Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 ίσως να μη είχε πετύχει όλα αυτά που πέτυχε αν δεν υπήρχε η καθοριστική συμβολή των ιερέων.
Οι ιερείς διαδραμάτισαν έναν καθοριστικό ρόλο, όχι μόνο ως πνευματικοί ηγέτες αλλά και ως πολιτικοί και στρατιωτικοί αρχηγοί.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία παρά τα 400 και σε κάποιες περιπτώσεις όπως στη Β. Ελλάδα 500 , χρόνια σκλαβιάς κράτησε «ζωντανή» τη φυλή μας.
Άλλωστε υπήρξε το μοναδικό θεσμικό σώμα που διατηρούσε κάποια μορφή ανεξαρτησίας κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας. Οι ιερείς ήταν οι φορείς της ελληνικής γλώσσας, της παράδοσης και της ιστορίας, διαφυλάσσοντας την ελληνική ταυτότητα και την ορθόδοξη πίστη.
Πολλοί ιερείς και μοναχοί συμμετείχαν άμεσα στην Επανάσταση του 1821. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Παπαφλέσσας, ο οποίος υπήρξε ένας από τους πιο δραστήριους και ηρωικούς αγωνιστές της Επανάστασης. Παρά την πνευματική του θέση, ο Παπαφλέσσας φόρεσε τη στρατιωτική στολή και συμμετείχε σε πολλές μάχες, προτάσσοντας το εθνικό καθήκον πάνω από την ιερατική του αποστολή.
Εκτός από τον Παπαφλέσσα, πολλοί άλλοι ιερείς και μοναχοί από τα νησιά του Αιγαίου, τη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο συμμετείχαν στην επανάσταση, είτε με την ηγεσία τους είτε με τη συμμετοχή τους στις μάχες.
Η Εκκλησία έπαιξε επίσης ζωτικό ρόλο στην κινητοποίηση του λαού. Οι ιερείς μιλούσαν στους υπόδουλους Έλληνες με το λόγο του για να εμπνεύσουν και να στηρίζουν. Η έννοια της ελευθερίας συνδέθηκε με την πίστη και το δικαίωμα των Ελλήνων να ζουν ως ελεύθεροι πολίτες, σύμφωνα με τις αρχές της ορθόδοξης χριστιανικής παράδοσης.
Οι ιερείς της Επανάστασης του 1821 δεν ήταν απλώς θρησκευτικοί λειτουργοί, αλλά ηγέτες και ήρωες που έπαιξαν κρίσιμο ρόλο στην εθνική αφύπνιση και στον αγώνα για την ελευθερία. Το πνεύμα τους ενέπνευσε τη συνέχιση της επανάστασης και αποτέλεσε πυξίδα για τη μελλοντική πορεία του ελληνικού έθνους.
Όλοι μας πρέπει να σκεφτούμε καλά το ερώτημα: Θα μπορούσε να καρποφορήσει η Επανάσταση του ΄21 αν δεν είχε βοηθήσει η Εκκλησία. Αν δεν υπήρχαν οι ιερείς με τη «φλόγα» του Ευαγγελίου να κρατιέται άσβεστη 400 και 500 χρόνια; Ας το σκεφτούμε όλοι μας , η απάντηση είναι ξεκάθαρη.
