Ἦταν Ἰούλιος τοῦ 2020 ὅταν ἡ Ἁγία Σοφία, τό μοναδικό μνημεῖο τῆς παγκόσμιας πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς καί ἱερό σύμβολο τῆς Ὀρθοδοξίας, μετατράπηκε σέ τζαμί ἀπό τό τουρκικό κράτος καί πλέον εἶναι δωρεάν προσβάσιμη σέ ὅποιον μουσουλμάνο θέλει νά κάνει ἐκεῖ τήν προσευχή του. Παγκόσμια ἦταν ἡ κατακραυγή γιά τό ἀναπάντεχο αὐτό ἀνοσιούργημα, πού πλήγωσε κατάβαθα ὅλο τόν πολιτισμένο κόσμο, ἀλλά κυρίως τήν ἑλληνική ψυχή, ἄρρηκτα συνδεδεμένη μέ τόν ἔνδοξο αὐτό βυζαντινό ναό.
Πολλές ἦταν τότε οἱ ἐνστάσεις πού τέθηκαν καί μεγάλη ἡ ἀνησυχία γιά τήν δυνατότητα φύλαξης τῶν θησαυρῶν της, λόγω τῆς ἀνεξέλεγκτης εἰσόδου τόσων ἀνθρώπων. Τά περίφημα βυζαντινά ψηφιδωτά μέ τίς ἀριστουργηματικές ἁγιογραφίες καλύφθηκαν γιά νά μήν προκαλοῦν τούς μουσουλμάνους προσευχομένους καί ἡ τουρκική Κυβέρνηση πανηγύρισε τό πλῆγμα πού ἔφερε στόν Δυτικό κόσμο.
Δυστυχῶς, οἱ ἀνησυχίες ὅλων αὐτῶν πού χαρακτηρίστηκαν «καχύποπτοι» γιά τίς ἐπιπτώσεις, πού θά εἶχε αὐτή «ἡ νέα Ἅλωση» τῆς Ἁγίας Σοφίας, στό κτίσμα καί στά μνημεῖα, πού φυλάσσονται μέσα σέ αὐτό, ἐπαληθεύτηκαν. Οἱ εἰκόνες βανδαλισμοῦ τῆς ἱστορικῆς Αὐτοκρατορικῆς Πύλης, πού μετρᾶ 1400 χρόνια ἱστορίας, προκάλεσαν παγκόσμιο σάλο. Ἀκόμα καί ὁ τουρκικός φιλοκυβερνητικός Τύπος ἐπικρίνει ἐντονότατα τήν εἰκόνα ἀπό τίς ζημιές, πού ἔχει ὐποστεῖ ἡ ἱστορική πύλη, κάνοντας λόγο γιά «σοκαριστική, ἐπονείδιστη εἰκόνα».
Καί τί ἀκριβῶς εἶναι αὐτή ἡ πύλη πού βανδαλίστηκε; Πρόκειται γιά μία ἐξαιρετικῆς τέχνης ξύλινη δίφυλλη θύρα, πού ὁδηγεῖ στόν κυρίως ἰσόγειο χῶρο τοῦ μνημείου. Ἡ πύλη ἀπό δρῦ ἔχει ὕψος ἑπτά μέτρων καί περιβάλλεται ἀπό μπρούτζινο πλαίσιο. Χρονολογεῖται στόν 6ο αἰώνα, ἐνῶ τά φύλλα της καλύπτονται ἀπό μπρούτζινες στρόγγυλες πλάκες. Σύμφωνα μέ τήν παράδοση, κατασκευάσθηκε ἀπό ξύλα τῆς Κιβωτοῦ τοῦ Νῶε. Ἡ Αὐτοκρατορική Πύλη, ἡ μεγαλυτερη πύλη τῆς Ἁγίας Σοφίας, εἶναι ἡ κεντρική πύλη εἰσόδου καί χρησιμοποιοῦνταν μόνο γιά τόν Αὐτοκράτορα. 1400 χρόνια ἡ Πύλη στάθηκε ἐκεῖ ἀλώβητη καί «ὁ συνωστισμός τοῦ κόσμου», ὡς φθηνή δικαιολογία γιά τήν καταστροφή, ἔκανε τόσο μεγάλη φθορά.
Καθώς ὁ Μάιος, ὁ μήνας τῆς μαύρης καί πικρῆς ἐπετείου τῆς Ἁλώσεως θά μᾶς θυμίζει πάντοτε τήν ἔνδοξη βυζαντινή Αὐτοκρατορία, κατάσπαρτα μνημεῖα τῆς ὁποίας συναντᾶ κανείς στήν Πόλη τῶν Πόλεων, τήν Βασιλεύουσα Κωνσταντινούπολη, δέν θά σταματήσουμε ποτέ, ὅσο ζεῖ ἡ Ρωμιοσύνη, νά θρηνοῦμε γιά τήν ἀποφράδα ἐκείνη μέρα πού οἱ βάνδαλοι καί ἀπολίτιστοι ὀθωμανοί κατέστρεψαν ἕναν πολιτισμό αἰώνων. Καί μπορεῖ ὁ ὑφυπουργός Ἐξωτερικῶν Γιαβούζ Σελίμ Κιράν, μέ ἀφορμή τήν καταστροφή τῆς Αὐτοκρατορικῆς Πύλης, νά δηλώνει ὅτι «ἡ Τουρκία, ὅπως πάντα, θά συνεχίσει νά ἀποτελεῖ παράδειγμα γιά ὅλο τόν κόσμο γιά τήν προστασία τῆς πλούσιας πολιτιστικῆς κληρονομιᾶς». Τά λόγια ὅμως πόρρω ἀπέχουν ἀπό τίς πράξεις, ὅπως συνεχῶς ἐπαληθεύει ἡ ἱστορία.
