ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΟΣΙΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΜΑΡΤΙΟΥ
Ὅταν κάποτε συνάχθηκαν οἱ μεγάλοι Ἀσκητές τῆς ἐρήμου γιά νά συζητήσουν πνευματικά θέματα, προέκυψε τό ζήτημα, ποιά εἶναι ἡ μεγαλύτερη ἀρετή. Στό ἐρώτημα αὐτό ἀκούσθηκαν διάφορες θέσεις καί ἀπόψεις. Ἄλλοι μίλησαν γιά τήν ἀγάπη, πολλοί ἐκθείασαν τήν ταπείνωση. Κάποιοι ὑποστήριξαν τήν ὑπακοή, τήν ὑπομονή ἤ τήν ἐλεημοσύνη. Ὅλοι οἱ Πατέρες εἶχαν κάτι λογικό καί σωστό νά ποῦν γιά νά στηρίξουν τή θέση τους. Ἕνας μοναχός καθόταν ἀμίλητος καί μόνο ἄκουγε τή συζήτηση. Βλέποντάς τον νά μή συμμετέχει, τοῦ ἀπηύθυναν τόν λόγο, γιά νά πεῖ τήν ἄποψή του. Τότε σηκώθηκε στό μέσον τῆς ὁμηγύρεως καί εἶπε μέ σταθερή φωνή: «Μείζων πασῶν τῶν ἀρετῶν ἡ διάκρισις». Ὅλοι θαύμασαν, ἐπαίνεσαν καί συμφώνησαν μέ τήν ἄποψη τοῦ Γέροντα.
Ἡ διάκριση πραγματικά ἀποτελεῖ τήν κορωνίδα τῶν ἀρετῶν τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. Μπορεῖ κάποιος νά ἔχει ἀγάπη ἤ νά κάνει ἐλεημοσύνες καί πνευματικά γυμνάσματα. Ἄν ὅλα αὐτά δέν ἔχουν ὡς βάση τή διάκριση, ὑπάρχει ὁ κίνδυνος ἤ νά πάθει ζημιά ὁ ἴδιος ἤ νά σκανδαλίσει ἄλλους ἀνθρώπους.
Ἕνας Ἅγιος, ὁ ὁποῖος ἦταν προικισμένος μέ σπουδαῖα χαρίσματα, εἶναι ὁ μαθητής τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου ὅσιος Παῦλος ὁ ἁπλοῦς, πού ἑορτάζεται στίς 7 Μαρτίου. Εἶχε ἔντονα τά χαρίσματα τῆς ἁπλότητος, τῆς ὑπακοῆς, τῆς ὑπομονῆς, τῆς ταπεινώσεως καί πολλά ἄλλα, πού τοῦ δόθηκαν μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ. Καί τά χρησιμοποιοῦσε ὅλα σωστά, διότι εἶχαν κοινό παρονομαστή τό χάρισμα τῆς διακρίσεως.
Οἱ δυό ἀρετές πού τόν χαρακτήριζαν ἰδιαίτερα ἦταν ἡ ἁπλότητα καί ἡ ὑπομονή του. Εἶχε μιά παιδική ἁπλότητα στήν ψυχή του, ἀλλά τό χάρισμα τῆς διακρίσεως τόν φύλαγε ἀπό τό νά θεωρηθεῖ «ἀγαθός» ἤ καί παλαβός. Ἐπίσης, ἡ ὑπομονή, πού ἔδειχνε σέ κάθε στιγμή τοῦ ἀγώνα του, δέν τόν δυσκόλευε οὔτε τοῦ ἔφερνε νευρικότητα, ἀλλά τή χειριζόταν πρός ὄφελος τῆς πνευματικῆς προόδου του. Ἄς δοῦμε ὅμως καί κάποια περιστατικά πού παρουσιάζουν τά σπουδαῖα του αὐτά χαρίσματα.
***
Ὁ ὅσιος Παῦλος ὁ ἁπλοῦς ἔζησε κατά τόν 4ο αἰώνα, στά χρόνια τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου. Νυμφεύθηκε μιά ὄμορφη γυναίκα ἀλλά καθόλου ἠθική. Σέ ὅλη τή διάρκεια τοῦ γάμου τους τόν ἀπατοῦσε, ὥσπου μιά μέρα ὁ ἁπλοῦς Παῦλος τήν ἔπιασε νά ἁμαρτάνει. Χωρίς μῖσος, φωνές καί διαπληκτισμούς, τήν ἄφησε μέ τόν ἄνομο ἐραστή της καί ἔφυγε νά ἀσκητέψει στήν ἔρημο, ἔχοντας τήν ψυχή του καθαρή μέ τήν ἀνεξικακία πού τόν διέκρινε.
Κατευθύνθηκε στόν μεγάλο Ἀσκητή τῆς ἐρήμου, τόν ὅσιο Ἀντώνιο. Ὅταν ἔφθασε στό κελλί τοῦ Ὁσίου, ὁ Ἀντώνιος προγνωρίζοντας τήν λαμπρή πορεία του, θέλησε νά τόν δοκιμάσει. Ἀρνήθηκε μέ κάθε τρόπο στόν Παῦλο νά τόν δεχθεῖ κοντά του. Προφασιζόταν τήν ἡλικία, διότι εἶχε ξεπεράσει τά ὅρια τῆς νιότης, μέ τή δικαιολογία ὅτι δέν θά ἀντέξει στούς ἀσκητικούς ἀγῶνες. Ἐπίσης, τόν προέτρεπε νά ἐπιστρέψει στήν πόλη καί νά κάνει ἐκεῖ πιό ἁπλούς πνευματικούς ἀγῶνες. Ὁ ἀγαθός καί ταπεινός Παῦλος ὅμως ἐπέμενε.
Ὁ Μέγας Ἀντώνιος τότε ἀποφάσισε νά κλείσει τήν πόρτα τοῦ κελλιοῦ του καί νά ἀφήσει τόν Παῦλο ἀπό ἔξω μέχρι νά φύγει ὁριστικά. Μετά ἀπό τρεῖς ἡμέρες ὁ Ἀντώνιος ἄνοιξε τήν πόρτα καί εἶδε τόν ὅσιο Παῦλο νά στέκεται ἀκόμα ἐκεῖ, νηστικός, διψασμένος καί ὑπομένοντας τό καῦμα καί τό κρύο τῆς ἐρήμου. Θαύμασε τήν ὑπομονή πού ἐπέδειξε καί τόν πῆρε στό κελλί του.
Ὁ Μέγας Ἀντώνιος, ἰσχυρός πολέμιος τῶν παθῶν, θέλησε νά σκληραγωγήσει περισσότερο τόν νεοφερμένο ἀγωνιστή. Τοῦ ἐπέδειξε ἕνα σημεῖο, στό ὁποῖο θά ἔπρεπε νά παραμένει ὄρθιος καί νά πλέκει βρεγμένα φύλλα ἀπό φοίνικα γιά νά κάνει σχοινί, ὅπως θά ἔκανε καί ὁ Γέροντάς του.
Ὁ ἁπλοῦς Παῦλος, ἄν καί ἄμαθος ἐντελῶς στήν τέχνη αὐτή, προσπάθησε μέ ὑπομονή νά ἀκολουθήσει στό πλέξιμο. Μόλις εἶχε ὁλοκληρώσει ἀρκετά μέτρα σχοινιοῦ, τό ἔλεγξε ὁ Μέγας Ἀντώνιος καί τόν ἔβαλε νά τό ἀρχίσει ξανά μέ τή δικαιολογία ὅτι ἦταν κακοφτιαγμένο. Ἐκεῖνος δέν ἀντέδρασε καθόλου. Δέχθηκε μέ ἁπλότητα, ταπείνωση καί ὑπακοή τήν ἐπίπληξη τοῦ Γέροντός του καί ξεκίνησε τή διαδικασία, ἡ ὁποία γινόταν πιό ἐπίπονη, διότι τά φύλλα εἶχαν τσαλακωθεῖ, καί ἡ ὀρθοστασία τόση ὥρα τόν εἶχε ἐξαντλήσει. Βλέποντας ὁ μεγάλος ἀσκητής Ἀντώνιος τά χαρίσματά του, τόν εὐλαβήθηκε πολύ, τοῦ ἔδειξε μεγάλη πατρική ἀγάπη καί τόν ἔκειρε μοναχό.
Σέ μικρό χρονικό διάστημα τοῦ ἔφτιαξε κελλί, ἀπέναντι ἀπό τό δικό του, καί τόν καθοδηγοῦσε σταθερά. Ὁ ὅσιος Παῦλος μέ τήν ἁπλότητά του ἔλαβε τό χάρισμα ἀπό τόν Θεό νά διώκει τά δαιμόνια. Ὅταν κάποτε πῆγε ἕνας δαιμονισμένος στόν Μέγα Ἀντώνιο γιά νά θεραπευθεῖ, ὅ μεγάλος Ἀσκητής τόν ἔστειλε στόν Παῦλο, λέγοντας ὅτι ὁ ἴδιος ἀδυνατεῖ νά τόν βοηθήσει. Ἤθελε νά φανεῖ σέ ὅλους ἡ μεγάλη ἀρετή τοῦ ὁσίου Παύλου. Ὁ ἁπλοῦς Παῦλος διέταξε τό δαιμόνιο νά ἐξέλθει ἀπό τόν ἄνθρωπο, ἐπικαλούμενος τό ὄνομα τοῦ Γέροντός του Ἀντωνίου. Τό δαιμόνιο ὅμως ἀντιδροῦσε. Τότε ὁ Ὅσιος ἀνέβηκε ἐπάνω σέ ἕναν βράχο, πού ἐκείνη τήν ὥρα ζεματοῦσε ἀπό τίς ἀκτῖνες τοῦ ἥλιου, καί γονάτισε ἐκεῖ προσευχόμενος μέχρι νά βγεῖ τό δαιμόνιο. Βλέποντας ὁ πονηρός τήν ἀγωνιστικότητα τοῦ Ὁσίου, ἐλευθέρωσε ἀμέσως τόν ἀσθενή.
***
Ὁ Ἅγιος Θεός ἔχει δώσει σέ ὅλους μας πλούσια χαρίσματα, ἰδιαίτερα μετά τό Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματός μας. Ἄς προσευχόμαστε στόν Κύριο νά μᾶς φωτίζει νά τά γνωρίσουμε. Καί μέ τίς πρεσβεῖες τοῦ ὁσίου καί θεοφόρου Παύλου τοῦ ἁπλοῦ, νά τά ἀξιοποιήσουμε πρός οἰκοδομή τῆς Ἐκκλησίας καί σωτηρία τῆς ψυχῆς μας.
π.Β.Σ.
