20 Ιουνίου 1978: 44 χρόνια από τον καταστροφικό σεισμό που ισοπέδωσε τη Θεσσαλονίκη

Ήταν λίγα λεπτά μετά τις 23:00 το βράδυ,  στις 20 Ιουνίου 1978, όταν οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης και των γύρω περιοχών συγκλονίστηκαν από ισχυρότατο σεισμό 6,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ.

Μεγέθους 6,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ και εντάσεως 8 έως 9 βαθμών της κλίμακας Μερκάλι, ήταν ο πρώτος μεγάλος σεισμός που προσέβαλε μία σύγχρονη ελληνική πόλη, με εξαιρετικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες. Εκτός από την πόλη της Θεσσαλονίκης, μεγάλες ζημιές προκλήθηκαν στους νομούς Θεσσαλονίκης, Κιλκίς, Σερρών και Χαλκιδικής.

Ο «Σεισμός της Θεσσαλονίκης», όπως έμεινε στην Ιστορία άφησε πίσω του 49 νεκρούς και τεράστιες υλικές ζημιές.

Η είδηση έφτασε στα γραφεία της εφημερίδας «ΤΟ ΒΗΜΑ» μέσω τεχνολογίας που πλέον θεωρείται προϊστορική.

Γράφει «ΤΟ ΒΗΜΑ» της επόμενης ημέρας:

«Επείγον, αγωνιώδες, λιγόλογο “τέλεξ” του ανταποκριτή του “Bήματος” από τη Θεσσαλονίκη, ανέφερε ότι στις 11 και 5’ τη νύκτα, τρομακτικός σεισμός συγκλόνισε τη Θεσσαλονίκη και έπειτα από τρία λεπτά σημειώθηκε νέα σεισμική δόνηση μικρότερης εντάσεως.

Εγκαταλείπουμε το κτίριο – μηνούσε ο ανταποκριτής και πρόσθετε: Οι τηλεφωνικές γραμμές κόπηκαν. Σύννεφα σκόνης έχουν καλύψει την πόλη. Πρέπει να έχουν γίνει μεγάλες καταστροφές και να έχουν καταρρεύσει πολλά οικοδομήματα.

Ο πανικός που έχει καταλάβει τους κατοίκους είναι αδύνατο να περιγραφεί. Στους δρόμους γίνεται πανδαιμόνιο και οι φήμες για καταρρεύσεις και για θύματα οργιάζουν.

Λίγη ώρα μετά την αποστολή του «τέλεξ», o ανταποκριτής του “Bήματος” τηλεφώνησε από περίπτερο!

Oκταόροφη πολυκατοικία – είπε φοβερά ταραγμένος- κατέρρευσε στην αρχή της πλατείας Ιπποδρομίου και τα ερείπιά της έχουν αποκλείσει τους γύρω δρόμους.
Μεγάλες καταστροφές έχουν γίνει, σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, στην οδό Kων/νου Μελενίκου και στη πλατεία Αγίας Σοφίας.
Στην πόλη επικρατεί απερίγραπτο χάος. Έντρομοι οι κάτοικοι εγκαταλείπουν με τα αυτοκίνητά τους, όσοι διαθέτου, τη Θεσσαλονίκη.

Το σύννεφο από τις καταρρεύσεις εξακολουθεί να καλύπτει την πόλη.

Η επόμενη ημέρα

«Η Θεσσαλονίκη σήμερα είναι μια πόλη, που δεν έχει καμμιά σχέση με τη χθεσινή Θεσσαλονίκη. Η Θεσσαλονίκη ως χθες ήταν μια ζωντανή πολιτεία. Σήμερα είναι μια νεκρόπολη.

»Δεν την απονέκρωσε ο τρομακτικός σεισμός της περασμένης νύχτας. Την ερήμωσαν ο φόβος και ο πανικός.

»Η φυγή των κατοίκων της πήρε τη μορφή βιβλικής εξόδου. Πάνω από μισό εκατομμύριο Θεσσαλονικείς – σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση – την είχαν εγκαταλείψει ως χθες το μεσημέρι.

»Η περίπτωση επαναλήψεως εκείνου του σεισμού (σ.σ. 24ης Μαΐου) ήταν μία στις χίλιες. (…) Ο σεισμός έγινε, μόνο που ήταν ισχυρότερος, τρομακτικότερος, καταστρεπτικότερος. Ήταν 6,5 βαθμών της κλίμακας ρίχτερ και είχε νεκρούς και τραυματίες: Ένδεκα σκοτωμένους, έξη θύματα συγκοπής και πάνω από τριακόσιους τραυματίες».

«Αμέσως μετά την τρομακτική δόνηση και την υπόκωφη βοή που ακολούθησε, ένα τεράστιο σύννεφο σκόνης σκέπασε το κέντρο της πόλεως.

»Το σύννεφο αυτό προερχόταν από τις εκατοντάδες καταρρεύσεις εξωτερικών τοίχων, εξωστών κλπ.

»Η σοβαρότερη καταστροφή ήταν η κατάρρευση της οκταόροφης πολυκατοικίας, στην αρχή της πλατείας Ιπποδρομίου, που πέφτοντας σαν χάρτινος πύργος σκέπασε κάτω από τα ερείπια έναν άγνωστο ακόμη αριθμό ενοίκων.

»Μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα, το χάος επικράτησε στη ζωή της πόλης. Γυναίκες με παιδιά, κλαίγοντας υστερικά, έτρεχαν στους δρόμους, σειρήνες από συστήματα ασφαλείας, σε κεντρικά καταστήματα, ηχούσαν δαιμονιωδώς, άρρωστοι πηδούσαν από τα κρεβάτια τους και έφευγαν από τα νοσοκομεία, ιδιωτικές κλινικές έβγαζαν τους ασθενείς στους δρόμους ενώ σ’ όλα αυτά δεν υπήρχε η παρουσία του επίσημου κράτους, που φαίνεται ότι είχε καταληφθεί εξ’ απήνης».

Τα θύματα αυξάνονται

«Η συμπρωτεύουσα μετρά ακόμη τους νεκρούς της, θύματα του σεισμού που την έπληξε τη νύκτα της Τρίτης.

»Με κομμένη την ανάσα βλέπει τον αριθμό των σκοτωμένων να μεγαλώνει συνεχώς, καθώς τα συνεργεία ανασύρουν πτώματα από τα ερείπια της πολυκατοικίας της πλατείας Ιπποδρομίου.

»Ως αργά χθες, ο συνολικός αριθμός των νεκρών είχε φθάσει τους τριάντα έξη, από τους οποίους οι είκοσι πέντε είχαν σκοτωθεί από την κατάρρευση της πολυκατοικίας.

»Είναι άγνωστο, πόσοι ακόμη βρίσκονται θαμμένοι εκεί. Θα αποκαλυφθεί μόνο όταν γίνει πλήρης εκκαθάριση των ερειπίων πράγμα που δεν φαίνεται να είναι πολύ ευχερές».

Τελικά, ο συνολικός αριθμός των νεκρών ανήλθε στους 49. Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών κατοικούσαν στην πολυκατοικία της πλατείας Ιπποδρομίου.

Αμέσως μετά το σεισμό, η πολιτεία αφυπνίστηκε και κατέβαλε εργώδεις προσπάθειες για την επούλωση των πληγών. Οι υλικές ζημίες αποκαταστάθηκαν σχετικά σύντομα μέσα και από την ειδική φορολογία που επέβαλε η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Την αποκατάσταση των σεισμοπαθών ανέλαβε η νεοϊδρυθείσα «Υπηρεσία Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων Βορείου Ελλάδας» (ΥΑΣΒΕ), που αποτέλεσε το πρότυπο για την κατοπινή Υπηρεσία Αποκατάστασης Σεισμοπλήκτων. Ο ίδιος ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αναγκάστηκε να περάσει τρεις μέρες στη Θεσσαλονίκη για να διασκεδάσει τις φήμες, που έκαναν λόγο για νέους καταστροφικούς σεισμούς.

Πηγή: sansimera.gr, in.gr