απο το ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΟΣΙΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΥ
Στήν πνευματική ζωή συνεχῶς ζητᾶμε συγχώρηση ἀπό τόν Θεό. Ὅμως, γιά νά λάβουμε τήν συγχώρηση, πρέπει νά συγχωροῦμε τόν πλησίον ὅ,τι κι ἄν μᾶς ἔκανε, ὅ,τι κι ἄν μᾶς εἶπε. Λέει τό Εὐαγγέλιο: «Ἄν συγχωρήσετε τούς ἀνθρώπους γιά τά παραπτώματά τους, θά σᾶς συγχωρήσει κι ἐσᾶς ὁ οὐράνιος Πατέρας σας. Ἄν ὅμως δέν συγχωρήσετε στούς ἀνθρώπους τά παραπτώματά τους, οὔτε κι ὁ Πατέρας σας θά συγχωρήσει τά δικά σας» (Ματθ. στ΄ 14-15). Ὁ Θεός θέτει αὐτή τήν προϋπόθεση: νά συγχωρήσουμε, γιά νά μᾶς συγχωρήσει. Δέν μπορεῖ νά ὑπάρξει γνήσια μετάνοια καί συμφιλίωση μέ τόν Θεό, ἐάν δέν συμφιλιωθοῦμε ὁ ἕνας μέ τόν ἄλλο.
Κι ἀλλοῦ πάλι ἀναφέρει: «Ὅταν προσφέρεις τό δῶρο σου στόν ναό κι ἐκεῖ θυμηθεῖς πώς ὁ ἀδελφός σου ἔχει κάτι ἐναντίον σου, πήγαινε νά συμφιλιωθεῖς πρῶτα μέ τόν ἀδελφό σου καί ὕστερα ἔλα νά προσφέρεις τό δῶρο σου» (Ματθ. ε΄ 23-24). Ὁ Θεός θέλει νά ἔχουμε ἀγάπη καί συγχώρηση μεταξύ μας. Τίς προσβολές πού στρέφονται πρός Αὐτόν τίς ἀνέχεται. Τά ἁμαρτήματα πού γίνονται πρός Αὐτόν τά συγχωρεῖ. Δέν ἀνέχεται ὅμως τήν ἀδικία πού γίνεται πρός τόν πλησίον. Γιατί ἔτσι διασπᾶται ἡ ἑνότητα τοῦ σώματος τῆς Ἐκκλησίας.
Τήν δυνατότητα τῆς συγχώρησης μᾶς τήν ἔφερε ὁ Χριστός, ὅταν ὁ ἴδιος σταυρώθηκε γιά τίς δικές μας ἁμαρτίες. Στήν ἐπίγεια ζωή του ὁ Χριστός συγχωροῦσε τούς πάντες. Ἐπάνω στόν Σταυρό συγχώρησε τούς σταυρωτές Του: «Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς· οὐ γάρ οἴδασι τί ποιοῦσι» (Λουκ. κγ΄ 34). Τούς συγχώρησε χωρίς νά ἀπαιτεῖ κι ἐκεῖνοι νά ἀναγνωρίσουν τό σφάλμα τους. Ἐπίσης, συγχώρησε τόν ληστή πάνω στόν Σταυρό, συγχώρησε τούς τελῶνες καί τίς πόρνες.
Γιά νά ἔχουμε λοιπόν τόν Θεό τῆς ἀγάπης, τῆς εἰρήνης καί τῆς συγχώρησης ἀνάμεσά μας, πρέπει νά εἴμαστε ἄνθρωποι συγχωρητικοί καί ἀνεκτικοί στίς ἀδυναμίες καί τά ἐλαττώματα τῶν ἄλλων.
Συγχωρῶ σημαίνει δίνω τήν δυνατότητα στόν ἄλλο νά συνυπάρχει στόν ἴδιο χῶρο μαζί μου. Δέν τόν στενοχωρῶ, ἀλλά δημιουργῶ μία εὐρυχωρία.
Ἡ λέξη συγγνώμη σημαίνει, ἔχω τήν ἴδια γνώμη μέ κάποιον, θέλω αὐτό πού θέλει. Ἀρχίζω νά μήν συγκρούομαι μαζί του. Ὅταν ἔχουμε διαφορετική γνώμη ἤ θέλουμε νά τήν ἐπιβάλουμε στόν ἄλλο, τότε διασποῦμε τήν μεταξύ μας ἑνότητα καί γινόμαστε κομμάτια. Κρατᾶμε τήν γνώμη μας καί χάνουμε τόν ἄνθρωπό μας. Καί στό τέλος μένουμε μόνοι.
Ἡ μνησικακία καί ἡ ἔλλειψη συγχωρητικότητας εἶναι κόλαση. Στρέφεται κυρίως ἐναντίον ἐκείνου πού τήν ἐνεργεῖ. Ὁ μνησίκακος δέν δέχεται νά συνυπάρξει μέ τόν ἀδελφό του κι ἔτσι μένει μόνος του χωρίς χαρά καί χωρίς νόημα στήν ζωή του. Ἀντίθετα, ἡ συγχώρηση μαλακώνει τήν καρδιά μας. Καλλιεργεῖ μέσα μας τήν συμπάθεια, τήν ἀνεκτικότητα καί τήν ἀγάπη. Μᾶς βοηθάει νά βγοῦμε ἀπό τόν ἑαυτό μας καί νά ἀνοιχτοῦμε πρός τόν πλησίον.
Τί νά κάνουμε;
Ὅταν ἀδικοῦμε κάποιον, ἀμέσως νά ζητᾶμε συγγνώμη. Νά μαλακώσουμε τήν καρδιά τοῦ ἄλλου, ἐάν θέλουμε κι ὁ Θεός νά μαλακώσει τήν δική μας. Ὅταν ἐμεῖς ταπεινωθοῦμε καί ζητήσουμε συγγνώμη, κι ὁ ἄλλος θά ταπεινωθεῖ.
Ἂν φταίει ὁ ἄλλος καί δέν τό καταλαβαίνει, τότε ἄς πάρουμε ἐμεῖς τό σφάλμα πάνω μας καί ἄς ζητήσουμε πρῶτοι συγχώρεση. Τήν στιγμή ἐκείνη μᾶς λέει ὁ λογισμός ὅτι, ἐάν ἐμεῖς πρῶτοι ταπεινωθοῦμε καί ζητήσουμε συγγνώμη, θά ντροπιαστοῦμε μπροστά στούς ἄλλους καί θά εἴμαστε σέ θέση ἀδυναμίας. Νά μή δίνουμε σημασία σέ αὐτούς τούς λογισμούς. Δυνατός καί σέ θέση ἰσχύος εἶναι αὐτός πού ξέρει νά συγχωρεῖ.
Νά προσευχόμαστε γιά τό πρόσωπο πού μᾶς ἔκανε τό κακό. Ἔτσι σιγά-σιγά μέ τήν χάρη τοῦ Θεοῦ θά ἁπαλύνεται τό ἀρνητικό συναίσθημα καί ὁ ἄνθρωπος αὐτός θά βρεῖ χῶρο στήν καρδιά μας. Νά ἔχουμε στόν νοῦ μας τά παθήματα τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἀνάμνηση αὐτή θά μᾶς φέρει σέ συναίσθηση καί συντριβή.
Νά μάθουμε νά συγχωροῦμε, ἀπό βάθους καρδιᾶς, ὄχι μόνο ἐκείνους πού μᾶς ζητοῦν συγχώρηση, ἀλλά κι ἐκείνους πού δέν μᾶς ζητοῦν. Μόνο μ’ αὐτόν τόν τρόπο θά γαληνέψει ἡ ψυχή μας. Καί θά ἔχουμε ἀνάπαυση καί εἰρήνη.
Και μή νομίσουμε ὅτι ἡ συγχώρηση εἶναι δικό μας κατόρθωμα. Γίνεται μέ τήν βοήθεια τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ. Πρῶτα ὁ ἄνθρωπος νιώθει τό ἔλεος καί τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, κι ἔπειτα εἶναι σέ θέση νά συγχωρεῖ καί ὁ ἴδιος.
Ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἔχει τήν χάρη τοῦ Θεοῦ, τότε νιώθει μέσα του χαρά, εἰρήνη, ἀγάπη. Ὅταν αἰσθάνεται κανείς ὅλους αὐτούς τούς καρπούς τοῦ ἁγίου Πνεύματος καί νιώθει ὅτι ὁ Θεός τόν ἔχει συγχωρήσει, δέν γίνεται μετά νά μήν εἶναι ὁ ἴδιος συγχωρητικός ἀπέναντι στούς ἄλλους. Εἰσέπραξε ἀγάπη καί ἀνταποδίδει τώρα ἀγάπη.
Ἡ συγχώρηση δέν εἶναι μία διαδικασία πού γίνεται αὐτόματα. Χρειάζεται χρόνος καί προσπάθεια. Χρειάζεται νά παλέψει ὁ ἄνθρωπος μέ τόν παλαιό ἑαυτό του, νά ἔρθει ἀντιμέτωπος μέ τίς ἀδυναμίες καί τά ἀπωθημένα του, νά παιδευτεῖ μέ τά πάθη του. Χρειάζεται νά δεῖ τήν ἁμαρτωλότητά του καί νά ταπεινωθεῖ. Συγχωρῶ σημαίνει ἀγωνίζομαι νά θεραπεύσω τό πάθος πού ἔχω μέσα μου. Ἀγωνίζομαι νά τακτοποιήσω τήν συνείδησή μου, ὥστε νά μή μέ ἐλέγχει.
Κάθε μέρα καί κάθε στιγμή τοῦ Χριστιανοῦ, πού ζεῖ ἐν μετανοίᾳ, πρέπει νά εἶναι στιγμή συγχωρήσεως. Νά ζητοῦμε συγχώρηση ἀπό τόν Θεό, γιατί συνέχεια πέφτουμε, ἀλλά καί ἀπό τούς ἀδελφούς μας. Ἀξίζει νά κάνουμε αὐτή τήν ὑπερβάση, γιά να ζήσουμε καλά σ’ αὐτή τήν ζωή καί νά κερδίσουμε καί τήν ἄλλη.
