἀρχιερατικό Συλλείτουργο.
Τούς Σεβασμιωτάτους Μητροπολίτες, Κοζάνης κ. Παῦλο, Φθιώτιδος κ. Συμεών καί Σισανίου καί Σιατίστης κ. Ἀθανάσιο, γιά τήν συμμετοχή τους στίς διάφορες ἐκδηλώσεις τῶν Γ´ Καραβαγγελείων.
Καί νά ἐκφράσω τήν εὐγνωμοσύνη μου καί νά ζητήσω τίς εὐχές ὅλων τῶν Προκατόχων Μητροπολιτῶν Καστορίας, οἱ ὁποῖοι μετέδωσαν ὡς πνευματικοί λαμπαδηδρόμοι τήν Χάρη τῆς Πεντηκοστῆς μέχρι τίς ἡμέρες μας καί ἐργάσθηκαν αὐτοθυσιαστικά γιά τήν ἐλευθερία, τήν καλλιέργεια καί τήν προκοπή τῆς Ἀμπέλου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Καστοριᾶς.
Κυρίως, νά ἐκφράσω τήν εὐγνωμοσύνη μου, πού εἶναι εὐγνωμοσύνη ὅλων τῶν Καστοριανῶν, ὅλων τῶν Μακεδόνων, ὅλων τῶν Ἑλλήνων, πρός τόν θρυλικό Μητροπολίτη Καστορίας Γερμανό Καραβαγγέλη, 90 χρόνια τώρα ἀπό τήν κοίμησή του, γιά τήν μεγάλη του προσφορά στήν Ἐλευθερία τῆς Πατρίδας καί γιά τήν πολύτιμη βαρειά κληρονομιά πού ἄφησε στήν Ἱερά Μητρόπολη Καστορίας.
Παρακαλῶ τούς παρόντες Ἁγίους Ἀρχιερεῖς καί προσεύχομαι στούς Ἁγίους Προκατόχους μου Ποιμενάρχες τῆς Καστοριᾶς, νά εὐλογεῖ ὁ Μέγας Ἀρχιερέας τόν πτωχό Ποιμένα τῆς Καστορίας καί τό εὐσεβές Ποίμνιό της. »
Μετὰ τὸ πέρας τοῦ Μνημοσύνου, οἱ Μητροπολῖτες καὶ ὅλοι ὅσοι ἐκκλησιάσθηκαν μετέβησαν στὴν αὐλὴ τοῦ ἱεροῦ Ἐπισκοπείου, ὅπου δεσπόζει τὸ ψηφιδωτὸ μνημεῖο τοῦ Μητροπολίτου Γερμανοῦ Καραβαγγέλη, καὶ φυλλάσονται τὰ ἱερὰ ὀστᾶ του.
Μετὰ τὴν δέηση, ἔγινε ἡ κατάθεση στεφάνων, πρῶτον ἀπὸ τὸν διάδοχό του, Μητροπολίτη Καστορίας κ. Καλλίνικο καὶ στὴν συνέχεια ἀπὸ τὴν Βουλευτὴ Καστοριᾶς κ. Μαρία Ἀντωνίου, ἀπὸ τὸν Ἀντιπεριφερειάρχη Π.Ε. Καστοριᾶς κ. Δημήτριο Σαββόπουλο, ἀπὸ τὸν Δήμαρχο Καστοριᾶς κ. Ἰωάννη Κορεντσίδη, ἀπὸ τὸν ἐκπρόσωπο τοῦ Ἀρχηγοῦ τοῦ ΓΕΣ κ. Γεωργίου Κωστίδη Διοικητὴ 9ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας κ. Ἀναστάσιο Βασιλείου, ἀπὸ τὸν Ἀστυνομικὸ Διευθυντὴ κ. Νικόλαο Ἔξαρχο, ἀπὸ τὸν Διοικητὴ τῆς Πυροσβεστικῆς Ὑπηρεσίας κ. Δημήτριο Παπουτσίδη, ἀπὸ τὸν Πρόεδρο Ἀπογόνων Μακεδονομάχων κ. Πέτρο Ἀποστολίδη καὶ ἀπὸ τὸν Πρόεδρο τοῦ Μουσείου Μακεδονικοῦ Ἀγῶνα Καστοριᾶς κ. Μᾶρκο Λάτσιο.
Στὴν συνέχεια 4 παιδιὰ ἀνέγνωσαν ἐκ μέρους ὅλων τῶν παιδιῶν 2 ποίηματα ἀφιερωμένα στὸν θρυλικὸ Μητροπολίτη, ἐπικράτησε τὸ ἑνὸς λεπτου σιγὴ καὶ ψάλθηκε ὁ Ἐθνικὸς Ὕμνος καὶ τὸ «Τὴ Ὑπερμάχῳ».
Ἡ κεντρική συνεδρία τῆς Ἱστορικῆς Διημερίδας τῶν Γ΄ Καραβαγγελείων
Τὸ Σάββατο 15 Φεβρουραρίου 2025, τέταρτη ἡμέρα τῶν Γ΄ Καραβαγγελείων, πραγματοποιήθηκε τὸ δεύτερο μέρος τῆς Ἱστορικῆς Διημερίδος μὲ θέμα «Ἰουστινιανὸς καὶ Καστοριά», μὲ τοὺς δύο κεντρικοὺς ὁμιλητὲς τῶν φετινῶν ἐκδηλώσεων.
Ἡ συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε στὸ ξενοδοχεῖο «Λιμναῖο» στὴν Καστοριὰ, μέ συντονίστρια τήν Φιλόλογο καὶ τ. Εὐρωβουλευτὴ δρ. Μαρία Παναγιωτοπούλου-Κασσιώτου.
Ἀρχικά, τὴν σημερινὴ κεντρικὴ συνεδρίαση ἄνοιξε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος μὲ τὴν ἐναρκτήρια προσευχή.
Ἐν συνεχείᾳ κάλεσε στὸ βῆμα, τὸν ἐκπρόσωπο τῆς Αὐτοῦ Θειοτάτης Παναγιότητος, τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Νέας Ρώμης Κωνσταντινουπόλεως καί Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Κυρίου κ. Βαρθολομαίου, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αὐστρίας κ. Ἀρσένιο, ὁ ὁποῖος ἀπηύθυνε τὸν πρῶτο χαιρετισμό ἐκ μέρους τοῦ Πρώτου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας.
(ΔΕΙΤΕ ΤΟΝ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΑΥΣΤΡΙΑΣ ΕΔΩ)
Ἀκολούθως ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος, ἀνέγνωσε τὸν χαιρετισμό – μήνυμα τὸ ὁποῖο ἀπέστειλε ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καὶ Πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερώνυμος, ὁ ὁποῖος εὐλογεῖ κάθε χρόνο τὶς ἐκδηλώσεις των Καραβαγγελείων, καθὼς καὶ τοῦ τ. Προέδρου τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλόπουλου, ὁ ὁποῖος ἦταν ὁ πρῶτος κεντρικὸς ὁμιλητὴς τῶν Α΄ Καραβαγγελείων τὸ ἔτος 2022 καὶ στὴν συνέχεια ὁ Σεβασμιώτατος ἔκανε τὴν εἰσαγωγικὴ σύντομη ὁμιλία του.
(ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΜΗΝΥΜΑ ΤΟΥ ΜΑΚ. ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΕΔΩ)
(ΔΕΙΤΕ ΤΟΝ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟ ΤΟΥ τ. ΠτΔ κ. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ ΕΔΩ)
(ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΕΔΩ)
Ἐν συνεχείᾳ χαιρετισμοὺς ἀπηύθυναν: ἡ Βουλευτὴς Καστοριᾶς κ. Μαρία Ἀντωνίου, ὁ Ἀντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Καστοριᾶς κ. Δημήτριος Σαββόπουλος, ὁ Δήμαρχος Καστοριᾶς κ. Ἰωάννης Κορεντσίδης, ὁ Δήμαρχος Ἄργους Ὀρεστικοῦ κ. Παναγιώτης Κεπαπτσόγλου, ὁ ἐκπρόσωπος τοῦ Πρύτανη τοῦ Π.Δ.Μ. καθηγητὴς κ. Γεώργιος Λάππας.
Τὴν ἐκδήλωση παρακολούθησαν ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς προαναφερομένους, ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Τανάγρας κ. Ἀπόστολος, ὁ Διοικητὴς τοῦ 15ου ΣΠ «XVΜΠ», Συνταγματάρχης Θωμᾶς Γεωργιάδης, ὡς ἐκπρόσωπος τοῦ Ἀρχηγοῦ τοῦ Γενικοῦ Ἐπιτελίου τοῦ Στρατοῦ Ἀντιστράτηγου κ. Γεωργίου Κωστίδη, ἡ διευθύντρια τῆς Δευτεροβάθμιας Ἐκπαίδευσης Καστοριᾶς κ. Εὐγενία Μαρνέρη, ὁ διευθυντὴς τῆς Πρωτοβάθμιας Ἐκπαίδευσης Καστοριᾶς κ. Ἀναστάσιος Ξανθόπουλος, ὁ τ. Βουλευτὴς κ. Ζήσης Τζηκαλάγιας ἄλλοι ἐκπρόσωποι φορέων, τῆς Ἀστυνομίας καὶ τῆς Πυροσβεστικῆς, καθηγητές, μαθητὲς καὶ φοιτητὲς καὶ πλῆθος κόσμου ποὺ γέμισαν τὴν αἴθουσα συνεδριάσεως.
Πρῶτος ὁμιλητὴς ἦταν ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος, μὲ θέμα «Ὁ Μονογενὴς Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ».
Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Ἱερόθεος εἶπε, ὅτι ὁ ὕμνος «ὁ Μονογενὴς Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ» ποὺ ψάλλεται κατὰ τὴν θεία Λειτουργία εἶναι ἡ περίληψη τῆς δογματικῆς διδασκαλίας τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν ἀποφάσεων τῶν πέντε πρώτων Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Ἔτσι οἱ ὅροι τῶν Οἰκουμενικῶν Συνόδων γίνονται προσευχή, ποίηση, τροπάρια, μουσικὴ καὶ δοξολογία στὸν Θεὸ καὶ τελικὰ σωτηρία μας.
Ἡ πατρότητα τοῦ ὕμνου αὐτοῦ, κατὰ τὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, ἀνήκει στὸν Ἰουστινιανὸ Αὐτοκράτορα τῆς Χριστιανικῆς Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας. Ὁ Ἰουστινιανὸς δὲν ἦταν θεωρητικὸς θεολόγος, ἀλλὰ ἐμπειρικός, ἀφοῦ ζοῦσε μὲ νηστεία καὶ προσευχὴ καὶ ἀποκλήθηκε «ἀκοίμητος».
Ὁ Ἰουστινιανὸς ἔκτισε τὸν Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας στὴν Κωνσταντινούπολη ποὺ εἶναι ἡ Σοφία καὶ ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ Χριστός, καὶ αὐτὸς συνέθεσε τὸν ὕμνον «ὁ Μονογενὴς Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ» ὡς ἕναν «ζωντανὸ Ναὸ τῆς Ἁγίας Σοφίας» ποὺ ψάλλεται μέσα στὴν θεία Λειτουργία.
Γιὰ νὰ δοῦμε τὴν ἀξία τοῦ ὕμνου αὐτοῦ πρέπει νὰ ἐξετάσουμε τὴν διαφορὰ μεταξὺ τῶν φιλοσοφούντων αἱρετικῶν καὶ τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ πρῶτοι, δηλαδὴ οἱ φιλοσοφοῦντες θεολόγοι, θεολογοῦσαν μὲ βάση τὶς ἀρχὲς τῆς Ἑλληνικῆς φιλοσοφίας, καὶ μάλιστα τῆς Ἀριστοτελικῆς φιλοσοφίας, ἐνῷ οἱ δεύτεροι, δηλαδὴ οἱ Πατέρες, θεολογοῦσαν μὲ βάση τὴν ἀποκαλυπτικὴ ἐμπειρία, χρησιμοποιῶντας τὴν Ἑλληνικὴ γλῶσσα.
Ὁ ὕμνος αὐτὸς διαιρεῖται σὲ τέσσερεις ἑνότητες.
Ἡ πρώτη ἑνότητα ἀναφέρεται στὴν Θεότητα τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ ἀφοῦ «ὁ μονογενὴς Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ», εἶναι «ἀθάνατος».
Ἡ δεύτερη ἑνότητα ἀναφέρεται στὴν ἐνανθρώπιση τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ ποὺ καταδέχθηκε «διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν» νὰ σαρκωθῇ ἀπὸ τὴν «ἁγίαν Θεοτόκον καὶ ἀειπαρθένον Μαρίαν», «ἀτρέπτως», χωρὶς νὰ ἀλλοιωθῇ ἡ θεία φύση Του.
Ἡ τρίτη ἑνότητα ἀναφέρεται στὴν Τριαδικότητα τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ εἶναι «εἶς τῆς Ἁγίας Τριάδος» καὶ συνδοξάζεται μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα.
Ἡ τέταρτη ἑνότητα εἶναι παράκληση καὶ ἱκεσία στὸν Χριστὸ νὰ μᾶς σώση: «σῶσον ἡμᾶς». Ἡ σωτηρία μᾶς δὲν εἶναι φιλοσοφικῆς, μυστικιστικῆς καὶ βουδιστικὴς φύσεως, ἀλλὰ Χριστοκεντρικῆς ποὺ ἐπιτυγχάνεται μέσα στὴν Ἐκκλησία διὰ τῆς καθάρσεως, τοῦ φωτισμοῦ καὶ τῆς θεώσεως σὲ συνδυασμὸ μὲ τὰ Μυστήρια.
Τὸ συμπέρασμα εἶναι ὅτι ὁ Ἰουστινιανὸς μαζὶ μὲ τὴν ἀνοικοδόμηση τοῦ Ναοῦ τῆς Ἁγίας Σοφίας μας χάρισε καὶ τὸν θεόπνευστον αὐτὸν ὕμνον, «ὁ Μονογενὴς Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ» ποὺ εἶναι μιὰ ζωντανὴ Ἁγία Σοφία.
Οἱ σημερινοὶ ἄρχοντες δὲν κυβερνοῦν τὸν λαὸ μὲ τὴν θεολογία, ἀλλὰ μὲ τὴν κοινωνιολογία, τὴν οἰκονομία καὶ τὴν κοινωνικὴ πολιτική, ὅπως τὸ ἐπιβάλλουν οἱ σύγχρονοι καιροί. Ἐμεῖς, ὅμως μέσα στὴν θεία Λειτουργία ζοῦμε τὴν παράδοσή μας ποὺ εἶναι γεμάτη ζωή, φῶς, δόξα, ἔχει νόημα ζωῆς, καὶ γινόμαστε θεούμενοι, ψάλλουμε θριαμβευτικὰ τὸν ὕμνον αὐτόν, ποίημα τοῦ Αὐτοκράτορα Ἰουστινιανοῦ, ὄρθιοι, προσευχόμενοι καὶ τὸν εὐγνωμονοῦμε γιὰ τὸ δῶρο του.
Δεύτερος ὁμιλητής, ἦταν ὁ Καθηγητὴς Γλωσσολογίας, τ. Ὑπουργὸς Παιδείας καὶ Θρησκευμάτων καὶ τ. Πρύτανης τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης, μὲ θέμα: «Ὁ οἰκουμενικὸς χαρακτῆρας τῆς Ἑλληνικῆς Γλώσσας»
Ὁ κ. Καθηγητὴς στὴν ὁμιλία του εἶπε ὅτι στὴν Ἑλλάδα δὲν ἔχουμε ἐκτιμήσει στὴν πραγματική του διάσταση τὸ γεγονὸς τῆς οἰκουμενικῆς παρουσίας, τοῦ κύρους καὶ τῆς αἴγλης ποὺ χαίρει ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα εὐρύτερα στὸν κόσμο. Δὲν ἔχει ἐκτιμηθεῖ, κατ’ ἐπέκταση, τί γόητρο πολιτισμικὸ καὶ τί ἀναγνώριση εὐρύτερης σημασίας ἔχει ἀποκτήσει ἡ Ἑλλάδα ἀνὰ τοὺς αἰῶνες χάρις στὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα.
Ἡ Ἑλληνική, στὴν μετακλασικὴ περίοδο μὲ τὸν Ἀλέξανδρο, ὑπῆρξε ἡ πρώτη παγκόσμια γλῶσσα, γλῶσσα τῶν συναλλαγῶν πολλῶν λαῶν (lingua franca) καὶ συγχρόνως γλῶσσα πολιτισμική. O Γερμανὸς βυζαντινολόγος Karl Krumbacher γράφει: «ἡ ζῶσα ἑλληνικὴ κοὶνὴ γλῶσσα τῶν ἀλεξανδρεωτικῶν καὶ ῥωμαϊκῶν χρόνων […] ἐξετέλει ἔργον παγκοσμίου γλώσσης»
Οἱ Ἕλληνες ὑπῆρξαν οἱ ἴδιοι οἱ πρῶτοι μελετητὲς τῆς ἑλληνικῆς καί, γενικότερα, τῆς ἀνθρώπινης γλώσσας σὲ συνδυασμὸ μὲ τὸ ὅτι ἡ ἀνάλυση τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας ἀπὸ τοὺς ἀρχαίους γραμματικοὺς καὶ φιλοσόφους ἀπετέλεσε (μέσῳ τῆς Λατινικῆς) τὴν βάση τῆς ἀνάλυσης ὅλων τῶν μετέπειτα γλωσσῶν.
Ἡ οἰκουμενικότητα τῆς Ἑλληνικῆς δὲν εἶναι ἄσχετη πρὸς τὸ κῦρος ποὺ ἀπέκτησε διεθνῶς ἡ Ἑλληνικὴ ὡς γλῶσσα τῆς Χριστιανοσύνης: ὡς ἡ γλῶσσα τῆς Kαινὴς Διαθήκης, ἡ γλῶσσα τῶν μεγάλων Πατέρων τῆς Xριστιανικῆς Ἐκκλησίας καί, καθόλου λιγότερο, ὡς ἡ κατ’ ἐξοχὴν γλῶσσα τῆς ὑμνογραφίας καὶ τῆς ἐκκλησιαστικῆς λατρείας (Θείας Λειτουργίας). Ἡ Ἑλληνικὴ συνδέεται ἐπίσης μὲ τὴν ἑλληνικὴ μετάφραση τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἀπὸ τοὺς Ἑβδομήκοντα γιὰ τὶς ἀνάγκες τῶν ἰουδαϊκῶν κοινοτήτων τῆς Ἀνατολῆς ποὺ ἦταν ἑλληνόφωνες ἐκείνη τὴν ἐποχή.
Ἡ διάσημη μελετήτρια τῆς ἑλληνικῆς γλώσσας καὶ τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ, ἡ Γαλλίδα καθηγήτρια Jaqueline de Romilly ἔχει πεῖ: […] Ἡ Ἀρχαία Ἑλλάδα μᾶς προσφέρει μιὰ γλῶσσα γιὰ τὴν ὁποία θὰ πῶ ἀκόμη μιὰ φορὰ ὅτι εἶναι οἰκουμενική».
*
Οἱ ἐκδηλώσεις τῶν Γ’ Καραβαγγελείων θὰ συνεχιστοῦν αὔριο Κυριακὴ «τοῦ Ἀσώτου», μὲ τὸ Ἀρχιερατικὸ Συλλείτουργο προεξάρχοντος τοῦ ἐκπροσώπου τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριάρχου, τὸ Ἀρχιερατικὸ Μνημόσυνο στὸν θρυλικὸ Μητροπολίτη Γερμανὸ Καραβαγγέλη καὶ σὲ ὅλους τοὺς μακαριστοὺς Μητροπολῖτες Καστορίας, καὶ κατάθεση στεφάνων στὸ ψηφιδωτὸ μνημεῖο τοῦ Γερμανοῦ Καραβαγγέλη.
Ι.Μ. Καστορίας: Τρίτη Ἡμέρα τῶν Γ’ Καραβαγγελείων
Τὴν Παρασκευὴ 14 Φεβρουαρίου 2025, τρίτη ἡμέρα τῶν Γ’ Καραβαγγελείων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Καστορίας, πραγματοποιήθηκε τὸ πρῶτο μέρος/ἡμέρα τῆς κεντρικῆς Ἱστορικῆς Διημερίδας μὲ θέμα «Ἰουστινιανὸς καὶ Καστοριά», τό ὁποῖο ἔλαβε χῶρα στὴν αἴθουσα τοῦ Ἐνυδρείου της Καστοριᾶς «Οἰκουμενικὸς Πατριάρχης Βαρθολομαῖος».
Τὴν Διημερίδα ἄνοιξε ὁ Σεβ. Μητροπολίτης Καστορίας κ. Καλλίνικος καὶ τὴν χαιρέτησε ὁ προσκεκλημένος Σεβ. Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεὠν ὁ ὁποῖος ἐξέφρασε τὴ χαρά του καὶ τὶς συγχαρητήριες εὐχές του γιὰ τὴν διοργάνωση τῶν Γ’ Καραβαγγελείων.
Οἱ εἰσηγητὲς καὶ οἱ ἀντίστοιχες εἰσηγήσεις τους ἦταν:
-Ὁ Ἱστορικὸς καὶ Ὁμότιμος Καθηγητὴς Πανεπιστημίου κ. Εὐάγγελος Χρυσός: «Ἰουστινιανός, ὁ Οἰκουμενικὸς Αὐτοκράτωρ». (Ζωντανὴ Μετάδοση μέσῳ Διαδικτύου)
-Ἡ Ἀρχαιολόγος καὶ Διευθύντρια τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κέντρου Βυζαντινῶν καὶ Μεταβυζαντινῶν Μνημείων κ. Φλώρα Καραγιάννη: «Τὸ πολεοδομικὸ καὶ οἰκοδομικὸ ἔργο τοῦ Ἰουστινιανοῦ»
-Ὁ Ἀρχαιολόγος κ. Ἰωάννης Σίσιου: «Ἀρχαιολογικὰ εὑρήματα ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἰουστινιανοῦ στὴν Καστοριά»
Στὸ τέλος ἀκολούθησαν δύο εἰσηγήσεις ἀπὸ μαθητὲς καὶ μαθήτριες τοῦ Πρότυπου Λυκείου Καστοριᾶς καὶ τοῦ Λυκείου Νεστορίου.
Ὀκτὼ μαθητὲς καὶ μαθήτριες μίλησαν ξεχωριστὰ μὲ θέματα: «Ἀπὸ τὴν Διοκλητιανούπολη στὴν Ἰουστινιανούπολη» καὶ «Πόσο καλὰ γνωρίζουμε τὸν Ἰουστινιανό» καὶ παρουσίασαν τὶς διαδραστικὲς ἐργασίες ποὺ εἶχε ἑτοιμάσει τὸ κάθε σχολεῖο γιὰ τὴν Ἱστορικὴ Διημερίδα.
Συντονιστὴς καὶ πρόεδρος τῆς συνεδρίασης ἦταν ἡ Φιλόλογος καὶ Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Φιλολόγων Καστοριᾶς κ. Ἀγγελικὴ Μπαλτατζῆ.
Τὴν ἐκδήλωση παρακολούθησαν ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών, ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Τανάγρας κ. Ἀπόστολος, ὁ Καθηγητὴς Γλωσσολογίας κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης μετα της συζύγου του κ. Ροδάνθης, ἡ πρόεδρος τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου Καστοριᾶς κ. Ἰωάννα Κύρου, Ἀξιωματικοὶ τοῦ Στρατοῦ, ὁ Ἄρχοντας τῆς Μ.τ.Χ.Ε. κ. Βασίλειος Σταμπουλίδης, ἡ διευθύντρια τῆς Δευτεροβάθμιας Ἐκπαίδευσης Καστοριᾶς κ. Εὐγενία Μαρνέρη, ὁ διευθυντὴς τῆς Πρωτοβάθμιας Ἐκπαίδευσης Καστοριᾶς κ. Ἀναστάσιος Ξανθόπουλος καὶ πλῆθος κόσμου ποὺ γέμισε καὶ πάλι ᾶσφυκτικὰ τὴν αἴθουσα.
Γ΄ Καραβαγγέλεια: Παράλληλες ἐπισκέψεις καὶ δράσεις
Στὸ Κέντρο Νεότητος
Τὸ βράδυ τῆς Πέμπτης, 13 Φεβρουαρίου 2025 μετὰ τὴν δεύτερη ἐκδήλωση τῶν Γ΄ Καραβαγγελείων – Κοινωνικὴ Ἡμερίδα μὲ θέμα: «Ἄνοια: Πρόληψη, Ἀντιμετώπιση, Ποιμαντικὴ» καὶ μετὰ τὴν σημαντικὴ ἀναγγελία τοῦ Ὑφυπουργοῦ Ψ. Ὑγείας κ. Δημητρίου Βαρτζόπουλου γιὰ τὴν ἵδρυση στὴν Καστοριὰ καὶ τοῦ πρώτου στὴν Ἑλλάδα Κέντρου Ψυχικῆς Ὑγείας γιὰ ἄτομα μὲ ἄνοια, ὁ κ. Ὑφυπουργὸς μαζὶ μὲ τὸν Θεοφιλέστατο Ἐπίσκοπο Τανάγρας κ. Ἀπόστολο καὶ τὸν Σεβ. Μητροπολίτη μᾶς κ. Καλλίνικο, ἐπισκέφτηκαν τὸ Κέντρο Νεότητος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Καστορίας.
Ἐκείνη τὴν στιγμή, πραγματοποιοῦσαν τὰ μαθήματά τους ἡ Παιδικὴ Χορωδία τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.
Οἱ μαθητὲς καὶ μαθήτριες ὑποδέχθηκαν καὶ καλοσώρισαν τοὺς ἐπισκέπτες μὲ μερικὰ τραγούδια τὰ ὁποῖα ἔχουν διδαχθεῖ καὶ ἀπαγγέλουν σὲ πολλὲς ἐκδηλώσεις.
Ὁ κ. Ὑφυπουργὸς καὶ ὁ Θεοφιλέστατος, ἐξέφρασαν τὴν χαρά τους καὶ τὰ συγχαρητήρια τοὺς πρὸς τὴν διδάσκαλο καὶ μαέστρο κ. Ναταλία Σέροβα, πρὸς τοὺς γονεῖς καὶ ἰδιαίτερα πρὸς ὅλους τοὺς μαθητὲς καὶ μαθήτριες ποὺ πλαισιώνουν τὴν Παιδικὴ Χορωδία τῆς Μητροπόλεως καὶ τοὺς εὐχήθηκαν ἐπιτυχία καὶ πρόοδο.
Νὰ σημειωθεῖ ὅτι ὁ Θεοφιλέστατος κ. Ἀπόστολος, προσέφερε στὴν Βιβλιοθήκη τοῦ Κέντρου Νεότητος παιδικὰ χριστιανικὰ βιβλία τὰ ὁποῖα ἔχει συγγράψει ὁ ἴδιος.
Στὸ Ἱερὸ Ἐπισκοπεῖο καὶ στὴν Ι.Μ. Μαυριωτίσσης
Τὸ πρωΐ τῆς Παρασκευῆς, ἀφίχθει στὸ Ἐπισκοπεῖο τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Καστορίας ὁ ἐκ τῶν κεντρικῶν ὁμιλητών τῶν φετινῶν Καραβαγγελείων, Καθηγητὴς Γλωσσολογίας, τ. Ὑπουργὸς Παιδείας καὶ Θρησκευμάτων καὶ τ. Πρύτανις τοῦ ΕΚΠΑ κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης.
Ὁ Σεβασμιώτατος κ. Καλλίνικος καλοσώρισε τὸν κ. Μπαμπινιώτη στὴν Καστοριά, τὸν εὐχαρίστησε γιὰ τὴν παρουσία του καὶ τὴν συμμετοχή του στὶς ἐκδηλώσεις τῶν Γ΄ Καραβαγγελείων καὶ συζήτησαν διάφορα θέματα.
Τὸν κ. Καθηγητὴ καλοσώρισαν καὶ ὅλοι οἱ ἐργαζόμενοι στὰ Γραφεῖα τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.
Ἀμέσως μετὰ τὴν συνάντησή του μὲ τὸν Σεβασμιώτατο, ὁ κ. Καθηγητὴς ὁμίλησε σὲ ζωντανὴ ἐκπομπὴ στὸν Ραδιοφωνικὸ Σταθμὸ τῆς Ι. Μ. «Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος». Παρομοίως, ἀργότερα ὁμίλησε καὶ ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος κ. Ἀπόστολος.
Τὸ μεσημέρι τῆς ἰδίας ἡμέρας ἐπισκέφτηκαν τὴν Ἱερὰ Μονὴ Παναγίας Μαυριωτίσσης, ὅπου ξεναγήθηκαν, ἐνημερώθηκαν γιὰ τὴν ἱστορία τῆς Ἱερᾶς Μονῆς καὶ τὰ ἔργα ἀποκαταστάσεως τοῦ ἐσωτερικοῦ τοῦ Καθολικοῦ της.
Στὸ Μουσικὸ Σχολεῖο
Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι τὸ πρωΐ τῆς ἰδίας ἡμέρας, ὁ Σεβασμιώτατος κ. Καλλίνικος μαζὶ μὲ τὸν προσκεκλημένο ὁμιλητὴ Καθηγητὴ κ. Γεώργιο Μπαμπινιώτη μετέβη στὸ Μουσικὸ Σχολεῖο Καστοριᾶς, ὅπου εἶχαν συγκεντρωθεῖ ὅλοι οἱ μαθητὲς καὶ μαθήτριες τῆς Γ΄ τάξεως, τῶν Λυκείων τῆς πόλεώς μας προκειμένου νὰ τοὺς ὁμιλήσει.
Ἦταν μιὰ εὐκαιρία γιὰ ἑκατοντάδες μαθητὲς νὰ γνωρίσουν τὸν Καθηγητὴ Γλωσολογίας κ. Μπαμπινιώτη, νὰ τὸν ἀκούσουν, νὰ τοῦ θέσουν ἐρωτήματα καὶ νὰ συζητήσουν μαζί του θέματα, βασικὰ ποὺ ἀφορὺν τὴν πολύτιμη καὶ μοναδική, ὄπως ἐξήγησε ὁ κ. Καθηγητής, Ἑλληνικὴ Γλῶσσα.
