Το επιστημονικό περιοδικό που εκδίδει η Ιερά Μητρόπολις Λαρίσης και Τυρνάβου με τίτλο “ΑΧΙΛΛΙΟΥ ΠΟΛΙΣ” συμπλήρωσε τον τέταρτο χρόνο κυκλοφορίας του. Συνεχίζει με συνέπεια ένα ταξίδι το οποίο έχει ως στόχο να δώσει μία δυναμική μαρτυρία του τρόπου με τον οποίο η Εκκλησία προσεγγίζει την ζωή, την ιστορία, το χθες και το σήμερα, με γνώμονα την πορεία προς τα έσχατα. Τα κείμενά του έχουν ως προϋπόθεση επιστημονική τεκμηρίωση, ακόμη και στην βιωματική τους διάσταση. Γι’ αυτό και η ταυτότητα του περιοδικού είναι έκδηλη στον καλοπροαίρετο και προσεκτικό αναγνώστη, ο οποίος θα διακρίνει την πολυφωνία που υπάρχει σε κάθε τεύχος και την ευρύτητα των ενασχολήσεων. Ο συγγραφικός του κορμός είναι Λαρισαίοι και Λαρισαίες, δείγμα κι αυτό της δυναμικής της πόλης και του τόπου. Εμπνευστής και αρωγός της προσπάθειας ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερώνυμος, ο οποίος συμμετέχει πάντοτε με δικά του κείμενα στο περιοδικό.
Το όγδοο τεύχος είναι αφιερωμένο στην Μικρασιατική καταστροφή, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 100 χρόνων από αυτήν (1922-2022). Στο πρώτο μέρος υπάρχει μία γενική αναφορά στην περίοδο και στα γεγονότα, με κείμενα εξαιρετικών συγγραφέων όπως ο Υφυπουργός Παιδείας κ. Άγγελος Συρίγος, καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και ο βουλευτής Λάρισας Δρ Μάξιμος Χαρακόπουλος, ο Κ. Χολέβας, ο Ντίνος Αυγουστή, ο Ι. Νταβέλης, ο Αρχιμ. Νικόδημος Αθανασίου και η Φανή Καλοκαιρινού, αλλά και αναφορά από Μητροπολίτες προσφυγικών Μητροπόλεων της Εκκλησίας της Ελλάδος, όπως ο Μητροπολίτης Νικαίας Αλέξιος, ο Μητροπολίτης Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Βαρνάβας, ο Μητροπολίτης Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας Γαβριήλ, σε πτυχές της καταστροφής που έγιναν δημιουργία.
Το δεύτερο μέρος είναι αφιερωμένο στην Λάρισα και στην Θεσσαλία και την συμμετοχή στην Μικρασιατική εκστρατεία, όπως επίσης και στην ενσωμάτωση των προσφύγων στις θεσσαλικές κοινωνίες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα κείμενα του Μητροπολίτη Δημητριάδος και Αλμυρού Ιγνατίου, για τους πρόσφυγες του Βόλου και της Νέας Ιωνίας, του γιατρού Ν. Παπαθεοδώρου, για την Δημοτική Αγορά της Λάρισας και την απομάκρυνση των παραγκούχων προσφύγων από αυτήν επί Δημάρχου Σάπκα, καθώς και οι ιστορικές μαρτυρίες του καθηγητή του ΑΠΘ Αθανασίου Καραθανάση και του Δρ Κωνσταντίνου Ζορμπά. Οι πρόεδροι των προσφυγικών σωματείων που δραστηριοποιούνται στην Λάρισα μέχρι και σήμερα Δ. Αράπκουλε, Σ. Δελαρούδης και Δ. Θεοδώρου καταγράφουν μνήμες από τις αλησμόνητες πατρίδες και από τον τρόπο με τον οποίο αγωνίζονται οι νέες γενιές να κρατήσουν άσβεστη την παράδοση των προγόνων τους.
Από το περιοδικό δεν λείπουν ιστορικά θέματα από εξαίρετους ερευνητές, καθώς και θεολογικά κείμενα που καθιστούν την εκκλησιαστική και εθνική μας παράδοση προσιτή, συνεισφέροντας νέα στοιχεία και πολύτιμο υλικό.
Ξεχωρίζει ακόμη η αναφορά του Δημοσιογράφου και διευθυντού του σχολείου των φυλακών Λάρισας κ. Γιώργου Τράντα στον σπουδαίο Λαρισαίο γλύπτη Φιλόλαο Τλούπα, με ανέκδοτο υλικό, μία δυνατή ματιά της ψυχολόγου Βαρβάρας Βασιλάκη στο δύσκολο θέμα των αρνητικών σκέψεων, με πλούσια βιβλιογραφία, ενώ δεν λείπουν κείμενα μνήμης για Λαρισαίους, ενδιαφέρουσες απόπειρες να ιδωθούν οι άγιοι της Εκκλησίας με σύγχρονη ματιά, καθώς και προσεγγίσεις του σήμερα με διαφορετική ματιά. Τέλος, ο διευθυντής του περιοδικού Πρωτ. Θεμιστοκλής Μουρτζανός κάνει μία απόπειρα να δει την μικρασιατική ελληνική ταυτότητα σε έναν διάλογο με το σύγχρονο γίγνεσθαι, με έμφαση στο τι μπορεί η νεώτερη γενιά να αντλήσει, στον αγώνα για την διαφύλαξη της εθνικής μας αυτοσυνειδησίας.
Αξίζει να παραθέσουμε ένα μικρό απόσπασμα από το προλογικό σημείωμα του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερωνύμου, που αποτυπώνει τον τρόπο με τον οποίο το τεύχος προσεγγίζει το γεγονός της Μικρασιατικής καταστροφής: “Κι αν ο τόπος μου δεν χαρακτηρίζεται επισήμως πια Ελληνικός, δεν με πειράζει. Γιατί βοούν οι λίθοι. Τα μνημεία, αρχαία, βυζαντινά και νεώτερα που μαρτυρούν τί κατόρθωσε η καρδιά και η ψυχή των προπατόρων μας και πώς άφησε ίχνη ανεξίτηλα για να καταλαβαίνουν όλοι ποιοι είναι οι πραγματικοί νοικοκυραίοι του τόπου… Και δεν με πειράζει γιατί η πατρίδα μου για να υπάρχει θέλει το ήθος μου, την καρδιά μου, τον τρόπο της ζωής μου κι όχι γεωγραφικά όρια, τα οποία πολλές φορές την αδικούν“.
Συγκλονιστική και πάλι η πρωτότυπη σύνθεση στο εξώφυλλο για την Μικρασιατική καταστροφή και τον άγιο Χρυσόστομο Σμύρνης του Λαρισαίου εικαστικού και αγιογράφου Χρήστου Παπανικολάου.
Το παρόν τεύχος, όπως και όλα τα προηγούμενα, μπορεί ο ενδιαφερόμενος να προμηθευτεί από τα Γραφεία της Ιεράς Μητροπόλεως (Ιωαννίνων 3) και από τα βιβλιοπωλεία της πόλεως: Καλτσάς (Παπαναστασίου), Άνεμος (Κύπρου) & Κλου (Μ. Αλεξάνδρου).
Το περιοδικό θα παρουσιαστεί επίσημα την Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2022 και ώρα 6 το απόγευμα στην Παλαιά Βουλή στην Αθήνα, με ομιλητές τον Υφυπουργό Παιδείας κ. Άγγελο Συρίγο, τον πολιτικό επιστήμονα κ. Κωνσταντίνο Χολέβα και τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνάτιο. Την συζήτηση θα συντονίσει ο διευθυντής του περιοδικού Πρωτ. Θεμιστοκλής Μουρτζανός. Χαιρετισμό θα απευθύνει ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερώνυμος.
