Ο άνθρωπος, μετά την πτώση, έγινε αιχμάλωτος του θανάτου. Μέσα του γεννιέται ο φόβος του αφανισμού και, για να προστατευθεί, στρέφεται στον εαυτό του. Από αυτόν τον φόβο πηγάζει μια παράλογη και διαστρεβλωμένη αγάπη προς τον εαυτό του – μια φιλαυτία που δεν θεραπεύει, αλλά απομονώνει· γεννά αυτοαναφορικότητα, ναρκισσισμό και τελικά, εγωκεντρισμό.
Έτσι, ο άνθρωπος κλείνεται στον εαυτό του και γίνεται ανίκανος να αγαπήσει, να ανοιχθεί, να σχετισθεί αληθινά με τον Θεό και με τους άλλους. Η ψυχή του δεν αντέχει την εκστατική κίνηση της αγάπης, γιατί φοβάται να βγει από τον εαυτό της.
Όμως, μέσα στην Εκκλησία, και με την ασφάλεια που προσφέρει η αγάπη του Εσταυρωμένου, ο άνθρωπος τολμά να ανοιχθεί. Τολμά να εξέλθει από την αυτάρκεια και να εισέλθει στην ερωτική έκσταση – πρώτα προς τον Θεό, και έπειτα προς τον πλησίον.
Και τότε, η παθολογική φιλαυτία μεταμορφώνεται σε υγιή αυτοεκτίμηση. Δεν αγαπά πλέον τον εαυτό του με εγωκεντρική προσκόλληση, αλλά με επίγνωση ότι είναι εικόνα Θεού. Και γι’ αυτό ακριβώς αποφεύγει την αμαρτία – όχι από φόβο ή ενοχή, αλλά για να μην τραυματίσει την ιερότητα αυτής της εικόνας μέσα του.
π. Ανδρέας Γκατζέλης
