Ἀλέξανδρος Λιαρμακόπουλος
Διδάσκων Νομικῆς Σχολῆς ΔΠΘ
Σὰν τὸ λιμάνι, ποὺ γεμίζει συγγενεῖς καὶ φίλους μὲ δάκρυα στὰ μάτια, ὅταν κάποιο πλοῖο φεύγει γιὰ μακρινὸ ταξίδι, ἔτσι καὶ ἡ Ἁγία Σοφία τῆς Κομοτηνῆς πλημμύρισε σήμερα ἀπὸ κόσμο, ποὺ ἦλθε ἐκ περάτων γῆς ἐσπευσμένα καὶ ἀπρόσμενα, νὰ ἀποχαιρετίσει γιὰ τὸ ἀνεπανάληπτο ταξίδι τὸν ἀγαπημένο μας παπα-Δημήτρη Τρέσαλο. Ἐκεῖ, μέσα ἀπὸ μία ξύλινη βάρκα καὶ λαμπροστολισμένος, ἀνέμενε τὸν καθένα ξεχωριστὰ ὡς πατέρας, ὡς παπποῦς, ὡς ἀδελφός, ὡς υἱός, ὡς σύζυγος, ὡς συγγενής, ὡς φίλος, καὶ ὅλοι βλέποντάς τον ἀνέσυραν μέσα στὴν χαρμολύπη τους ἀναμνήσεις ἀπὸ μία χεῖρα βοηθείας, ποὺ κάποτε τοὺς πρόσφερε τὴν τροφή τους, τὸ ἔνδυμά τους, τὴν στέγη τους, τὰ χρήματά τους, τὴν συντροφιά τους, τὴν παρηγοριά τους, τὴν χαρά τους. Ὅλους τοὺς χώρεσε σήμερα μέσα στὴν πατρικὴ ἀγκαλιά του καὶ ὅλοι κυκλώνοντάς τον ἀντίκρισαν μὲ δέος ὅτι μὲ κλειστὰ τὰ βλέφαρα ἀτένιζε γαλήνια, πρόσωπο πρὸς πρόσωπο, τὸν ἴδιο τὸν Παντοκράτορα ψηλὰ στὸν τροῦλλο τοῦ ναοῦ καὶ ὅτι μὲ ἀκίνητα χείλη ἔψαλλε καὶ αὐτὸς τό «Χριστὸς ἀνέστη» θριαμβευτικὰ ὡς ζωῆς ὑπερχείλιση καὶ πραγματικότητας ἐπιβεβαίωση.
Χωρὶς ἀξιώσεις τελειότητας καὶ ἁγιότητας, ὁ παπα-Δημήτρης εἶχε πλοηγὸ στὴν ζωή του τὴν ταπείνωση καὶ τὴν συγκατάβαση. Κατέβαλε κοπιώδη προσπάθεια νὰ γίνει τὰ πάντα γιὰ τοὺς πάντες, προσδοκώντας –ὅπως ἀκριβῶς ὅλοι οἱ ἀνώνυμοι καὶ εἰλικρινεῖς ἐργάτες τῆς Ἐκκλησίας– ὅτι τὸ ἔλλειμμά του θὰ τὸ ἀναπληρώνει ὁ Κύριος τοῦ ἀμπελῶνος καὶ τὴν ἀδυναμία του θὰ τὴν θεραπεύει ὁ Ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων. Ἀποτινάσσοντας κάθε ἀπατηλὴ ὑποψία, ὅτι ἡ ἱερωσύνη τοῦ ἐξασφάλισε αὐτόματα τὴν ἀνωτερότητα τῆς σωτηρίας, ἀναρωτιόταν ὡς ἔσχατος καὶ συμφώνως πρὸς τὴν γνήσια ἱερατικὴ συνείδηση ἄν θὰ μείνει τελικὰ καὶ γι᾿ αὐτὸν μία θέση στὸ μέγα δεῖπνο τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ὅπου θὰ κατεδαφισθεῖ κάθε κοινωνικὸ κατεστημένο καὶ θὰ συντελεσθεῖ ἡ μεγαλύτερη ἀνατροπή, ἀφοῦ καὶ οἱ ἔσχατοι ἔσονται πρῶτοι!
Γεύθηκε στερήσεις καὶ βασανίστηκε ἀπὸ δοκιμασίες, ὅπως οἱ περισσότεροι ἁπλοῖ ἄνθρωποι. Τὴν ζωή του ὅμως ἐκ νεότητός του ἀπεφάσισε νὰ τὴν προσφέρει στὰ χέρια τῆς Ἐκκλησίας, γιὰ νὰ διακονήσει τὸν Θεὸ καὶ τὸν πάσχοντα συνάνθρωπό του. Αὐτοὶ οἱ δύο στέκονται σήμερα γύρω του ὡς μάρτυρες, ἀψευδεῖς μέν, ἄφωνοι δέ, καθότι καὶ ὁ ἴδιος ὁ παπα-Δημήτρης ἤθελε τὸ καλὸ νὰ μένει κρυφό. Ποῖος ἄραγε θὰ μποροῦσε νὰ ἐξιχνιάσει καὶ νὰ ἀπαριθμήσει τὰ πρόσωπα, ποὺ γιὰ 36 χρόνια διέβαιναν τὴν πόρτα τοῦ ναοῦ, ψάχνοντας μία πηγή, γιὰ νὰ ξεδιψάσουν ἀπὸ τὴν πνευματικὴ ἢ τὴν ὑλικὴ δίψα τοῦ κόσμου τούτου; Αὐτὸ τὸ γνωρίζουν μόνοι οἱ ἴδιοι καὶ ὁ ἔφορος τοῦ ναοῦ· οὔτε ὁ παπα-Δημήτρης, μετὰ ἀπὸ τόσα χρόνια ἀγωνιστικῆς καὶ μυστικῆς προσφορᾶς, δὲν εἶναι ἱκανός –πρὸς ἀνακούφισή του– νὰ τὰ ἀνακαλέσει στὴν μνήμη του, ἔχοντας τὴν ἐλπίδα του στραμμένη στήν, ἀποστομωτικὴ ὡς πρὸς τοὺς ἀριθμούς, ἀπάντηση τοῦ φιλανθρωπότερου και μόνου δικαιοκρίτη, τοῦ Κυρίου ζωῆς καὶ θανάτου: «ἀφοῦ τὸ κάνατε ἀκόμη καὶ σὲ ἕνα ἀπὸ αὐτοὺς τοὺς ἄσημους ἀδελφούς μου, σ᾿ ἐμένα τὸν ἴδιον τὸ κάνατε».
Ἀπὸ αὐτὴν τὴν πολυπληθῆ καὶ ἐκτεταμένη σὲ χρόνο καὶ χῶρο οἰκογένεια τοῦ παπα-Δημήτρη, δὲν θὰ μποροῦσε νὰ λείπει καὶ τὸ Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θρᾴκης, γιὰ τοὺς διδάσκοντες καὶ διδασκομένους τοῦ ὁποίου ἐπέδειξε ἰδιαίτερη ἀγάπη καὶ μέριμνα. Δὲν ἦταν λίγοι οἱ διδάσκαλοι τῆς ἐγκόσμιας σοφίας, ποὺ σχετίστηκαν μαζί του καὶ εἶδαν νὰ ἀντανακλᾶται, περισσότερο στὶς πράξεις παρὰ στὰ λόγια του, ἡ μόνη ἀληθινὴ σοφία· ὁ δὲ γράφων καί «ἑωρακὼς μεμαρτύρηκε καὶ ἀληθινή ἐστιν ἡ μαρτυρία αὐτοῦ». Ὑπὸ τὴν σκέπη αὐτῆς τῆς μόνης Σοφίας, τὴν ὁποία μὲ ὑπομονὴ καὶ ἐπιμονὴ ὑπηρετοῦσε, συγκέντρωνε φοιτητὲς πρόθυμους νὰ μαθητεύσουν στὸ ἀναλόγιο, στὰ διακονήματα, στὰ συσσίτια καὶ σὲ πλῆθος εὐκαιριῶν προσφορᾶς στὴν κοινωνία Θεοῦ καὶ ἀνθρώπων, ἀνεξαρτήτως ἐσωτερικῶν ἢ ἐξωτερικῶν χαρακτηριστικῶν. Ἐνθυμούμενος τὰ δικά του ὄχι ἀμέριμνα χρόνια τῆς νεότητος ἀλλὰ καὶ τὴν φοιτητική του περίοδο στὸ Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ἔδειχνε καὶ αὐτὸς πάντοτε πρόθυμος νὰ τοὺς συνδράμει ἀφειδῶς, πνευματικὰ καὶ ὑλικά, καὶ πολὺ περισσότερο βέβαια, ἂν κάποιος φοιτητὴς προσέτρεχε ἐκεῖ ἀπὸ ἀνάγκη.
Μὲ τὴν καλή του πρεσβυτέρα Ζηνοβία μοιράστηκε τὰ βάσανα καὶ τὴν πορεία τοῦ οἰκογενειακοῦ βίου, καὶ τὴν ζωή τους ὁμόρφυναν σὰν εὔοσμα ἄνθη τὰ τρία κορίτσια τους, ἡ Μαρία, ἡ Νικολέτα καὶ ἡ Ἑλένη, ποὺ παντρεύτηκαν ἀξιόλογους νέους καὶ τοῦ χάρισαν πολλὰ ἐγγονάκια, τὰ ὁποῖα τὸν περιτριγύριζαν καὶ τὸν συναγωνίζονταν στὴν ἀθωότητα τῆς ψυχῆς. Μὲ αὐτὰ τὰ ἀξιολάτρευτά του πρόσωπα σήμερα ἦλθε ἀπὸ κοντὰ καὶ μακριὰ νὰ ἑνωθεῖ πλῆθος κόσμου, οἱ λίγοι ἐπώνυμοι καὶ ἐπιφανεῖς ἀλλὰ κυρίως οἱ πολλοὶ ἀνώνυμοι καὶ ἀφανεῖς, γιὰ νὰ τοῦ δώσουν τὸν τελευταῖο ἀσπασμὸ καὶ ὡς πολυτίμητο ἀντάλλαγμα νὰ πάρουν τὴν εὐχή του. Μὲ τὸν ἐπίσκοπο καὶ τοὺς συλλειτουργούς του ἐπὶ τῆς γῆς, κάτω ἀπὸ τὸ ἄγρυπνο βλέμμα τοῦ μεγάλου ὑποδοχέα ἐπὶ τοῦ τρούλλου, ὅλος αὐτὸς ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ μὲ ἀλλοιωμένα τὰ πρόσωπα ἀπὸ συγκίνηση ἀποχαιρετοῦσε συνωστισμένος σὰν σὲ προκυμαία τὸν παπα-Δημήτρη τραγουδώντας ὡς κατευώδιο τοὺς ἀναστάσιμους ὕμνους, ποὺ ἀντηχοῦσαν μέσα σὲ ἕνα πανευφρόσυνο πανηγύρι, ὅπου ἡ λύπη τοῦ θανάτου πάλευε ἀσθμαίνοντας καὶ ἀνεπιτυχῶς νὰ καταπλακώσει τὴν χαρὰ τῆς ζωῆς.
Τὸ πλοῖο ξεκίνησε ἀμελλητὶ τὸ μακρὺ καὶ ἀνεπανάληπτο ταξίδι καὶ τώρα δὲν διακρίνεται στὸν ὁρίζοντα, ἀφήνοντας σ᾿ ἐμᾶς τὴν ἀπατηλὴ ἐντύπωση, ὅτι δῆθεν ἐξαφανίστηκε γιὰ πάντα καὶ δὲν ὑπάρχει πιά. Ὅμως τὸ πλοῖο δὲν χάθηκε, ἀλλὰ συνεχίζει ἀκάθεκτα τὸ ταξίδι τῆς ζωῆς, γιὰ νὰ προσορμισθεῖ στὸ πιὸ εὔδιο καὶ γαλήνιο λιμάνι, ὅπου θὰ συνεχίζεται ἀενάως τὸ πανηγύρι μὲ τὰ γιορτινὰ τραγούδια καὶ ὅπου θὰ ὑποδεχθεῖ τὸν παπα-Δημήτρη ὡς οἰκοδεσπότης ὁ ἴδιος, ποὺ τὸν ἀτένιζε πρόσωπο πρὸς πρόσωπο σήμερα μέσα στὸν ναὸ τῆς τοῦ Θεοῦ Σοφίας. Καὶ τί πιὸ γλυκὸ γιὰ ὅλους ἐμᾶς τοὺς ἀπορφανισμένους, νὰ ἔχουμε δίπλα σ᾿ αὐτὸν τὸν οἰκοδεσπότη τὸν παπα-Δημήτρη μας καὶ ὡς ἀγαθὸς καὶ πιστός του νὰ συνεχίζει καὶ ἀπὸ ἐκεῖ, ὅπως μέχρι χθὲς ἀπὸ ἐδῶ, νὰ προετοιμάζει ἕνα τέτοιο ζηλευτὸ ταξίδι καὶ σ᾿ ἐμᾶς;
