Ο Καπετάν Κώττας έχει μείνει στην ιστορία ως ένας από τους σημαντικότερους αγωνιστές του Μακεδονικού Αγώνα, ο οποίος μάλιστα πολέμησε και στάθηκε στο πλευρό του Παύλου Μελά κατά την πρώτη αποστολή του τελευταίου.
Αλησμόνητη παραμένει η φράση του, λίγα δευτερόλεπτα πριν την αγχόνη. «Ζήτω ο Ελληνισμός», αναφώνησε επιβεβαιώνοντας μέχρι και την τελευταία στιγμή τη αγάπη του για την Ελλάδα και τις αξίες της. Το αρχικό του όνομα ήταν Κονσταντίν Χρίστωφ το οποίο στη συνέχεια το μετέτρεψε σε Κώστας Χρήστου. Πολέμησε με ηρωισμό για τα ιδανικά της Ελλάδας παραμονές του Μακεδονικού Αγώνα.
Τα νεανικά του χρόνια στη Φλώρινα και η φυγή του στο Βίτσι
Γεννήθηκε στην περιοχή της Φλώρινας και συγκεκριμένα στο χωρίο Ρούλια το 1863. Αρχικά δούλεψε ως γεωργός και στη συνέχεια ως οικοδόμος και τσαγκάρης. Μάλιστα, ήταν αρκετά δραστήριος και θέλησε να ασχοληθεί με τα κοινά, διατελώντας κοινοτάρχης στην περιοχή του.
Από τη νεανική του ηλικία είχε ταχθεί απέναντι στους Τούρκους κατακτητές. Μάλιστα, μετά τον θάνατο του μεγαλοτσιφλικά Κασίμ Μπέη σχημάτισε τη δική του ομάδα καταφεύγοντας στο Βίτσι.
Υιοθέτησε την Ελληνική Ιδέα στις αρχές του 1902
Το 1902 ο Μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης βρίσκει ευκαιρία να προσεγγίσει τον Καπετάν Κώττα και να τον πείσει να ενστερνιστεί τις ιδέες της Ελλάδας. Άμεσα ανέλαβε την υπεράσπιση της περιοχής του από τους Βούλγαρους κομιτατζήδες και τους Τούρκους. Ο Καπετάν Κώττας με ηρωισμό εξέφραζε την ελληνικότητά του με κάθε τρόπο. Διατηρούσε πάντα την ανεξαρτησία του και την ελευθερία λόγου, για την οποία μαχόταν με κάθε τρόπο.
Η γνωριμία του με τον Μακεδονομάχο Παύλο Μελά
Σημαντική στιγμή για τον ίδιο ήταν η γνωριμία του με τον Παύλο Μελά στις αρχές του 1904 στην Αθήνα. Μάλιστα, έφτασε στο σημείο να τον συνοδεύσει στην πρώτη αποστολή. Λίγους μήνες μετά, και έπειτα από προδοσία, συνελήφθη από τους Τούρκους και οδηγήθηκε στις φυλακές του Μοναστηρίου. Έναν χρόνο περίπου αργότερα, στις 27 Σεπτεμβρίου του 1905, μετά από δίκη, εκτελέστηκε με απαγχονισμό.
Στην ιστορία έχει μείνει η φράση του λίγο πριν εκτελεστεί από τους Τούρκους. Αναφώνησε «Ζήτω ο Ελληνισμός» επιβεβαιώνοντας τη δύναμη της ψυχής του και την αγάπη του για την Ελλάδα. Οι τιμές γι’ αυτόν τον σπουδαίο αγωνιστή είναι πολλές. Μία από αυτές, ο επιβλητικός ανδριάντας που στήθηκε στην είσοδο της Φλώρινας, το 1960.
