Στις 30 Μαρτίου 1822 πραγματοποιείται η Σφαγή των Ελλήνων της Χίου από τον οθωμανικό στρατό στα πλαίσια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
Η Χίος κατά τα προεπαναστατικά χρόνια απολάμβανε μία σειρά ελευθεριών από τους Οθωμανούς που ευνόησαν την οικονομική ανάπτυξη των κατοίκων της. Χάρη στο εμπόριο της μαστίχας και τη ναυτική δραστηριότητα οι κάτοικοι του νησιού είχαν σχηματίσει μία ακμάζουσα ελληνική κοινότητα.
Υπολογίζεται ότι στο νησί προ της καταστροφής κατοικούσαν περίπου 120.000 Έλληνες, 3.000 Οθωμανοί και 100 Εβραίοι. Οι πρόκριτοι του νησιού εξαιτίας των προνομίων που απολάμβαναν αλλά και της εγγύτητας του νησιού με τη Μικρά Ασία ήταν αρνητικοί στη συμμετοχή της Χίου στην Επανάσταση.
Στις 11 Μαρτίου 1822, έπειτα από προτροπή του Σαμιώτη Λυκούργου Λογοθέτη και του Χιώτη Χατζή Μπουρνιά, ξεσπά η Επανάσταση στη Χίο. Περίπου 2.500 Σαμιώτες υπό το Λυκούργο Λογοθέτη και 150 Χιώτες που βρίσκονταν στη Σάμο υπό τον Χατζή Μπουρνιά αποβιβάζονται στη Χίο και πείθουν τους κατοίκους να κηρύξουν την Επανάσταση κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Η τουρκική φρουρά του νησιού κλείνεται εντός του κάστρου και πολιορκείται. Οι έριδες όμως μεταξύ του Λογοθέτη και του Μπουρνιά σε συνδυασμό με το γεγονός πως η προετοιμασία του νησιού για τη συμμετοχή του στον πόλεμο δεν ήταν επαρκής έμελλε να αποδειχθούν ολέθρια.
Όταν στις 30 Μαρτίου 1822 ο τουρκικός στόλος κατέπλευσε στο νησί και ισχυρές δυνάμεις αποβιβάστηκαν. Οι Έλληνες μην μπορώντας να αντιμετωπίσουν τους πολυαριθμότερους και καλύτερα οπλισμένους Οθωμανούς διασκορπίστηκαν. Η σφαγή και η πυρπόληση του νησιού ξεκίνησε αμέσως.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς, περίπου 30.000 – 40.000 κάτοικοι του νησιού σφαγιάστηκαν, 50.000 οδηγήθηκαν στα σκλαβοπάδαρα και εξανδραποδίστηκαν, ενώ 25.000 κατάφεραν να διαφύγουν.
Η Σφαγή της Χίου κινητοποίησε, ευαισθητοποίησε και συγκίνησε την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, η οποία ενδιαφέρθηκε για την Ελληνική Επανάσταση. Αμέσως τα φιλελληνικά κινήματα διέδωσαν την είδηση της Σφαγής και άνθρωποι των τεχνών και του πνεύματος όπως ο Γάλλος ζωγράφος Ευγένιος Ντελακρουά και ο Γάλλος λογοτέχνης Βίκτωρ Ουγκώ αποτύπωσαν τη σφαγή.
Οι Έλληνες ναυτικοί εκδικήθηκαν τη Σφαγή της Χίου με την ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας του Καρά Αλή στις 6 – 7 Ιουνίου 1822. Ο ίδιος ο πρωταίτιος της σφαγής Καρά Αλή πέθανε από την ανατίναξη του πλοίου.
