Βλάσης Γαβριηλίδης: Ο «πατέρας» της ελληνικής δημοσιογραφίας

Ο πρωτοπόρος και «πατέρας» της ελληνικής δημοσιογραφίας, Βλάσης Γαβριηλίδης, γεννήθηκε το 1848 στην Κωνσταντινούπολη. Με την ενηλικίωσή του, αποφάσισε να σπουδάσει πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Λειψίας, έχοντας την τιμή να λάβει υποτροφία από τον Γεώργιο Σίνα.

Η αγάπη του για τα γράμματα και τις τέχνες, τον οδήγησε πίσω στην Κωνσταντινούπολη, όπου και ξεκίνησε να ασχολείται με τη συγγραφή άρθρων στο περιοδικό «Επτάλοφος». Εκεί, δημοσίευσε μία σειρά άρθρων με τον τίτλο «Γενική Ιστορία της Ελληνικής Τραγωδίας» και μία μελέτη για τον «Άμλετ» του Σαίξπηρ (1868).

Ο Γαβριηλίδης δεν αρκέστηκε μόνο στη συγγραφή, αλλά δοκίμασε τις δυνάμεις του και στην έκδοση εφημερίδων, με πρώτο εγχείρημα εκείνο της «Ομόνοιας», που συγχωνεύτηκε αργότερα με την εφημερίδα «Νεολόγος» και ακολούθησε η «Μεταρρύθμισις».

Η φυγή του από τη Θεσσαλονίκη 

Το 1877 ο δημοσιογράφος πλέον Βλάσης Γαβριηλίδης έφυγε κρυφά από τη Θεσσαλονίκη, αφού πρώτα είχε καταδικαστεί χωρίς να το γνωρίζει σε θάνατο από τουρκικό δικαστήριο. Αφορμή για αυτή την απόφαση στάθηκε ένα άρθρο που είχε γράψει για την καταπίεση των Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης από τον Σουλτάνο Αβδούλ Χαμίτ Β’, με αποτέλεσμα να φτάσει στην Αθήνα, όπου και πέρασε το υπόλοιπο της ζωής του. Στην πρωτεύουσα της Ελλάδας, η καριέρα του ξεκίνησε ξανά από την «Εφημερίδα των Συζητήσεων».

Η εφημερίδα «Ραμπαγάς»

Το ανήσυχο πνεύμα του Γαβριηλίδη δεν κατάφερε να δαμαστεί παραμένοντας συντάκτης σε εφημερίδα και γι’ αυτό άνοιξε πάλι τα φτερά του προς την έκδοση, αυτή τη φορά έχοντας τη στήριξη ενός πολύ καλού του φίλου και συνεργάτη από την Κωνσταντινούπολη, του Κλεάνθη Τριαντάφυλλου, ο οποίος επίσης είχε διωχθεί από τις οθωμανικές αρχές.

Το πρώτο φύλλο της νέας εφημερίδας «Ραμπαγάς» – επρόκειτο για ένα έντυπο με σατιρικό χαρακτήρα – κυκλοφόρησε στις 12 Αυγούστου 1878. Όπως επιβεβαιώθηκε και από το πρώτο φύλλο και εξώφυλλο της εφημερίδας – παρεμπιπτόντως είχε πάρει το όνομά της, από την ομώνυμη κωμωδία του Γάλλου θεατρικού συγγραφέα και λιμπρετίστα (Τόσκα) Βικτοριέν Σαρντού – στόχος των δύο δημοσιογράφων ήταν να ξεσηκώσουν το κατά τα άλλα αδιάφορο πνεύμα των Ελλήνων για τα κοινά, χωρίς όμως αποτέλεσμα, αφού διώχθηκαν για εξύβριση του βασιλιά. Όμως, στις 16 Δεκεμβρίου 1879, αθωώνονται από το Κακουργιοδικείο Αθηνών.

Η εφημερίδα «Μη Χάνεσαι»

Οι επαγγελματικές βλέψεις του Γαβριηλίδη δε σταμάτησαν στον «Ραμπαγά». Από εκεί αποχώρησε το 1880 και εξέδωσε τη δισεβδομαδιαία πολιτικοσατιρική εφημερίδα «Μη Χάνεσαι». Σε αυτή, ο σπουδαίος Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης δημοσίευσε σε συνέχειες το ιστορικό του μυθιστόρημά «Οι Έμποροι των Εθνών». Από την 1η Νοεμβρίου 1883, η εφημερίδα μετατράπηκε σε ημερήσια πρωινή εφημερίδα γνώμης με τον τίτλο «Ακρόπολις» και αποτέλεσε ιστορία για τη σημερινή δημοσιογραφία με τα άρθρα που φιλοξένησε, αφού οι περισσότεροι έκαναν λόγο για μαχητική δημοσιογραφία. Ο Γαβριηλίδης, βρήκε μάλιστα εύφορο έδαφος να προωθήσει τις ιδέες του – εμπνευσμένες από τους αγγλοσάξονες – για το ρεπορτάζ, την καμπάνια, τις δημοσιογραφικές αποστολές και τις συνεντεύξεις με πρόσωπα της επικαιρότητας.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του

Ο Γαβριηλίδης υπήρξε μία πολυτάραχη προσωπικότητα για την πολιτική σκηνή της εποχής. Δικάστηκε ξανά για τις απόψεις του ενάντια στον βασιλιά αλλά αθωώθηκε. Οι εκδοτικές του προσπάθειες δεν πέτυχαν, αφού η κυκλοφορία της «Ακρόπολις» κατέληξε να είναι χαμηλή, αλλά και η εφημερίδα «Πατριώτης» (η πρώτη εφημερίδα στη δημοτική), η «Εσπερινή Ακρόπολις» (η πρώτη απογευματινή εφημερίδα) και τα περιοδικά «Κυριακή» και «ΑΟΔΟ» («Απ’ Όλα Δια Όλους»), δεν είχαν το κοινό που κι εκείνος θα περίμενε.

Ο Βλάσης Γαβριηλίδης άφησε την τελευταία του πνοή στις 12 Απριλίου του 1920, μέσα στα γραφεία της «Ακροπόλεως» στην Πλατεία Κλαυθμώνος.

Ακολούθησέ μας....

Κοινοποίησέ το....