Τη Παρασκευή 28.11.2025 πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του Τόμου των Πρακτικών του Γ΄ Επιστημονικού Συνεδρίου Μνήμης Μικρασιατικού Ελληνισμού, το οποίο διοργάνωσε στις 18-19 Οκτωβρίου 2024, η Ειδική Συνοδική Επιτροπή Πολιτιστικής Ταυτότητος. Τίτλος του Τόμου είναι: Η κληρονομιά των προσφύγων και η Νεοελληνική Κοινωνία του 20ού αιώνος. Θρησκευτικές παραδόσεις, συγγραφείς, τέχνη, σωματεία, διαφύλαξη της Μνήμης. Τη χορηγία, εκδοτική επιμέλεια και κυκλοφορία του Τόμου ανέλαβε ο εκδοτικός οίκος “ΑΡΧΟΝΤΑΡΙΚΙ”.
Η παρουσίαση έλαβε χώρα στην αίθουσα Πολιτιστικών Εκδηλώσεων του Συνοδικού Μεγάρου. Συντονιστής ήταν ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής των Συνεδρίων κ. Εμμανουήλ Βαρβούνης, Καθηγητής του Τμήματος Ανθρωπιστικών Σπουδών του ΔΠΘ. Ο κ. Βαρβούνης ανακοίνωσε ότι εντός του 2026 θα πραγματοποιηθεί και η Παρουσίαση του υπό έκδοσιν Τόμου του Συνεδρίου για την Ορθόδοξη Χριστιανική Παράδοση της Κύπρου.
Η εκδήλωση άρχισε με το Μήνυμα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, το οποίο ανέγνωσε ο Πανοσιολ. Αρχιμανδρίτης Θεόκλητος Μέντης, Γραμματεύς της Ειδικής Συνοδικής Επιτροπής Πολιτιστικής Ταυτότητος. Στο Μήνυμά του ο Μακαριώτατος συνεχάρη τους διοργανωτές του Συνεδρίου και τους εισηγητές των επιστημονικών ανακοινώσεων. Επισήμανε δε ότι το περιεχόμενο του εν λόγῳ Τόμου αφορά στην κληρονομιά των Προσφύγων και τη Νεοελληνική Κοινωνία του 20ού αιώνος, και ειδικότερα στις θρησκευτικές παραδόσεις, τους συγγραφείς, την τέχνη, τα σωματεία και τη διαφύλαξη της Μνήμης της Μικράς Ασίας. Τόνισε ότι η Μικρασιατική κληρονομιά εμπεριέχει απρόσμενο βάθος, είναι μια ζωντανή, βαθιά πολιτιστική και πνευματική παράδοση που μεταδίδεται από γενιά σε γενιά. Δεν πρόκειται περί παρωχημένης, μουσειακής παραδόσεως, αλλά περί του ζωντανού ήθους και του πολιτισμού ενός λαού που ξεριζώθηκε άδικα από τις πατρογονικές του εστίες.
Ακολούθως, απηύθυνε Χαιρετισμό ο Σεβ. Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιος, Πρόεδρος της ΕΣΕ Πολιτιστικής Ταυτότητος, ο οποίος επισήμανε ότι η Μικρασιατική Τραγωδία του 1922 και η Μνήμη των Αλησμόνητων Πατρίδων μάς διδάσκουν την ανάγκη να παραμείνουμε ενωμένοι και να αποφύγουμε τη διχόνοια και τον διχασμό.
Στη συνέχεια, τα περιεχόμενα του Τόμου παρουσίασε ο Σεβ. Μητροπολίτης Χαλκίδος κ. Χρυσόστομος, ως εκπρόσωπος της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου. Ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στην εικοσιπενταετή προσφορά της ΕΣΕ Πολιτιστικής Ταυτότητος στον τομέα της Ιστορίας και της διαφυλάξεως της Ελληνορθόδοξης Παραδόσεως του λαού μας. Παρουσίασε περιληπτικά τις ενότητες του Τόμου και αναφέρθηκε ιδιαιτέρως στην εισήγηση του Ελλογιμωτάτου Καθηγητού κ. Εμμανουήλ Βαρβούνη υπό τον τίτλο: «ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΕΣ ΛΑΤΡΕΥΤΙΚΕΣ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΕΣ ΚΑΙ ΙΕΡΑ ΛΕΙΨΑΝΑ: Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΡΩΣΟΥ ΣΤΟ ΠΡΟΚΟΠΙ ΕΥΒΟΙΑΣ».
Ακολούθησε η παρουσίαση του Τόμου από τον κ. Αθανάσιο Πλατιά, Ομότιμο Καθηγητή Στρατηγικής του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Ο ομιλητής υπογράμμισε τη σημασία της ιστορικής μνήμης για τη διαφύλαξη της συλλογικής ταυτότητας και της εθνικής συνοχής. Υπογράμμισε ότι ο Τόμος συνιστά πολύτιμη συμβολή στη μελέτη της δημιουργικής επίδρασης του Προσφυγικού Ελληνισμού στον πολιτισμό και στη νεοελληνική κοινωνία. Επισήμανε επίσης την ανάγκη να μην ξεχασθεί η Γενοκτονία του Ελληνισμού της Ανατολής της περιόδου 1914-1923.
Εκ του Γραφείου Τύπου της Ιεράς Συνόδου
της Εκκλησίας της Ελλάδος
Φωτογραφίες:
Χρήστος Μπόνης
