Την Κυριακή 16 Ιουνίου, εορτή των Αγίων θεοφόρων Πατέρων της Α’ Οικυμενικής Συνόδου, τελέστηκε στον Ιερό Ναό Αγίων Αρσενίου του Καππαδόκου και Παϊσίου του Αγειορείτου Αρχιερατικό συλλείτουργο προεξάρχοντος του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Φαναρίου κ. Αγαθαγέλου και συλειουργούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονος, ο οποίος στο τέλος της θείας Λειτοτυργίας προσεφώνησε τον Πανιερώτατο και τον παρακάλεσε να κηρύξει το θείο Λόγο.
ΟΜΙΛΙΑ ΠΑΝΙΕΡΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΦΑΝΑΡΙΟΥ Κ. ΑΓΑΘΑΓΓΕΛΟΥ
Ἐκκλησία, πού θεμελιώνεται στή γῆ τήν ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς καί ἔχει τή βάση της στό Σταυρό καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, πού εἰσέρχεται στήν ἱστορία γιά νά τήν μεταμορφώσει καί νά τή χριστοποιήσει, τιμᾶ σήμερα μέσα τή μνήμη τῶν ἁγίων και θεοφόρων Πατέρων τῆς Α΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ἡ Σύνοδος αὐτή, ἀποτελούμενη ἀπό 318 ἁγίους Πατέρες συνῆλθε, τό ἔτος 325, στη Νίκαια τῆς Βιθυνίας γιά νά καταδικάσει τήν αἱρετική διδασκαλία τοῦ Ἀρείου, ὁ ὁποῖος, μή μπορώντας νά κατανοήσει τήν ἑνότητα καί συγχρόνως τήν τριαδικότητα τοῦ Θεοῦ, δέν ἀναγνώριζε τήν θεότητα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ θεωρώντας τόν Κύριο ὑπερέχοντα «ψιλό ἄνθρωπο», δηλαδή κτίσμα τῆς ἐνέργειας τοῦ Θεοῦ καί ὄχι Θεό.
Ὅμως, Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχα τῆς Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας τῆς Βέροιας, Οἰκεῖε Πάτερ καί Δέσποτα, τό φιλευσεβές, τό φιλάγιον, τό ἀγαπητικόν καί τό εὐγενές τῆς ἱεροπρεποῦς ἀρχι-ερατικῆς σας καρδίας, μᾶς προσεκάλεσε νά ἑορτάσουμε σήμερα μαζί μέ σᾶς καί τό θεόλεκτο ποίμνιό σας, σέ αὐτό τόν εὐλογημένο τόπο, καί δύο ἄλλες ὁσιακές μορφές τῆς ἁγιοτόκου Καππαδοκίας, πού γενννήθηκαν στά Φάρασα: τόν ὅσιο Ἀρσένιο τόν Καππαδόκη, ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ὁποίου παρῆλθαν 100 χρόνια, καί τόν ὅσιο Παῒσιο τόν Ἁγιορείτη, ἀπό τήν κοίμηση τοῦ ὁποίου ἐπέρασαν τριάντα χρόνια. Πολύτιμος ἡ δωρεά τῆς χάριτος που μᾶς ἐχαρίσατε, Σεβασμιώτατε. Διά τοῦτο ἡ εὐχαριστία πρός τό σεπτό πρόσωπό σας εἶναι καρδιακή, ἄδολη καί αὐθεντική.
Σάν τόν πρωϊνό ἀστέρα ἐν μέσῳ νεφέλης, ὡς σελήνη πλήρης στίς ἡμέρες αὐτῆς φαίνουσα, καί σάν ἥλιος πού ἀναλάμπει, ἔτσι λάμπουν σήμερα στόν οἶκο τοῦ Θεοῦ, τήν Ἐκκλησία, οἱ ἅγιοι Πατέρες μας καί οἱ Ὅσιοι Ἀρσένιος καί Παῒσιος. Θυμόμαστε σήμερα ἐκείνους πού ἔζησαν ἔφεραν τά στίγματα τοῦ μαρτυρίου και ἀγωνίσθηκαν γιά τήν ὀρθόδοξη πίστη καί τήν εἰρήνη τῆς Ἐκκλησίας. Θυμόμαστε σήμερα τούς ἰδικούς μας ὁσίους ἀνθρώπους, πού γνωρίσαμε καί ψηλαφίσαμε, πού ἔζησαν τήν ἀπαντοχή τῆς ἀνεσπέρου ἡμέρας τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Τιμᾶμε ἐκείνους πού εἰσῆλθαν στήν ἀναστημένη ζωή τοῦ Χριστοῦ. Τιμᾶμε αὐτούς πού ἔζησαν τό μυστήριο τῆς υἱοθεσίας, τό γεγονός δηλαδή νά εἶναι καί νά ἐνεργοῦν ὡς ἄνθρωποι τοῦ Θεοῦ. Σεβόμαστε ἐκείνους πού ἀπό τίς ἀλησμόνητες Πατρίδες μετάγγισαν κυριολεκτικά μετά τόν ξεριζωμό τήν εὐσέβεια τοῦ Γένους καί ἔκαναν τή ζωή τους μιά ὁσιακή πολιτεία, μιά συνεχῆ ὁμολογία τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ.
Γιατί ὅμως τιμᾶμε τούς Ἁγίους, τούς Πατέρες μας, τούς Ὁσίους μας, τούς Νεομάρτυρές μας καί πανηγυρίζουμε τή μνήμη τους; Θά ἦταν ἀρκετό νά ἔχουμε ὑπ’ ὄψη μας τρεῖς πολύ σπουδαίους λόγους.
Γιατί τιμᾶμε τόν Ὅσιο;
Πρῶτον ὁ ἑορτασμός καί ἡ τιμή τοῦ Ἁγίων μᾶς βοηθᾶ νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τήν τραγική πλάνη, ὅτι ὁ ἄνθρωπος θά βρεῖ τήν ὁλοκλήρωση, τήν πλήρωσή του ἤ τήν παρηγοριά του στούς ἀνθρώπους καί στά ἀνθρώπινα ἐπιτεύγματα. Τιμᾶμε αὐθόρμητα τόν Ὁσίους γιά νά θυμόμαστε τήν καίρια γιά τή ζωή μας ἀλήθεια, ὅτι στό Θεό καί στή Χάρη τοῦ Θεοῦ θά βροῦμε τήν ὁλοκλήρωση καί τήν πλήρωσή μας.
Ἀλλά τιμᾶμε ἐπίσης τούς Ἁγίους προβάλλοντας τήν ἀρετή καί τήν ἁγιότητά τους, γιά νά διαψεύσουμε τό μεθοδικό κήρυγμα τοῦ Διαβόλου, ὅτι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν πάει μέ τό μέρος του, ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἔχουν διαφθαρεῖ.
Ἑορτάζουμε τή μνήμη τους, γιά νά θυμηθοῦμε ὅτι στίς φοβερές στιγμές τῆς ἀνυπόφορης μοναξιᾶς καί ἀπελπισίας, τοῦ πόνου καί τῆς δοκιμασίας, δέν εἴμαστε πραγματικά μόνοι. Γιατί οἱ Ἅγιοι στέκονται δίπλα μας, πρόθυμοι ν’ ἀκούσουν τόν πόνο μας χωρίς νά ζητοῦν τίποτε, χωρίς ποτέ νά προδίδουν τήν ἐμπιστοσύνη μας σ’ αὐτούς. Εἶναι οἱ ἱκέτες τῆς κλήσεως καί τῆς παρακλήσεώς μας.
Γι’ αὐτό σήμερα μποροῦμε μέ ἐλπίδα νά ἱκετεύουμε καί νά παρακαλοῦμε τόν Ὅσιο Ἀρσένιο καί τόν Ὅσιο Παῒσιο, νά τούς ἑορτάζουμε γεμᾶτοι ἐλπίδα καί βέβαιη πίστη, χωρίς νά φοβόμα-στε τό θάνατο, γιατί ἡ ἀγάπη μας πρός τούς Ὁσίους, ἡ ἀγάπη μας στή ζωή καί τήν ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας, εἶναι ἰσχυρότερη ἀπό τό θάνατο, ἀφοῦ ὁ Χριστός νίκησε τό θάνατο μέ τήν ἀγάπη Του πρός τόν ἄνθρωπο. Γι’ αὐτό σήμερα πού τιμᾶμε τήν ἐπέτειο τόσων χρόνων ἀπό τήν κοίμηση τῶν Ὁσίων δέν εἴμαστε θλιμμένοι. Δέν εἴμαστε πικραμένοι. Εἴμαστε χαρούμενοι μέ τήν ἀναστάσιμη χαρά στήν καρδιά μας καί γεμᾶτοι ἐλπίδα γιά τήν μεσιτεία και τίς πρεσβεῖες τους.
Εἶναι, λοιπόν, ἡ ἀγάπη καί ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ πού κυκλώνουν τόν Ὅσιο Ἀρσένιο καί τόν Ὅσιο Παῒσιο καί διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος μορφώνουν τόν Χριστό στήν καρδιά τους. Ὅλη ἡ ἐπιμέλεια καί ὁ ἀγώνας τους ἐπικεντρώθηκε στήν ἀπόκτηση τοῦ Πνεύματος τοῦ Κυρίου καί στήν καρποφορία τῶν καρπῶν του. Εὐαρέστησαν τόν Χριστό καί μέ τήν μετοχή τους στό Ἅγιο Πνεῦμα ἔγιναν φίλοι μέ τόν Θεό Πατέρα καί ἔτσι ἔφθασαν στήν ἁγιότητα καί τήν θέωση. Γι’ αὐτό σήμερα γεμίζουν τήν καρδιά μας μέ πλήρωμα εὐλογίας καί μᾶς χαρίζουν νόημα ζωῆς. Προσεύχονται γιά ἐμᾶς καί μᾶς στηρίζουν στήν ἀλήθεια.
Οἱ Ἀρειανοί καί μάλιστα οἱ Εὐνομιανοί, ἔθεσαν τό ζήτημα στούς Ὀρθοδόξους ἄν ὁ Υἱός εἶναι δηλωτικός τῆς οὐσίας ἤ τῆς ἐνέργειας τοῦ Θεοῦ: Ἐάν οἱ Ὀρθόδοξοι ἔλεγαν, ὅτι εἶναι δηλωτικός τῆς οὐσίας, τότε δέν θά μποροῦσαν νά Τόν διακρίνουν ἀπό τόν Πατέρα. Ἐάν ἔλεγαν, ὅτι εἶναι ὄνομα ἐνεργείας, τότε κινδύ-νευαν νά δεχθοῦν, ὅτι πρόκειται γιά κτίσμα. Μπροστά στήν πίεση αὐτή ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος, στόν Τρίτο Θεολογικό του Λόγο, τονίζει μέ ἔμφαση, ὅτι ὁ Υἱός δέν εἶναι οὔτε οὐσίας οὔτε ἐνεργείας ὄνομα, ἀλλά ὄνομα σχέσεως. Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, ὅπως μᾶς παραδόθηκε ἀπό τόν Κύριό μας Ἰησοῦ Χριστό, ἔχει καί αὐτή συναΐδιο (χωρίς ἀρχή καί τέλος) προέλευση, μαζί μέ τήν Τριαδικότητα τοῦ Θεού. Εἶναι συναΐδιος μέ τόν Τριαδικό Θεό, ἐπειδή δέν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά ἡ ἀγαπητική σχέση τῶν τριῶν Προσώπων τῆς Τριαδικῆς Θεότητος. Αὐτή ἡ ἀγαπητική σχέση εἶναι καί ἡ αἰτία ὑπάρξεως τῆς Ἐκκλησίας.
Αὐτή τήν ἀγαπητική σχέση μέ τόν Θεό ἔζησαν ὁ Ὅσιος Ἀρσένιος ὁ Φαρασιώτης καί ὁ Ὅσιος Παῒσιος ὁ Ἁγιορείτης. Γι’αὐτό μᾶς ἠγάπησαν, γι’ αὐτό προσεύχονται γιά μᾶς, γι’ αὐτό μᾶς παρηγοροῦν καί μᾶς ἐνισχύουν. Ζώντας σ’ ἕνα κόσμο πού προσφέρει προγράμματα βελτιώσεων τοῦ ἀνθρώπινου βίου καί καταγίνεται στή διαφήμιση μόνο τῶν ὑλικῶν πραγμάτων, νά εὔχεσθε Σεβα-σμιώτατε Πάτερ και Δέσποτα, νά ζήσουμε τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μέσα στή λειτουργική καί μυστηριακή ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας φυλάσσοντες στούς ἑαυτούς μας τίς θεῖες ἐντολές. Καί νά προσευχόμαστε νά γνωρίσουμε τόν Χριστό τῆς Ἐκκλησίας, τόν Χριστό τῶν Εὐαγγελίων, τόν Χριστό, πού εἶναι ὁ φίλος, ὁ ὑπερασπιστής, ὁ πατέρας καί ὁ ἀδελφός τῶν ἀνθρώπων.
