H γνώση σήμερα απέχει … ένα «κλικ»! Είναι όμως αυτή η γνώση πραγματική; Μήπως νομίζουμε ότι γνωρίζουμε; Αυτά που διαβάζουμε , τα λίγα δευτερόλεπτα που αφιερώνουμε σε κάθε «ποστ» ή ανάρτηση στο διαδίκτυο , μήπως είναι απλά επιφανειακά; Μήπως είναι και ψευδή ;
Του Δημοσιογράφου Θανάση Κληματσίδα
Το διαδίκτυο έχει γίνει η μεγαλύτερη πηγή πληροφόρησης που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα. Κι όμως, μέσα σε αυτή την απέραντη «θάλασσα» δεδομένων, δεν γινόμαστε πιο …σοφοί . Απεναντίας γινόμαστε πιο …μπερδεμένοι.
Διαβάζουμε τίτλους, βλέπουμε βίντεο λίγων δευτερολέπτων και νομίζουμε ότι «ξέρουμε». Πόσες φορές δεν έχουμε πει «το είδα στο TikTok» ή «το διάβασα στο Facebook», σαν να πρόκειται για αξιόπιστες πηγές;
Η κριτική σκέψη, το εργαλείο που μας επιτρέπει να φιλτράρουμε και να αξιολογούμε τις πληροφορίες, υποχωρεί μπροστά στην ταχύτητα και στην ευκολία. Λίγοι αναζητούν την άλλη πλευρά, ακόμη λιγότεροι ψάχνουν την πηγή. Η πληροφορία δεν ερευνάται, απλώς αναπαράγεται. Οι αλγόριθμοι των κοινωνικών δικτύων έχουν αναλάβει να μας «καθοδηγούν». Μας εμφανίζουν ό,τι μας κρατά περισσότερο στην οθόνη, αυτά που ψάξαμε για μια στιγμή, αυτά που συζητήσαμε κοντά στη συσκευή …
Εγκλωβιζόμαστε σε μια κατάσταση συνεχούς διάσπασης, όπου η προσοχή μας είναι το προϊόν που πωλείται. Αυτό θέλουν άλλωστε να είμαστε εκεί. Κολλημένοι σε μια οθόνη, να πιστεύουμε ότι όλοι περνάνε καλά στα σπίτια τους, ο/η σύζυγός μας δεν είναι ο ιδανικός – δεν μας προσέχει, πως τα παιδιά μας δεν είναι όπως πρέπει να είναι , δεν ακούνε , δεν διαβάζουν …
Τα παιδιά μας στο μεταξύ μαθαίνουν- κολλημένα και αυτά στην δική τους οθόνη πως «οι γονείς δε χρειάζονται», «να μην ακούς πάντα τι σου λένε», «κοίτα την εικόνα σου», «κάνε μαγκιές» και πολλά ακόμα άλλα. Πλέον με τεχνητή νοημοσύνη, με ειδικές εφαρμογές κάνουν και τα μαθήματά τους !
Το αποτέλεσμα; Στην Ελλάδα σήμερα , υπάρχει ένταση μέσα στα σπίτια . Γιατί; Μα φυσικά γιατί δεν υπάρχει γνώση και δεν υπάρχει ανάγκη για γνώση. Πώς θα μπορούσε άλλωστε ; Αφού πληροφορούμαστε περισσότερο, αλλά γνωρίζουμε λιγότερο. Είμαστε πιο «συνδεδεμένοι» από ποτέ, αλλά πιο αποκομμένοι από την ίδια την ουσία της γνώσης. Η πρόκληση της εποχής δεν είναι πια να βρούμε την πληροφορία – είναι να τη διακρίνουμε. Να δούμε σε αυτό το «ρημάδι» το διαδίκτυο ποιος λέει την αλήθεια; Ποιος μας λέει τη μισή αλήθεια ; Και φυσικά ποιος μας λέει ψέματα ; Να καταλάβουμε ξανά πως όλα αυτά τα ιδανικά πάνω στα οποία χτίστηκε η Πατρίδα μας δεν ήταν λόγια , γράμματα στο TikTok , ούτε ποσταρίσματα στο istagram, αλλά τα θεμέλια πάνω στα οποία χτίστηκε όλο αυτό το οικοδόμημα που λέγεται Ελλάδα .
Να μάθουμε ξανά να αμφισβητούμε, να ερευνούμε, να σκεφτόμαστε. Μόνο τότε θα μπορούμε να μιλάμε για πραγματική γνώση . Γιατί μόνο τότε η γνώση γίνεται δύναμη.