Σε έντονα φορτισμένη ατμόσφαιρα και παρουσία πλήθους κόσμου τελέστηκε η εξόδιος ακολουθία του διακεκριμένου Πανεπιστημιακού Χάρη Πλατανάκη, Επίκουρου Καθηγητή του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, στον τόπο καταγωγής του, το Ηράκλειο.
Η κηδεία τελέστηκε την Πέμπτη, 20 Νοεμβρίου, στον Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Μηνά, προεξάρχοντος του Αρχιεπισκόπου Κρήτης κ.κ. Ευγενίου και με τη συμμετοχή του Μητροπολίτη Αρκαλοχωρίου κ. Ανδρέα και του Επισκόπου Κνωσού κ. Μεθοδίου.
Τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο εκπροσώπησε ο Μητροπολίτης Σελευκείας κ. Θεόδωρος, Καθηγητής της Πατριαρχικής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης, ο οποίος διαβίβασε τα πατριαρχικά συλλυπητήρια προς τους οικείους του τεθνεώτος και μίλησε για την προσωπικότητα του μακαριστού Χαρίλαου.
Επικηδείους εκφώνησαν ο Μητροπολίτης Αρκαλοχωρίου κ. Ανδρέας, Ομότιμος Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής Θεσσαλονίκης, ο Καθηγητής Γρηγόριος Μολύβας, Πρόεδρος του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, και η Καθηγήτρια Μαρία Βενιέρη, εκπροσωπώντας το Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Η ταφή πραγματοποιήθηκε στο Νέο Κοιμητήριο.
Ακολουθεί ο Επικήδειος Λόγος του Μητροπολίτου Σελευκείας κ. Θεοδώρου:
Σεβασμιώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Κρήτης κ. Εὐγένιε,
Σεβασμιώτατε ἅγιε Ἀρκαλοχωρίου κ. Ἀνδρέα,
Θεοφιλέστατε ἅγιε Κνωσσοῦ κ. Μεθόδιε,
Μελάγχιμε Ἀκαδημαϊκή Κοινότης τοῦ Ἐθνικοῦ καί Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, μέ προεξάρχοντα τόν Πρόεδρον τοῦ Τμήματος Πολιτικῆς Ἐπιστήμης καί Δημοσίας Διοικήσεως κύριον Γρηγόριον Μολύβαν,
Ἐλλογιμώτατοι ἐκπρόσωποι τοῦ Πανεπιστημίου Κρήτης,
Ἀπορφανισθέντες φοιτηταί,
Προσφιλεῖς αὐτάδελφοι τοῦ Χαριλάου, Γεώργιε καί Μάριε
Πενθηφόρε ὁμήγυρι,
«Χάσαμε ἕνα λαμπρόν πνεῦμα, ἕνα ὑπέροχον ἄνθρωπον».
Τάδε ἔφη πρός τούς συνδαιτυμόνας τῆς Πατριαρχικῆς τραπέζης ἡ Α. Θ. Παναγιότης ὁ Οἰκουμενικός ἡμῶν Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαῖος κατά τήν ἀναγγελίαν τοῦ δυσαγγέλου καί πολυστόνου ἀγγέλματος ἐκ τοῦ Κλεινοῦ Ἄστεως, τό ὁποῖον ὡς μαργῶν κλύδων ὀδύνης δι’ αἰθέρος βιαίου διέσχισεν τά πελάγη και ἐτάραξεν τά γαλήνια ὕδατα τοῦ Κερατίου καί ὡς βαρύκτυπος συσσεισμός συνεκλόνισε τάς αὐλάς τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας ἐν Φαναρίῳ, τό ἑσπέρας τῆς παρελθούσης Δευτέρας, 17ης Νοεμβρίου 2025, ὅτε καί ἐγένετο γνωστόν τοῖς πᾶσιν ὅτι ὁ φίλος καί ἀδελφός ἡμῶν Χαρίλαος κεκοίμηται. Δι’ αὐτῶν τῶν μυχιοκαρδίων πατρικῶν λόγων ἀγάπης σέ ἀποχαιρετᾷ, φίλε Χάρη, ὁ Σεπτός Προκαθήμενος τῆς Ὀρθοδοξίας πού σέ ἐξετίμα καί σέ ἠγάπα, διαπύρως εὐχόμενος πρός «τόν ζωῆς Κυριεύοντα καί τοῦ θανάτου» (Νεκρώσιμοι μακαρισμοί, β´ στιχηρόν) ὑπέρ ἀναπαύσεως τῆς μακαρίας ψυχῆς σου ἐν χώρᾳ ζώντων καί συλλυπούμενος ἐγκαρδίως τήν κατά σάρκα μητέρα σου, Ἑλένην, καί τούς κατά σάρκα ἀδελφούς σου, Γεώργιον καί Μάριον.
Ηὐλογήθης, φίλε Χαρίλαε, ὑπό τῆς τιμητικῆς τε ἀγάπης και φιλίας τοῦ Αὐθέντου ἡμῶν καί Δεσπότου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, Ὅστις πάντοτε ἐχαίρετο κατά τάς συναντήσεις ὑμῶν καί σέ προσεκάλει ἐνθέρμως εἴτε εἰς τό Πατριαρχικόν Γραφεῖον διά συζητήσεις καί κέρασμα εἴτε εἰς την Πατριαρχικήν τράπεζαν ὡς δαιτυμόνα Αὐτοῦ, ὁσάκις σύ παρεπεδήμεις εἰς τάς αὐλάς τοῦ ταπεινοῦ Φαναρίου. Ὁ Πατριάρχης ἐξετίμα εἰς τήν προσωπικότητά σου τό ἀσύγκριτον βάθος τῆς σκέψεώς σου, τόν σπάνιον στοχασμόν καί τήν δυνατότητά σου νά ἀποφαίνεσαι ὡς γνήσιος φιλόσοφος καί στοχαστής ἀνοιχτῶν καί ἀνεξαντλήτων ὁριζόντων, ἀνυποτάκτως καί οἰκουμενικῶς, πανανθρωπίνως καί ὑπερχρονικῶς, καθιστάμενος ἱκανός και προσφιλής συζητητής τοῦ ἰδίου τοῦ Σεπτοῦ Προκαθημένου τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐκ προσώπου τοῦ Ὁποίου σήμερον εὑρίσκομαι ἔμπροσθέν σου, κομίζων τόν ἰδικόν του πατρικόν ἀσπασμόν και χαιρετισμόν, οὐχί δέ ἀποχαιρετισμόν, καθώς ἡ ἀνεκλάλητος χαρά καί ἡ πηγαία καλωσύνη σου ἵστανται ὡς μνημεῖα αἰώνια ἀνά μέσον ἡμῶν, τῶν ζώντων τῶν περιλειπομένων, ὅσοι ἠξιώθημεν τῆς μετά σου ἀγαθῆς καί ψυχοφελοῦς ἀναστροφῆς.
Ἐπίτρεψέ μου νά σέ προπέμψω μέ ὀλίγας σκέψεις καί ἐμπειρίας ζώσας καί ἀληθινάς ἐκ τῆς συναναστροφῆς ἡμῶν εἰς την Βασιλίδα τῶν Πόλεων. Ὡς παιδικός φίλος σου, συμμαθητής σου εἰς τά κοινά τοῦ 3ου Γενικοῦ Γυμνασίου καί Λυκείου Ἡρακλείου καί ἀδελφικός συνοδοιπόρος, ὡς καί, κυρίως, ἀργότερον, ἐν Κωνσταντινουπόλει, διέκρινα, πέραν τῶν φιλοσοφικῶν ἀναζητήσεων καί προβληματισμῶν, καί τάς ὑπαρξιακάς σου ἀγωνίας. Τοῦτο διεφαίνετο τόσον ἐκ τοῦ συχνοῦ ἐκκλησιασμοῦ σου εἰς τον Πάνσεπτον Πατριαρχικόν Ναόν τοῦ Ἁγίου Γεωργίου Φαναρίου κατά τάς μεγάλας ἑορτάς τῆς Ὀρθοδοξίας καί εἰς Πατριαρχικάς καί Συνοδικάς Λειτουργίας ὅσον καί ἐκ τῆς τακτικῆς σου παρουσίας εἰς τήν Ἁγίαν Παρασκευήν Βαθυρρύακος κατά τάς καθημερινάς ἑορτάς, πλησίον τοῦ Πανεπιστημίου Koç, ἔνθα καί διέμενες, ἀλλά καί τῆς μετοχῆς σου εἰς τό μυστήριον τῆς ἑνώσεως μετά τοῦ ζωοδότου Χριστοῦ, ἤτοι τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Ἔνδειξις τῆς ἐκτιμήσεως καί τῆς ἀποδοχῆς ὧν ἔτυχες ὑπό τῶν σεβασμίων Ἱεραρχῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου ἀποτελεῖ ἡ ὑπό τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Γέροντος Δέρκων κ. Ἀποστόλου καθ’ ἕκαστον χρόνον εἰς τόν Ἑσπερινόν τῆς Ἀγάπης ἀνάθεσις εἰς σέ τῆς ἀναγνώσεως τοῦ εὐαγγελίου Ἀγγλιστί, καθῆκον τό ὁποῖον, παρά τήν ἀπουσίαν φωνητικοῦ, ὡς ἔλεγες, ταλάντου, ἐξεπλήρους ἐν ὑπακοῇ.
Προσβεβλημένοι ἐκ τοῦ ἐν αἰθρίᾳ κεραυνοῦ τῆς προώρου κοιμήσεώς σου, ἱστάμεθα σήμερον, «κρίμασιν οἷς οἶδε Κύριος», ὅλως ἀνελπίστως καί αἰφνιδίως καί, μᾶλλον, «ἀώρως» κατά τά ἀνθρώπινα, ἐνώπιον τοῦ σκηνώματος ἀνδρός σοφοῦ καί ἐπιστήμονος διακεκριμένου, ἵνα θρηνήσωμεν καί κλαύσωμεν δι’ ἀπώλειαν ἀνεπίστρεπτον ἀδελφοῦ γνησίου, φίλου ἐγκαρδίου, διδασκάλου ἐπιφανοῦς, προπέμποντες δέ ἐπ’ ἐλπίδι ζωῆς αἰωνίου ἕν πνεῦμα εὐγενές εἰς τήν ἄληκτον θεωρίαν. Ἡ σιγή ἥτις συνέχει ἡμῖν νῦν, οὐκ ἔστι κενή, ἀλλά πλήρης νοήματος, ὡς ἐδίδασκες, ἀγαπητέ Χαρίλαε, ἀναδιφῶν εἰς τάς δέλτους τῶν παλαιῶν σοφῶν.
Βλαστός τῆς ἁγιοτόκου καί ἡρῳοτόκου Κρητικῆς γῆς, ἐγεννήθης καί ἀνετράφης ἐν Ἡρακλείῳ Κρήτης ὑπό εὐσεβῶν και ἀξίων γονέων, τοῦ Νικολάου καί τῆς Ἑλένης, φέρων ἐντός τῶν φλεβῶν σου, ὡς πῦρ ἄσβεστον, τό φρόνημα τῶν προγόνων. Φοιτήσας τό πρῶτον εἰς τό Τμῆμα Φιλοσοφικῶν καί Κοινωνικῶν Σπουδῶν ἐν τῷ Πανεπιστημίῳ Κρήτης καί ἀνδρωθείς ἐνθάδε, ὡς τέκνον γνήσιον τοῦ Μινωικοῦ πολιτισμοῦ δέν ἠρκέσθης εἰς τά στενά ὅρια τῆς Μεγαλονήσου ἤ τῆς Ἑλλάδος, ἀλλ’ ὡς ἄλλος ὑψιπέτης ἀετός τοῦ Ἰδαίου Ἄντρου, ἀνεπτερώθης εἰς ὕψη δυσθεώρητα, παιδευόμενος καί διατρίβων εἰς Ἐδιμβοῦργον, Κέιμπριτζ, Λονδῖνον καί ἑτέρας ἐξόχους καί περιόπτους σχολάς τοῦ Ἡνωμένου Βασιλείου, εἰς ὅ κατέστης κοινωνός τοῦ πνεύματος τῆς παγκοσμιότητος, τῆς πλατείας σκέψεως, τῆς πανανθρωπίνου ἀντιλήψεως καί ἀνεδείχθης λαμπρός ἐπιστήμων καί διαπρεπής ἐρευνητής, ἑπόμενος τοίνυν μεγάλων διδασκάλων καί φιλοσόφων· οὐχί ἁπλῶς φιλοσοφῶν, ἀλλά ἀναδιφῶν εἰς τά ἐνδότερα τῆς ὑπάρξεως, τῆς ζωῆς καί τῆς σοφίας, ἐγχειρίζων τήν ἀνθρωπίνην ψυχήν. Ὑπῆρξες εἷς ἔτι Λόγιος Κρής, στοιχηθείς τοῖς ἴχνεσιν ἐκ τοῦ μύστου Ἐπιμενίδου, τοῦ φιλοσόφου Αἰνησιδήμου ἕως τῶν διδασκάλων Μάρκου Μουσούρου καί Μαξίμου Μαργουνίου, καταστήσας τό Ἑλληνικόν Πνεῦμα ἀπόκτημα τῆς οἰκουμένης ἁπάσης, διαλαλῶν τήν σοφίαν τῆς φυλῆς εἰς τήν τετραπέρατον γῆν. Ἐν τῷ προσώπῳ σου, ἡ ἐντοπιότης μετεστοιχειώθη εἰς οἰκουμενικότητα καί ἡ κρητική σου λαλιά εἰς λόγον καθολικόν καί πανανθρώπινον.
Τό ὕψος τῆς ἐπιστημοσύνης καί τῆς πνευματικῆς σου ἀρετῆς, ὡς καί ἡ δυνατότης του συνδιαλέγεσθαι μετ’ ἐθνῶν, φιλοσοφιῶν, θρησκειῶν, ἀντιλήψεων καί παραδόσεων, ἤτοι ὁ λαμπρός πνευματικός κοσμοπολιτισμός σου, διεκρίθησαν ὅτε τό ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐπιφανές Πανεπιστήμιον Κoç σέ ἐξέλεξεν ἀνά μέσων πολλῶν καί σέ προσεκάλεσεν ὅπως παραγάγῃς ἐκ τοῦ μη ὄντος εἰς τό εἶναι τό Τμῆμα Φιλοσοφίας ἐν τῷ ρηθέντι Πανεπιστημίῳ, διατρίβων ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐπί πενταετίαν και πλέον, πρός ὁλοκλήρωσιν τοῦ δυσκατορθώτου ἐγχειρήματος. Δι’ αὐτῆς τῆς εὐλογητῆς παρουσίας σου ἐν τῇ Πόλει, ἐπέτυχες δέ το ἔτι σπανιώτερον, τήν δημοσίευσιν μελετῶν καί εἰς τήν τουρκικήν γλῶσσαν. Τοῦτο δέ καταδεικνύει τό χάρισμα τοῦ διαλόγου και τοῦ ὑψηλοῦ ἀκαδημαϊσμοῦ ἄνευ οἱασδήτινος ἰδεοληψίας, καθώς ἡ ἀναγνώρισις ἐπιστήμονος ἐν τῇ ἀλλοδαπῇ προϋποθέτει πνεῦμα ἀληθοῦς μελέτης καί ἀπροκατάληπτον ἐπιστημονικόν νοῦν. Τούτων πάντων ἐπιβράβευσις ἦλθεν, ὡς εἱκός, ἡ ἐν ἔτει 2017 ἐκλογή σου εἰς τήν βαθμίδα τοῦ Ἐπικούρου Καθηγητοῦ, με εἰδίκευσιν εἰς τήν Ἑλληνικήν καί Ρωμαϊκήν Πολιτικήν Σκέψιν, εἰς τό Τμῆμα Πολιτικῆς Ἐπιστήμης καί Δημοσίας Διοικήσεως τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, διάδοχος τοῦ σπουδαίου Καθηγητοῦ καί Ἀκαδημαϊκοῦ Πασχάλη Κιτρομηλίδου, ἥτις (ἐκλογή) ἀποτελεῖ ἀπόδειξιν τῆς ἐκτιμήσεως ἧς ἐτύγχανες ὑπό τοῦ ἑλληνοφώνου καί διεθνοῦς ἀκαδημαϊκοῦ στερεώματος. Τοῦτο δέν τυγχάνει ἁπλῆ σύμπτωσις καί ἀπότοκον τῆς μοίρας, ἀλλά σημεῖον παρά τῆς θείας προνοίας, ἥτις σέ ἔσκεπεν ἐς ἀεί. Βεβαίως, οὐκ ἔστιν ἀριθμός τῶν Πανεπιστημίων εἰς ἅ ἐδίδασκες ὡς ἐπισκέπτης Καθηγητής, ἐκ τῆς Ἄπω Ἀνατολῆς ἄχρι τοῦ Ἀτλαντικοῦ καί πέραν αὐτοῦ, ἐκ τοῦ Βορρᾶ ἕως τοῦ Νότου. Δέν ὁμολογοῦμεν ταῦτα πάντα ἐν ματαιοδοξίᾳ ἤ κενοδοξίᾳ, τοὐναντίον, τασσόμενοι τῷ μεγάλῳ ἀνδρί, τῷ Ἀθηναίῳ Περικλεῖ, ἀναβοῶμεν τό λαμπρόν ἐκ τοῦ Ἐπιταφίου του διά τούς ἀρίστους ἄνδρας: «ἆθλα γάρ οἷς κεῖται ἀρετῆς μέγιστα, τοῖς δέ καί ἄνδρες ἄριστοι πολιτεύουσιν» (Θουκυδίδου, Ἱστορίαι Β´, 46).
Ἡ ὑπαρξιακή σου ἐγρήγορσις καί αἱ προτεραιότητες τῆς σκέψεώς σου, φίλε Χαρίλαε, ὑπῆρξαν, κατά τον θεῖον Πλάτωνα, «μελέτη θανάτου». Οὐχί ὡς νοσηρά προσήλωσις εἰς τό τέλος τῆς ὑπάρξεως, ἀλλ’ ὡς λύτρωσις τῆς ψυχῆς ἐκ τῶν δεσμῶν τοῦ σπηλαίου τῆς ἀγνοίας καί τῆς πλάνης. Ὡς ἐκεῖνος ἔφη: «οἱ ὀρθῶς φιλοσοφοῦντες ἀποθνῄσκειν μελετῶσι, καί τό τεθνάναι ἥκιστα αὐτοῖς ἀνθρώπων φοβερόν» (Πλάτων, Φαίδων 67e). Ὡς γνήσιος σωκρατικός ἑταῖρος, οὐδέποτε ἐξεφράζου ἐν δειλίᾳ διά τά ἔσχατα τῆς ζωῆς, ἀλλά διεβίου ἐν ἀπολύτῳ χαρᾷ και ἀγαλλιάσει εἰς τόν καθ’ ἡμέραν βίον σου, ζῶν κατά πνεῦμα και ἐπιτρέπων εἰς ἅπαντας τούς ἐγγύς σοι νά διερμηνεύσωμεν ὅτι ἐθεώρεις τόν θάνατον οὐχί ὡς μηδενισμόν, ἀλλ’ ὡς εὐλογίαν πρός τόν ἄνθρωπον (πρβλ. Γρηγορίου Θεολόγου, Λόγος 45, Εἰς το Ἅγιον Πάσχα, PG 36, 633a) πρός τελείωσιν αὐτοῦ ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ.
Εἰληφότες ἰδίαν πεῖραν ἐκ τῆς σκέψεώς σου, γνωρίζομεν καλῶς ὅτι συνδιελέγου βαθέως καί κατά προτεραιότητα μετά τοῦ Ἐπικούρου, ἐρευνῶν τήν ὄντως ἡδονήν, τήν καταστηματικήν ἐκείνην κατάστασιν τῆς ψυχῆς, τήν ἀταραξίαν, ἥτις ἐπέρχεται ὅτε εἷς ἄνθρωπος διάγει τόν βίον αὐτοῦ ἐν χαρᾷ, ἀγαπῶν και ἀγαπώμενος, χαίρων καί οὐ μένων δέσμιος τοῦ φόβου. Μᾶς ὑπεμίμνησκες, δηλονότι, ἐκείνην τήν σοφήν παρακαταθήκην τοῦ Κήπου: «Ὁ θάνατος οὐθέν πρός ἡμᾶς, ἐπειδήπερ ὅταν μέν ἡμεῖς ὦμεν, ὁ θάνατος οὐ πάρεστιν, ὅταν δέ ὁ θάνατος παρῇ, τόθ᾽ ἡμεῖς οὐκ ἐσμέν», ὡς δηλονότι ἐκήρυττεν ὁ Ἐπίκουρος (Ἐπιστολή προς Μενοικέα, 125). Σύ δέ ἐπεβεβαίους τοῦτο, δεικνύων ὅτι ἡ εὐδαιμονία ἐν τῇ ἀπονίᾳ καί τῇ πνευματικῇ πληρότητι ἑδράζεται, ὁ δε φόβος τοῦ θανάτου ὑπό τῆς ὑπαρξιακῆς ὁλοκληρώσεως καταργεῖται, ἤτοι τῆς ἁρμονίας ἐκ τῆς ἀγάπης, διαλεγόμενος, Χαρίλαε, μετά τῶν Κυριακῶν ἀνατρεπτικῶν καί παραδόξων λόγων: «ἡ ἀγάπη ἔξω βάλλει τόν φόβον» (Ἰω 4:18) καί «ἡ λύπη ὑμῶν εἰς χαράν γενήσεται» (Ἰω 16:20· πρβλ. Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ, Κεφάλαια περί ἀγάπης, οβ´, 976-980). Ἀλλά σύ, φίλε Χαρίλαε, ὡς νοῦς ὀξυδερκής καί ἀκοίμητος, ὡς ψυχή ἀεικίνητος, ὡς ὕπαρξις ἀνήσυχος, οὐκ ἔστης εἰς τά ὅρια τῆς θύραθεν σοφίας· προέβης εἰς τήν μεγάλην διαλεκτικήν, ἔνθα ἡ Φιλοσοφία συνομιλεῖ μετά τῆς Θεολογίας, εἰς τήν προσπάθειάν σου νά ἀπαντήσῃς εἰς τάς ὑπαρξιακάς ἀνησυχίας σου ὡς καί τῶν λοιπῶν ἀνθρώπων. Κατανοήσας τήν ὑψηλήν ἀρετήν τῆς Κοινωνίας τῶν Προσώπων, ἐκφεύγων τῆς φυσικῆς ἀθανασίας καί ὁδεύων εἰς τήν ἀτελεύτητον κοινωνίαν μετά τοῦ Θεοῦ και ἑνός ἑκάστου ἡμῶν (πρβλ. π. Γεωργίου Φλωρόφσκυ, Δημιουργία καί ἀπολύτρωση, ἐκδ. Πουρναρᾶ, Θεσσαλονίκη 1983, 274-275), διῆλθες τόν ἐπί γῆς βίον σου ἐν διακονίᾳ καί θυσιαστικῇ ἀγάπῃ πρός ἅπαντα ἄνθρωπον, ζῶν ὡς ἀνήρ κεκοσμημένος τῇ ὑπομονῇ τῇ χρυσῇ, τῇ ἀνεξικακίᾳ τῇ ἱερᾷ, τῇ μεγαλοψυχίᾳ τῇ ὑψιπετεῖ, τῇ φιλοστοργίᾳ τῇ ἀνυστάκτῳ, τῇ προσφορᾷ ἐν εὐθυμίᾳ, τῇ παρρησίᾳ ἐν διακρίσει.
Οἱ ἐκλεκτοί συνάδελφοί σου, κύκλῳ τῆς κοιμωμένης σου μορφῆς, γευόμενοι τήν πικράν γεῦσιν τοῦ ἀποχωρισμοῦ ἀδελφοῦ τετιμημένου, μαρτυροῦν ἐν πολλῇ συγκινήσει καί συντριβῇ καρδίας τήν φιλοπονίαν σου, τήν προθυμίαν τῆς συνεργασίας, τῆς φιλαλληλίας καί τῆς φιλαδελφίας, τῆς ἑνότητος καί τῆς διακριτικότητός σου, χαιρετῶντες τόν Χαρίλαον πού ἠγάπησαν. Οἱ δε μαθητές σου μαρτυροῦν περί τῆς ὑποστηρικτικότητος δι’ ἧς περιέβαλλες ἅπαντας, δαπανώμενος ὑπέρ ὅσων ἐζήτουν μαθεῖν ἀπό σοῦ ἤ εἶχον χρείαν ὑπό σοῦ στηριχθῆναι, καθώς ὡς εὐρυμαθής προσέφερες ἀφειδῶς μέχρις καί συνδρομήν εἰς ἐπίπεδον τῶν νέων τεχνολογιῶν ἐφηρμοσμένων εἰς τήν σύγχρονον ἔρευνα και ἀκαδημαϊκήν δρᾶσιν. Τοῦτό ἐστι τό χρυσοῦν μέτρον τοῦ γνησίου διδασκάλου.
Διά τί, οὖν, Χαρίλαε, τόσον πλῆθος θρηνεῖ καί γεύεται πικρῶς τόν ἀποχαιρετισμόν σου; Διότι εἰς τήν σύντομον διάβασίν σου ἐκ τῆς γῆς, καίτοι ὑπῆρξες λίαν πεπαιδευμένος καί διακεκριμένος ἀνήρ, ἐταύτισες ἑαυτόν μετά τῆς εὐγενεστέρας ἁπλότητος καί τοῦ ἀνυποκρίτου ἤθους. Τοιουτοτρόπως, ἀνεδείχθης τῷ ὄντι (συν)ἀδελφός καί φίλος, διό καί ἅπαντες σέ ἐκάλουν φιλικῶς «Χάρη». Ὅθεν, σοί πρέπει τό τοῦ ἀποστόλου Παύλου προς τούς Ἑβραίους λεχθέν: «Ἡ φιλαδελφία μενέτω. Τῆς φιλοξενίας μη ἐπιλανθάνεσθε· διά ταύτης γάρ ἔλαθόν τινες ξενίσαντες Ἀγγέλους» (Ἑβρ 13:1-2).
Ἀδελφέ Χαρίλαε, ἐνδεδυμένος, πλέον, τόν χιτῶνα τῆς ἀφθαρσίας, οὐ πορεύῃ εἰς τό μή ὄν, ἀλλά μεταβαίνεις ἤ, μᾶλλον, εἰσοδεύεις, κατά τήν παραμονήν τῆς Ἑορτῆς τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου, ἀπό τοῦ τρόπου τοῦ ὑπάρχειν κατά φύσιν εἰς τόν τρόπον τοῦ ὑπάρχειν κατά χάριν (πρβλ. Ἰω 5:24).
Χαρίλαος, τοὔνομα. Ὅθεν, ὁ χαίρων καί τόν λαόν ποιῶν χαίρειν, ἀνακλῶν τήν ἔσω χαράν σου ἔξωθεν, γινόμενος ἡ τοῦ λαοῦ χαρά.
Χαρίλαος, τοὐπίκλην Πλατανάκης. Ὡς εὐσκιόφυλλος πλάτανος ὑπῆρξες ἐν γῇ, προσφέρων ὑπό τῶν φύλλων σου τήν σκιάν τοῦ πνεύματος, τῆς οἰκουμενικότητος, τῆς ἀπεραντοσύνης, τῆς σοφίας, τοῦ κάλλους, τῆς γαλήνης, τῆς ὑπαρξιακῆς τελειότητος, τοῦ ἐπιστηριγμοῦ, τῆς ἡσυχίας.
Ὑπῆρξες ὁ σωκρατικός ἐλεγκτής, διά τοῦ ταπεινοῦ παραδείγματος τῆς φιλοπονίας σου, ὁ ἐγείρων ἡμᾶς ἐκ τοῦ ληθάργου τῆς πνευματικῆς παραλύσεως καί τῆς ἀπαιδευσίας, ἀκριβέ μας φίλε καί Δάσκαλε.
Ὑπῆρξες ὁ λόγιος Κρής ὁ τιμήσας τήν γῆν τῶν πατέρων αὐτοῦ.
Νῦν, «δέν ψηφᾷς τό Θάνατον, καί φόβο δέ γνωρίζεις», ὡς λέγει ὁ ποιητής τοῦ Ἐρωτόκριτου (Βιτσέντζου Κορνάρου, Ἐρωτόκριτος, Β´, 118, 1280).
Ὅτε ἡ ψυχή σου ἀπολύεται τῶν γηίνων δεσμῶν καί πορεύεται πρός τόν πεφιλημένον κατά σάρκα πατέρα σου, Νικόλαον, ὅν ἐστερήθης ἐκ τῶν φοιτητικῶν σου χρόνων, πρός κοινήν μετ’ αὐτοῦ θέαν τοῦ Ἀνεσπέρου Φωτός, καταλείπεις ὄπισθεν οὐχί κενόν θνησιγενές, ἀλλ’ ἀτραπόν ἀναστάσιμον καί φωτεινήν.
Ἐν κατακλεῖδι, προπέμποντες την μακαρίαν ψυχήν σου εἰς τήν ἀγήρω ζωήν καί τήν αἰωνίαν μακαριότητα, ἅπαντες οἱ ἐν τῇ κοινῇ συνάξει, οἵ τε ἐγγύς σωματικῶς καί οἱ μακράν νοερῶς, ἐν εὐγνωμοσύνῃ κλίνομεν τό γόνυ τῆς καρδίας ἡμῶν ἔμπροσθέν σου, ἀδελφέ, φίλε, συνάδελφε, διδάσκαλε, συντοπῖτα, Χάρη τῶν πολλῶν, δι’ ὅσα προσέφερες εἰς ἡμᾶς διά τῆς τετιμημένης, ἀκριβοῦς καί εἰλικρινοῦς φιλίας καί τῆς ἀκατεργάστου πηγαίας ἀναστροφῆς, ἄνευ ἀνταποδοτικῆς διαθέσεως ἤ πνεύματος ἰδιοτελείας καί δοσοληψίας, οὐ ζητῶν τά ἑαυτοῦ, ἀλλά μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ, ἥτις «οὐ χαίρει ἐπί τῇ ἀδικίᾳ, συγχαίρει δέ τῇ ἀληθείᾳ· πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει, […] οὐδέποτε ἐκπίπτει» (Α´ Κορ 13:6-8).
Ὅθεν, φίλε Χάρη, πρευμενῆ καί εἰρηνικόν τόν πλοῦν ἔχοις πρός τήν γειτονίαν τῶν ἀγγέλων καί τῶν σοφῶν. Γαῖαν ἔχοις ἐλαφράν τήν Κρητικήν, ἥτις μέλλει σε σκέπειν, καί ἡ μνήμη σου ἄληκτος καί ἀγήρως, ὡς ἡ Ἀλήθεια ἥν μετά πάθους διηκόνησας.
Αἰωνία σου ἡ μνήμη, φίλτατε ἀδελφέ Χάρη.
Καλόν Κατευόδιον, Καλήν Ἀνάστασιν καί Καλήν Ἀντάμωσιν, λίαν ἠγαπημένε Χαρίλαε, δι’ εὐχῶν τοῦ Πατριάρχου ἡμῶν, ἐν τῇ ἀδιαδόχῳ Βασιλείᾳ τοῦ ἀνεσπέρου Φωτός!!!
