Τὸ πρωὶ τῆς Δευτέρας στὸν ἱστορικὸ Ἱερὸ Ναὸ τῆς Ἁγίας Τριάδος Ἀγρινίου τελέσθηκε ἡ Ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου, χοροστατοῦντος τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου καὶ ἡ τρισαρχιερατικὴ Θεία Λειτουργία, προεξάρχοντος τοῦ Μητροπολίτου Ναυπάκτου καὶ συλλειτουργούντων τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Γκούλου καὶ Βορείου Οὐγκάντας κ. Νεκταρίου καὶ τοῦ Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας, Μητροπολίτου Αἰτωλίας καὶ Ἀκαρνανίας κ. Δαμασκηνοῦ. Στὸ πλαίσιο τῆς ἐτήσιας πανήγυρης τῆς Ἐνορίας μεταφέρθηκε καὶ τέθηκε πρὸς προσκύνηση καὶ ἁγιασμὸ τῶν πιστῶν, ἀπὸ τὴν περασμένη Τετάρτη 4 Ἰουνίου 2025, ἡ χαριτόβρυτος δεξιὰ χεὶρ τοῦ ἁγίου ἐνδόξου Ἱερομάρτυρος Χαραλάμπους τοῦ Θαυματουργοῦ, ἀπὸ τὴν Ἱερὰ Μητρόπολη Καλαβρύτων καὶ Αἰγιαλείας.
Τὸν θεῖο λόγο, κατὰ τὴν Θεία Λειτουργία, κήρυξε ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ἰερόθεος, ὁ ὁποῖος ἀρχικὰ εὐχαρίστησε τὸν Μητροπολίτη Αἰτωλίας καὶ Ἀκαρνανίας κ. Δαμασκηνὸ γιὰ τὴν πρόσκληση νὰ προεξάρχει στὴν ἐτήσια πανήγυρη τῆς ἱστορικῆς Ἐνορίας τῆς Ἁγίας Τριάδος Ἀγρινίου, στὴν ὁποία καὶ ὁ ἴδιος ὡς μαθητὴς Γυμνασίου ἔζησε τὰ ἐφηβικά του χρόνια στὴν πόλη του Ἀγρινίου.
Στὴ συνέχεια ἀναφέρθηκε στὸ μεγάλο Μυστήριο τῆς Πεντηκοστῆς ποὺ ἑορτάσαμε τὴν χθεσινὴ ἡμέρα καὶ στὸ πρόσωπο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀναλύοντας διεξοδικὰ πῶς ἡ Β’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος συμπλήρωσε τὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως τῆς Νικαίας μὲ τὰ σχετικὰ ἄρθρα περὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ Σεβασμιώτατος μὲ θεολογικὴ ἐνάργεια ἀναφέρθηκε στὴν Α’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο, τῆς ὁποίας ἐφέτος ἑορτάζουμε τὰ 1700 χρόνια ἀπὸ τὴν σύγκλησή της, τονίζοντας ὅτι δὲν ἔκανε διεξοδικὴ ἀνάλυση περὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀλλὰ ἀνέπτυξε τὴν ὁρολογία περὶ τῆς θεότητος τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁμοούσιος μὲ τὸν Πατέρα λέγοντας γιὰ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τὴν φράση «καὶ εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον».
Μετὰ τὴν Α’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδο συνεχίστηκε ἡ συζήτηση σχετικὰ μὲ τὸν ὅρο «ὁμοούσιος», δεδομένου, ὅτι κατὰ τὴν ἑλληνικὴ φιλοσοφία ἡ οὐσία ταυτίζεται μὲ τὴν ὑπόσταση. Χρειάστηκε νὰ περάσουν 56 χρόνια, διάστημα κατὰ τὸ ὁποῖο πραγματοποιήθηκαν 30 τοπικὲς Σύνοδοι, μέχρι τὴν σύγκληση τῆς Β’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου τὸ 381 ἡ ὁποία συμπλήρωσε καὶ ὁλοκλήρωσε τὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως. Σὲ αὐτὲς τὶς θεολογικὲς συζητήσεις συνέβαλε σημαντικὰ ὁ Μέγας Βασίλειος, ὁ ὁποῖος ξεκαθάρισε ὅτι ἡ οὐσία εἶναι τὸ κοινὸν καὶ τὸ πρόσωπο εἶναι τὸ ἰδιαίτερο. Ὁ Μέγας Βασίλειος καὶ ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος ἀνέπτυξαν ὅλη τὴν θεολογία περὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καὶ ἔτσι ἡ Β’ Οἰκουμενικὴ Σύνοδος ὁλοκλήρωσε τὸ Σύμβολο τῆς Πίστεως προσθέτοντας τὰ σχετικὰ μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα: «Καὶ εἰς τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον, τὸ κύριον, τὸ ζωοποιόν, τὸ ἐκ τοῦ Πὰτρὸς ἐκπορευόμενον, τὸ σὺν Πὰτρὶ καὶ Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον, τὸ λαλῆσαν διὰ τῶν προφητῶν».
Συνεχίζοντας τὸ κήρυγμά του ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου ἀνέλυσε τὸ ἄρθρο τοῦ Συμβόλου τῆς Πίστεως, ἐξηγῶντας ὅτι παρουσιάζει τρεῖς θεολογικὲς ἀλήθειες. Ἡ πρώτη εἶναι ὅτι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι Θεὸς ὁμότιμο μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱό. Οἱ Πατέρες ἀπέφυγαν τὴν χρήση τοῦ ὅρου «ὁμοούσιος» γιὰ νὰ μὴν δημιουργηθεῖ μεγαλύτερη θεολογικὴ συζήτηση καὶ χρησιμοποίησαν τοὺς ἰσότιμους ὅρους «συμπροσκυνούμενον» καὶ «συνδοξαζόμενον». Ἡ δεύτερη θεολογικὴ ἀλήθεια ἀναφέρεται σὲ αὐτὸ ποὺ ὁ Χριστὸς εἶπε, ὅτι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα ἐκπορεύεται ἐκ τοῦ Πατρὸς καὶ πέμπεται διὰ τοῦ Υἱοῦ. Ἡ τρίτη ἀλήθεια εἶναι, ὅτι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα εἶναι πάντοτε ἑνωμένο μὲ τὸν Πατέρα καὶ μὲ τὸν Υἱὸ καὶ ὅτι Αὐτὸ ὁμίλησε στοὺς Προφῆτες.
Στὸ σημεῖο αὐτὸ ἀνέφερε τὴν θεολογία τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία τὸ Ἅγιο Πνεῦμα παρουσιάζεται καὶ στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ἀλλὰ ἀμυδρῶς, στὴν Καινὴ Διαθήκη ἐκτυπώτερον καὶ κατὰ τὴν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς τελειώτερον. Ὁ Μητροπολίτης Ναυπάκτου κατέληξε λέγοντας, ὅτι τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μας ἑνώνει μὲ τὸν Χριστὸ καὶ θὰ πρέπει νὰ Τὸ παρακαλοῦμε διαρκῶς: «ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν, καὶ καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλῖδος καὶ σῶσον, Ἀγαθέ, τὰς ψὺχὰς ἡμῶν».
Κατὰ τὴν ἀπόλυση τῆς Θείας Λειτουργίας ὁ Μητροπολίτης Αἰτωλίας καὶ Ἀκαρνανίας κ. Δαμασκηνὸς εὐχαρίστησε τοὺς δύο Ἀρχιερεῖς γιὰ τὴν παρουσία τους καὶ χειροθέτησε Ἀναγνώστη τὸν κ. Εὐάγγελο Τσάμη, Μαθητὴ Λυκείου. Στὴν Θεία Λειτουργία συμμετεῖχαν ὁ Δήμαρχος Ἀγρινίου κ. Γεώργιος Παπαναστασίου, ὁ Περιφερειάρχης Δυτικῆς Ἑλλάδος κ. Νεκτάριος Φαρμάκης, ὁ Πρόεδρος τοῦ Δημοτικοῦ Συμβουλίου τοῦ Δήμου Ἀγρινίου κ. Κωνσταντῖνος Ζώης, Ἀντιδήμαρχοι, ἐκπρόσωποι τοπικῶν ἀρχῶν καὶ πλῆθος πιστῶν.