Στην ανάγκη προαγωγής της συνεργασίας και της ενότητας μεταξύ των Χριστιανών αναφέρθηκε, στην ομιλία του, η Α.Θ. Παναγιότης ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος χοροστάτησε στη Θεία Λειτουργία, που τελέστηκε τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος, 5 Ιουνίου, στον πανηγυρίζοντα Ιερό Ναό Αγίας Τριάδος, της Μεγαλωνύμου Κοινότητας του Σταυροδρομίου. Ο Παναγιώτατος, μεταξύ άλλων, επεσήμανε τα εξής:
«Το Άγιον Πνεύμα ενέβαλε στους συγκεντρωμένους στο υπερώον μαθητές μίαν άμεσον τόλμην προς μετάδοσιν και μαρτυρίαν της Χριστιανικής αληθείας και ένα ιεραποστολικό δυναμισμό, ο οποίος τους άνοιξε τους ορίζοντες ολοκλήρου του κόσμου. Με τη δύναμη αυτή του Αγίου Πνεύματος κήρυξαν τον Χριστό, όπως οι Απόστολοι, και οι μάρτυρες και ομολογητές της πίστεως, οι οποίοι πολλάκις θυσίασαν και την ίδια την ζωή τους για το όνομα του Χριστού.
Αυτό το οποίον, όμως, υπέρ παν άλλο, μας διδάσκει η σημερινή μεγάλη εορτή ως «ευάρεστον τω Κυρίω» είναι η ενότης. Έχομεν δε το πρότυπον της ιδανικής ενότητος εις τον Τριαδικόν μας Θεόν: τρία πρόσωπα – μία Θεότης. Και λέγομεν ότι ενότης είναι το δίδαγμα της εορτής, διότι ο Ύψιστος Θεός, «ότε του πυρός τας γλώσσας διένειμεν, εις ενότητα πάντας εκάλεσε».
Αλλά, λόγω της ανθρωπίνης αδυναμίας, η διδασκαλία περί του Αγίου Πνεύματος, του Πνεύματος της ενότητος και της κοινωνίας, έγινε σε μία στιγμή της ιστορίας του Χριστιανισμού, αιτία διαιρέσεως και διαστάσεως, όταν προσετέθη στο Σύμβολον της Πίστεως ότι το Άγιον Πνεύμα εκπορεύεται «και εκ του Υιού». Σήμερα, όμως, φαίνεται ότι το ίδιον το Άγιον Πνεύμα καλεί και πάλιν εις ενότητα τους διηρημένους Χριστιανούς».
Και ο Πατριάρχης πρόσθεσε:
«Δι᾽ αυτό και από εδώ, από την Αγία Τριάδα, οφείλουμε να προσευχηθούμε όλοι μαζί και να ζητήσουμε με θέρμη τον φωτισμό του Παρακλήτου, ιδιαιτέρως αυτές τις ημέρες που διεξάγεται στην Αλεξάνδρεια, στην ιστορική καθέδρα του Παλαιφάτου Δευτεροθρόνου Πατριαρχείου, κατόπιν ευγενούς προσκλήσεως του Μακαριωτάτου αδελφού Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας κ. Θεοδώρου, ο επίσημος θεολογικός διάλογος μεταξύ της Ορθοδόξου και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Εις τηλεγράφημά μας, το οποίον απεστείλαμεν προς τους δύο Συμπροέδρους της συνερχομένης Μικτής Επιτροπής, ευχηθήκαμε το Παράκλητον Πνεύμα να φωτίση τα ορισθέντα μέλη αμφοτέρων των Εκκλησιών εις το σημαντικόν και θεάρεστον έργον τους περί της προαγωγής της συνεργασίας και της ενότητος μεταξύ των δύο αδελφών Εκκλησιών μας.
Πόσο απαιτητική αλλά και πόσο κοινή δι᾽ όλους μας είναι η ευθύνη της μαρτυρίας της χριστιανικής ζωής στον σημερινό ταραγμένο κόσμο! Η χριστιανική όμως μαρτυρία μας θα ήταν πολύ περισσότερο αποτελεσματική, εάν εμείς οι Χριστιανοί ήμασταν ενωμένοι, κατά το θέλημα του Κυρίου, και εάν δεν σκανδαλίζαμε τον κόσμο με τις διαιρέσεις και τους ανταγωνισμούς μας.
Προς επίτευξιν αυτής της τόσο αναγκαίας και επιθυμητής κοινής μαρτυρίας όλων ημών των διηρημένων σήμερον Χριστιανών, εργάζεται αξιεπαίνως η εν λόγω Επιτροπή Θεολογικού Διαλόγου. Κατά τας τελευταίας δεκαετίας, περισσότερον από κάθε άλλην φοράν, από αιώνων, «η αγάπη του Θεού εκκέχυται εν ταις καρδίαις ημών διά Πνεύματος Αγίου του δοθέντος ημίν» (Ρωμ. ε´, 5). Είθε ο Κύριος να ευλογή όλες τις κοινές προσπάθειές μας προς την κατεύθυνσι της πραγματώσεως του αγίου θελήματος Αυτού «ίνα πάντες εν ώμεν», ίνα ο κόσμος πιστεύση και ίνα δοξασθή το Πανάγιον όνομά Του».
Στη συνέχεια, ο Παναγιώτατος καλωσόρισε εγκαρδίως τον παριστάμενο Σεβ. Αρχιεπίσκοπο Βίλνιους κ. Gintaras Grušas, Πρόεδρο του Συμβουλίου των εν Ευρώπη Επισκοπικών Συνόδων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας (CCEE), ο οποίος επισκέπτεται την Πόλη κατόπιν προσκλήσεως του Οικουμενικού Πατριάρχου. Απευθυνόμενος προς τον Σεβ. Αρχιεπίσκοπο Βίλνιους στην αγγλική γλώσσα, τον ευχαρίστησε για τη συγκινητική υποστήριξή του, ηθική και υλική, προς τους κληρικούς της Εξαρχίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου στη Λιθουανία, στην προσπάθειά τους να αποκαταστήσουν την ιστορική παρουσία αυτού στη φιλόξενη χώρα τους.
«Ο συνεχιζόμενος ανίερος πόλεμος στην Ουκρανία, επί ένα και πλέον έτος τώρα, καθιστά ακόμη πιο σημαντικό και επίκαιρο τον δεσμό μεταξύ των Εκκλησιών μας στη Λιθουανία, τη χώρα που υπερηφανεύεται για τους ηρωικούς της αγώνες προς υπεράσπισιν της ελευθερίας, ιδιαίτερα ενάντια στη σοβιετική-ρωσική καταπίεση. Ελπίζουμε ότι η παραγωγική μας συνεργασία θα συνεχιστεί και θα είναι εξίσου αποτελεσματική και στο Φόρουμ Διαλόγου μεταξύ των εν Ευρώπη Ορθοδόξων Εκκλησιών και του Συμβουλίου των εν Ευρώπη Επισκοπικών Συνόδων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας (CCEE), του οποίου διοριστήκατε πρόσφατα ως νέος Πρόεδρος. Σας συγχαίρουμε για αυτήν την καθ’ όλα επάξια τιμή, σε αναγνώριση της πολυετούς υπηρεσίας σας στην Επισκοπική Συνέλευση της Λιθουανίας, τόσο ως Γενικός Γραμματέας όσο και ως Πρόεδρος, αλλά και της ακαδημαϊκής σας ειδίκευσης στον τομέα του Κανονικού Δικαίου. Προσευχόμαστε, μαζί με τον Ορθόδοξο Συμπρόεδρό μας, τον Ιερώτ. Αρχιεπίσκοπο Θυατείρων και Μεγάλης Βρεταννίας κ. Νικήτα, να μπορέσετε να εργαστείτε γόνιμα στο Φόρουμ για να δώσετε την καλή μαρτυρία της χριστιανικής μας πίστης σε σύγχρονα και πιεστικά κοινωνικά ζητήματα στην Ευρώπη».
Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, ο Παναγιώτατος εξέφρασε την ευαρέσκειά του προς τον Σεβ. Μητροπολίτη Σαράντα Εκκλησιών κ. Ανδρέα, Αρχιερατικώς Προϊστάμενο της Μεγαλωνύμου Κοινότητος Σταυροδρομίου, «διά τον παραδειγματικόν ζήλον και την συγκινητικήν αφοσίωσίν του εις το καθήκον», καθώς και προς τον Θεοφιλ. Επίσκοπο Τράλλεων κ. Βενιαμίν, «διά την εύορκον διακονίαν του» στην περιφέρεια αυτή. Επίσης, ευλόγησε τους κληρικούς που διακονούν στον Ναό, συγχαίροντας ιδιαιτέρως τον Αιδεσιμολ. κ. Νικόδημο Σαϊδάμ, στον οποίο απένειμε την Κυριακή της Πεντηκοστής, διά του Αρχιερατικώς Προϊσταμένου, το οφφίκιο του Σακελλαρίου της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως. Συνεχάρη δε την υπό την Προεδρία του κ. Γεωργίου Παπαλιάρη Εφοροεπιτροπή της Κοινότητος για το έργο της, το οποίον, όπως είπε, αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για ολόκληρη την Ομογένεια, καθώς και το προσωπικό του συσσιτίου.
Προηγουμένως, τον Παναγιώτατο προσφώνησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Σαράντα Εκκλησιών και ο κ. Γεώργιος Παπαλιάρης, ενώ κατά τη διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, τον θείο λόγο κήρυξε ο Πανοσιολ. Μ. Σύγκελλος κ. Ιάκωβος.
