Επισκέψεις σε μειονοτικά χωριά της Ελληνικής Ομογένειας στην Αλβανία αλλά και σε μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους της ευρύτερης περιοχής, πραγματοποίησε η Υπουργός Πολιτισμού της Ελλάδας, κ. Λίνα Μενδώνη.
Η κα Μενδώνη, όπως περιγράφει το σχετικό δελτίο τύπου του Υπουργείου, είχε επαφές με τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Αργυροκάστρου κ. Δημήτριο, με τις μειονοτικές τοπικές Αρχές, αλλά και με εκπροσώπους της πανεπιστημιακής και σχολικής κοινότητας της Ομογένειας.
Στο Αργυρόκαστρο, η Ελληνίδα Υπουργός Πολιτισμού συναντήθηκε με τον Σεβασμιώτατο κ. Δημήτριο, με τον οποίον συζήτησαν για το εκπαιδευτικό έργο της Μητρόπολης με σκοπό την προαγωγή της ελληνικής γλώσσας και παιδείας, αλλά και για τα βυζαντινά μνημεία της ευρύτερης περιοχής.
Κατόπιν, στη Δερβιτσάνη, χωριό του μειονοτικού Δήμου Δρόπολης, η κ. Μενδώνη επισκέφτηκε ελληνικό μειονοτικό σχολείο, συνομίλησε με το διδακτικό προσωπικό και τους μαθητές του. Στις Βουλιαράτες, η Υπουργός επισκέφθηκε το Νεκροταφείο Ελλήνων πεσόντων του Ελληνοϊταλικού πολέμου όπου απέτισε φόρο τιμής στη μνήμη τους.
Στους Αγίους Σαράντα, είχε επαφές με τον Βουλευτή της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας Νίκο Κουρή, με τον Δήμαρχο Αγίων Σαράντα Adrian Gurma και τον Δήμαρχο του μειονοτικού δήμου Φοινίκης Χρήστο Κίτσο, τον Διευθυντή του Γραφείου Προπανεπιστημιακής Εκπαίδευσης Φοινίκης – Δρόπολης Ζήσο Λούτση -δομή αρμόδια για τα δημόσια ελληνόγλωσσα σχολεία των δύο μειονοτικών Δήμων – καθώς και άλλους εκπροσώπους των τοπικών Αρχών. Στο επίκεντρο των επαφών τους, οι Έλληνες ομογενείς συζήτησαν με την κ. Μενδώνη θέματα επικαιρότητας, εκπαιδευτικά ζητήματα, καθώς και προτάσεις συνεργασίας.
Στις επισκέψεις της, η Υπουργός Πολιτισμού της Ελλάδας περιέλαβε και το ιστορικό χωριό της Δρόβριανης, όπου την υποδέχθηκαν ο Πρόεδρος της Κοινότητας Παύλος Τάτσης, εκπρόσωποι και κάτοικοι του χωριού. Στη Δρόβιανη, η Υπουργός ξεναγήθηκε από τον Έλληνα ομογενή, ποιητή και συγγραφέα Ανδρέα Ζαρμπαλά, ενώ είχε επαφές και με τον Πρόεδρο του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας, Λογοτεχνίας και Ελληνικού Πολιτισμού, Καθηγητή Παναγιώτη Μπάρκα.
Κατόπιν, στο Δημαρχείο Δρόπολης, συναντήθηκε με τον Δήμαρχο Δημήτρη Τόλη, όπου η Υπουργός Πολιτισμού τον ενημέρωσε για το μνημόνιο συνεργασίας που υπέγραψε προ δύο ημερών με την ομόλογό της από την Αλβανία Elva Margariti, με σκοπό την προώθηση κοινών δράσεων στον τομέα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς. Μέσω του μνημονίου θα ενεργοποιηθεί ως πρώτη ερευνητική δράση η περαιτέρω ανασκαφική διερεύνηση στην Αρχαία Αντιγόνεια εκ μέρους της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων. Η υλοποίηση του προτεινόμενου προγράμματος θέτει τις βάσεις για την απαρχή μιας νέας περιόδου πολιτιστικής προσέγγισης μεταξύ των δύο χωρών.
Στο πλαίσιο της επίσκεψής της στην Αλβανία, η Ελληνίδα Υπουργός Πολιτισμού επισκέφθηκε, επίσης, αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς. Η κ. Μενδώνη βρέθηκε στην Απολλωνία, όπου ξεναγήθηκε στην αρχαία πόλη, αποικία των Κορινθίων, από εκπρόσωπο του Εθνικού Ινστιτούτου Κληρονομιάς της Αλβανίας. Επίσης, επισκέφθηκε την παρακείμενη Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Στην περιφερειακή ενότητα των Αγίων Σαράντα, η κ. Μενδώνη ξεναγήθηκε στον αρχαιολογικό χώρο του Βουθρωτού από τον ομογενή Καθηγητή Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αργυροκάστρου Δημήτρη Τσόντη. Κατοικημένο από τα προϊστορικά χρόνια, το Βουθρωτό υπήρξε αποικία της Κορίνθου και αργότερα έδρα χριστιανικής επισκοπής. Μετά από μια περίοδο υπό βυζαντινή διοίκηση και σύντομη κατοχή από τους Βενετούς, η πόλη εγκαταλείφθηκε στα τέλη του Μεσαίωνα λόγω χαμηλού και υγρού εδάφους. Ο σημερινός αρχαιολογικός χώρος αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
Κατά την επίσκεψή της στο Αρχαίο Θέατρο Φοινίκης, οι μαθητές των Ελληνόγλωσσων μειονοτικών σχολείων του Δήμου Φοινίκης την υποδέχθηκαν αφηγούμενοι την ιστορία της Φοινίκης. Στο Βυζαντινό Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου Μεσοποτάμου, ο πρώην Πρόεδρος της ομογενειακής οργάνωσης ΟΜΟΝΟΙΑ, πολιτικός μηχανικός Λεωνίδας Παππάς, ξενάγησε την Υπουργό στο ιστορικό μοναστήρι που αποτελεί δείγμα μοναδικής αρχιτεκτονικής τεχνοτροπίας. Στο πλαίσιο μνημονίου συνεργασίας που υπεγράφη το 2021 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων (ΕΚΒΜΜ) και του Υπουργείου Πολιτισμού της Αλβανίας, έχει αποφασιστεί ως πρώτη πιλοτική δράση η συντήρηση των τοιχογραφιών του Βυζαντινού Ναού του Αγίου Νικολάου στο Μεσοπόταμο.
Σε όλες τις επαφές της, την Ελληνίδα Υπουργό Πολιτισμού συνόδευε ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στο Αργυρόκαστρο Δημήτρης Σαχαρίδης.
