ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΟΣΙΟΣ ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
Στίς μέρες μας οἱ ἄνθρωποι ἔχουν ἄγχος. Δέν μποροῦν νά βροῦν ἠρεμία πουθενά, δέν ἀναπαύονται μέ τίποτα. Κατακλύζονται ἀπό αἰσθήματα ἀγωνίας, φόβου καί μελαγχολίας. Μάλιστα, παρατηρεῖται ἄγχος ἀκόμα καί στίς πιό μικρές ἡλικίες, γεγονός ἰδιαίτερα ἀνησυχητικό. Μεγάλη μερίδα τοῦ κόσμου, ἀκόμη καί Χριστιανοί, φτάνουν στό σημεῖο νά καταφεύγουν σέ γιατρούς καί στήν λύση τῶν ψυχοφαρμάκων. Ὁ σωστός Χριστιανός δέν γίνεται νά ἔχει ἄγχος. Τό ἄγχος εἶναι τελείως ἀσυμβίβαστο μέ τήν ἐμπειρία τῆς χριστιανικῆς ζωῆς, πού εἶναι φῶς, ἀγάπη, γαλήνη, εἰρήνη. Κι ὅμως, ἐμεῖς θεωροῦμε ἀπολύτως φυσιολογικό νά ἔχει κανείς ἄγχος.
Γιατί ὁ ἄνθρωπος ἀγχώνεται;
Ἄγχος σημαίνει ἀπουσία τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν ζωή μας. Τό ἄγχος δείχνει ἔλλειψη πίστεως ἤ ὀλιγοπιστία. Βγάζοντας ὁ ἄνθρωπος τόν Θεό ἀπό τήν ζωή του, ἔμεινε γυμνός ἀπό τήν θεία χάρη καί γέμισε ἀπό ἄγχος.
Ἐκεῖ ὅπου δέν ὑπάρχει φῶς, εἶναι φυσικό νά κυριαρχεῖ τό σκοτάδι. Καί ἐκεῖ ὅπου δέν ὑπάρχει τό καλό, ὑπάρχει τό κακό. Τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου. Ὅταν ἀπουσιάζει ἡ χάρη τοῦ Θεοῦ, ὅταν δέν εἶναι παρόν τό φῶς τοῦ Χριστοῦ, τότε κατακλύζεται ἀπό ἄγχος.
Ἀποδίδουμε τό ἄγχος μας στήν ἐργασία, στό οἰκογενειακό περιβάλλον, στόν σύγχρονο τρόπο ζωῆς. Στήν πραγματικότητα ὅμως πίσω ἀπό τό ἄγχος κρύβεται ὁ ἐγωισμός καί ἡ φιλαυτία μας. Δέν θέλουμε νά ἐγκαταλείψουμε τό θέλημά μας. Δέν θέλουμε νά ταπεινωθοῦμε. Θέλουμε νά ἐλέγχουμε σέ ὅλα τήν ζωή μας, ἀλλά καί τήν ζωή τῶν ἀνθρώπων πού εἶναι δίπλα μας. Κι ἐπειδή δέν μποροῦμε νά τό πετύχουμε αὐτό, στενοχωριόμαστε καί ἀγχωνόμαστε.
Μέ τό ἄγχος ἀνοίγουμε τήν ψυχή μας στόν διάβολο καί τά «δῶρα» του, τήν κατάθλιψη, τήν ἀγωνία, τίς φοβίες, τήν μελαγχολία. Τό ἄγχος κατατρώει καί ἐξαντλεῖ τόν ἄνθρωπο. Ἀπομυζᾶ ὅλη του τήν δύναμη. Πολλές ἀπό τίς ἀρρώστιες πού μᾶς ταλαιπωροῦν ὀφείλονται στό σφίξιμο, τήν στενοχώρια καί τό ἄγχος πού ἔχουμε.
Πῶς θά διώξουμε τό ἄγχος;
Ἀγχωνόμαστε ἐπειδή τά πράγματα δέν γίνονται ὅπως τά θέλουμε ἐμεῖς. Ἐπειδή δέν ἱκανοποιεῖται ἡ φιλαυτία μας. Ἐνῶ, ἄν ταπεινωθοῦμε, ἄν τά ἀφήσουμε ὅλα στόν Θεό καί δεχθοῦμε τά πάντα ὅπως ἔρχονται, ἀμέσως φεύγει τό ἄγχος. Ὁ ταπεινός ἄνθρωπος δέν ἔχει ἄγχος. Ὅσο νομίζουμε ὅτι ἐμεῖς εἴμαστε οἱ κύριοι τοῦ ἑαυτοῦ μας καί τῆς ζωῆς μας καί δέν ἀφήνουμε τόν ἑαυτό μας στόν Θεό, θά ἀγχωνόμαστε. Νά πάψουμε λοιπόν νά πιστεύουμε στήν δική μας δύναμη καί στόν δικό μας ἀγώνα. Νά ἐπιστρέψουμε στήν χάρη τοῦ Θεοῦ. Κυρίαρχος τῆς ζωῆς δέν εἶναι ὁ ἄνθρωπος, ἀλλά τό ἔλεος καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
Πρέπει πρῶτα ὁ κάθε ἄνθρωπος νά τά βρεῖ μέ τόν ἑαυτό του, νά ἀγαπήσει τόν ἑαυτό του. Νά μήν τρέχει ὅλη τήν ὥρα σέ ἀπασχολήσεις, σέ ταξίδια, σέ διασκεδάσεις, ἐπειδή φοβᾶται νά μείνει μόνος μέ τόν ἑαυτό του. Ἀπόδειξη ὅτι κάποιος ἔχει συμφιλιωθεῖ μέ τόν ἑαυτό του καί ἐπικρατεῖ εἰρήνη μέσα του εἶναι ὅτι μπορεῖ νά μένει μόνος του ἥσυχα καί σιωπηλά, χωρίς νά ἀποσπᾶται ὁ νοῦς του ἐδῶ κι ἐκεῖ.
Στήν περίπτωση πού κάποιος μᾶς ἀδικήσει, μᾶς πληγώσει ἤ μᾶς πεῖ ἕνα βαρύ λόγο, νά μήν τό κρατᾶμε μέσα μας. Ὅταν τό κάνουμε αὐτό, ἀκόμη περισσότερο θυμώνουμε, γινόμαστε μνησίκακοι καί στό τέλος ἀγχωνόμαστε. Ἀντί λοιπόν νά ἀφεθοῦμε στά ἀρνητικά συναισθήματα, ἐμεῖς νά σκεφτοῦμε ὅτι ὁ Θεός ἐπέτρεψε νά γίνει αὐτό γιά τό καλό μας. Χρειαζόταν νά πάθουμε κάτι. Ὁπότε ὁ πραγματικός αἴτιος εἴμαστε ἐμεῖς. Παίρνοντας μία τέτοια στάση, ἀμέσως ἔρχεται ἀνάπαυση καί ἠρεμία στήν ψυχή.
Κάποιες φορές πάλι συναντάει κανείς δυσκολίες καί προβλήματα καί καταλαμβάνεται ἀπό ἀθυμία. Δέν ἔχει ὄρεξη γιά τίποτα. Βουλιάζει ὁ ἄνθρωπος στήν στενοχώρια καί τήν θλίψη. Κλείνεται στόν ἑαυτό του. Πνίγεται ἀπό λογισμούς. Γιά νά ξεφύγει κανείς ἀπό αὐτή τήν δυσάρεστη κατάσταση, τό μυστικό εἶναι νά μή δίνει καί πολλή σημασία στό πῶς αἰσθάνεται. Ἀμέσως νά πάει στόν Χριστό, ἀφήνοντας ὅλα τά ἀρνητικά. Ὅταν τά ἀγνοήσει, θά εἶναι σάν νά μήν ὑπάρχουν. Ὅσο τά πολεμάει κανείς καί προσπαθεῖ νά γλιτώσει, τόσο δένεται μέ αὐτά καί ἀγχώνεται.
Ὁ ἄνθρωπος πού ἀφήνεται στόν Θεό, ξενοιάζει. Φεύγει ἀπό πάνω του τό βάρος πού τόν πιέζει. Τώρα εἶναι πού νιώθει τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ. Ὅτι ὁ Θεός τόν ἀναλαμβάνει καί δέν θά τόν ἀφήσει. Ὅταν κανείς ἀγχώνεται, σημαίνει ὅτι δέν ἀποφάσισε ἀκόμη νά βγεῖ ἀπό τόν ἑαυτό του καί νά παραδοθεῖ στόν Θεό. Νά μάθουμε λοιπόν νά ἐμπιστευόμαστε τήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ. Κι ἔτσι θά ἔρθει ἡ ἡσυχία, ἡ ἀνάπαυση, ἡ ψυχολογική ὑγεία.
Εἶναι αὐτό πού λέει ἡ Ἐκκλησία: «Πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα». Ἀφήνουμε τά πάντα στόν Θεό, ἐμπιστευόμαστε τήν ζωή μας καί τούς ἄλλους στόν Θεό. Δέν ἀγχωνόμαστε γιά τίποτα. Ἐμεῖς θά κάνουμε ἥσυχα αὐτό πού θέλει ὁ Θεός καί τά ὑπόλοιπα θά τά κάνει Ἐκεῖνος. Τό νά ἀφήνεις τά πάντα στόν Θεό εἶναι μεγάλη ἄσκηση.
Τελικά, τό μυστικό γιά νά φύγει τό ἄγχος εἶναι νά ἀγαπήσει καί νά ἐμπιστευθεῖ ὁ ἄνθρωπος τόν Θεό. Ἐάν βρεῖ κάποιος ἀληθινά τόν Θεό καί νιώσει τήν χάρη Του, τό ἄγχος ἐξαφανίζεται καί ὁ ἄνθρωπος γιατρεύεται ἐντελῶς. Ὅταν εἶναι ἀνοιχτός στήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί ἡ ψυχή του ἔχει δοθεῖ ὁλοκληρωτικά σέ Αὐτόν, κι ὅλες οἱ δοκιμασίες τοῦ κόσμου νά πέσουν πάνω του, κι ὁ ἴδιος ὁ διάβολος νά τόν πολεμᾶ, δέν πρόκειται νά ἀγχωθεῖ.
Μποροῦμε νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό τό ἄγχος, ἀρκεῖ νά τό θελήσουμε. Δέν εἶναι εὔκολο, ἀλλά οὔτε κι ἀκατόρθωτο. Νά ἐλπίζουμε στόν Θεό καί δέν θά ἀπογοητευθοῦμε.
